Większość specjalistów żywienia uznaje mleko za bardzo wartościowy produkt spożywczy. Mimo to jest coraz więcej przeciwników jego spożywania. Najczęściej niesłusznie.
Mleko jest wydzieliną gruczołu mlekowego samic ssaków, która pojawia się w czasie laktacji. Z żywieniowego punktu widzenia, najważniejsze i najczęściej spożywane jest mleko krowie. Jest dobrym źródłem składników mineralnych, jak wapń, fosfor, potas, sód, magnez i chlor. Oprócz tego, w jego składzie znajdują się witaminy A, D, E oraz witaminy z grupy B. Ważnym składnikiem jest także kwas cytrynowy, tworzący rozpuszczalne sole wapnia, magnezu i potasu.
Wśród najważniejszych substancji, będących częścią mleka, należy wymienić kazeinę, albuminy, immunoglobuliny, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, laktozę oraz tłuszcz mleczny i kwas mlekowy. Specjaliści uznają mleko za prawdziwą bombę zdrowotną, a jednocześnie podkreślają, że wiele zarzutów pod jego adresem wynika z niewiedzy.
Prawdą jest jednak, że z mlekiem mogą wiązać się alergie pokarmowe, najczęściej wywoływane przez kazeinę, β-lakto-globulinę, α-lakto-albuminę, a także albuminy surowicy krwi. Dodatkowo, z racji niedoborów specyficznych enzymów w naszym ustroju, może występować także nietolerancja laktozy lub galaktozy.
Co ciekawe, laktozę źle toleruje 65-100% Azjatów, głównie z Dalekiego Wschodu. Wśród nich aż 95% Chińczyków. W Ameryce Północnej, nie toleruje jej 45-81% czarnoskórych mieszkańców, czwarta część białych Amerykanów oraz do 75% Indian. W Europie problem dotyczy około 20-25% Polaków, 18% Finów, 10% Szwajcarów i blisko 2% Szwedów. Ogółem, tylko 1/3 ludzkości spożywa mleko.
Pod koniec lat 70. XX wieku pojawiła się teza, że mleko jest produktem szkodliwym na człowieka. Ma odpowiadać za rozwój chorób nowotworowych - odwapnianie kości. Co więcej, jego spożywanie ma być sprzeczne z naturą. Zdaniem przeciwników białego napoju, picie krowiego mleka (i nie tylko) powinniśmy zakończyć w wieku 2 lat.
Podobnych twierdzeń nie potwierdziły badania naukowe. Zdaniem naukowców, jeśli nie ma przeciwwskazań zdrowotnych, nie istnieją żadne powody, dla których należałoby wyeliminować mleko i jego przetwory z naszej diety. Dotyczy to także ludzi otyłych i z nadwagą, które powinny ograniczyć spożycie tłustego mleka. Mimo to sięganie po produkt odtłuszczony również nie jest wskazane, głównie z uwagi na witaminę D i inne, rozpuszczalne w tłuszczach.
Warto przy tym uważać na mleko prosto od krowy, które zwyczajowo uznajemy za najlepsze i najzdrowsze. Wynika to przede wszystkim z zagrożenia mikrobiologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem bakterii z rodzaju Salmonella, Shigella, Listeria, Escherichia i gronkowców. Skażenie może dotyczyć także chorobotwórczych wirusów, jak choćby HAV, wywołujący wirusowe zapalenie wątroby typu A, a także ECHO i Coxsackie, prowadzące do zapalenia opon mózgowych. W takim mleku może znajdować się wirus Polio.
WA
Inne tematy w dziale Rozmaitości
