Jeżówka purpurowa jest ozdobą każdego ogrodu, jako roślina miododajna przyciąga pszczoły, motyle i inne owady. Jest też cenioną rośliną leczniczą, stosowaną przy przeziębieniu, grypie i osłabionej odporności.
Jeżówka (Echinacea) purpurowa to roślina z rodziny astrowatych. Wywodzi się z Ameryki Północnej, zaś w Polsce znana jest głównie z upraw. Zwykle rośnie na wysokość 60-150 cm i posiada charakterystyczne, fioletowe i fioletoworóżowe kwiaty. Skutecznie przyciąga owady, głównie pszczoły i motyle. Jest odporna na mróz, a także na szkodniki i choroby. Hodowana jest jako roślina lecznicza i ozdobna.
Za surowiec zielarski służy ziele, na które składają się wysuszone, kwitnące, nadziemne części rośliny, a także jej korzeń. Surowiec nadaje się do użytku, jeśli w jego składzie znajduje się minimalna, wymagana ilość kwasu kaftarowego i kwasu cykoriowego.
Dużą zaletą wyciągu z jeżówki jest fakt, że dezaktywuje hialuronidazę - enzym bakteryjny, który przyczynia się do rozpadu kwasu hialuronowego w skórze, przez co bakterie łatwiej wnikają w ciało i wywołują zakażenia. Dodatkowo, ekstrakt z jeżówki stymuluje różnicowanie się komórek naskórka, co przekłada się na większe wydzielanie włókien kolagenowych i kwasu hialuronowego. Tym samym jeżówka usprawnia procesy regeneracyjne i sprawdza się w leczeniu trądziku, opryszczki i oparzeń.
Naukowcy wykazali, że jeżówka stymuluje odpowiedź immunologiczną, dzięki pobudzaniu makrofagów do fagocytozy. Ponadto, rozkłada substancje obce dla naszego ustroju, poprawiając naszą odporność. Co więcej, powoduje zwiększone wydzielanie interferonu, czyli związku hamującego syntezę białek wirusowych, szczególnie u wirusów grypy H5N1, H1N1 i H7N7.
Co ciekawe, roślina przyczynia się do zwalczania wolnych rodników, które powstają w przemianach metabolicznych i w wyniku działania promieni UV. Testy in vitro pokazały, że za właściwości antyoksydacyjne odpowiadają pochodne kwasu kawowego oraz ksyloglukan.
W składzie jeżówki wyróżnia się głównie kwas kawoilowinowy, wykazujący działanie immunostymulujące, a także przeciwzapalne i przeciwmiażdżycowe. Obok niego także luteolinę i apigeninę, a więc flawonoidy o działaniu przeciwzapalnym i wzmacniającym naczynia krwionośne.
Badania kliniczne wykazały jednak, że wyciąg z jeżówki nie ma wpływu na przebieg przeziębienia, ani na czas trwania choroby. Istnieje też niepotwierdzone przypuszczenie, że spożywanie ekstraktu z jeżówki przed wystąpieniem objawów przeziębienia może skrócić jego przebieg.
Ze względu na możliwość wywołania alergii, jeżówki powinny unikać dzieci do 12. roku życia. Ziele przeciwskazane jest także u osób z gruźlicą, chorobami szpiku kostnego, niektórymi chorobami autoimmunologicznymi, schorzeniami wątroby, a także w czasie ciąży i karmienia piersią. Niezalecana jest w przebiegu AIDS i stwardnienia rozsianego oraz przy nadwrażliwości względem nagietka i mniszka.
(WA)
Inne tematy w dziale Rozmaitości
