Boimy się o swoje finanse. Tymczasem Polacy nie mają wiedzy o ekonomii

Rośnie potrzeba oszczędzania 

Niestety blisko połowa z badanych (48 proc.) ocenia swój poziom bezpieczeństwa ekonomicznego jako przeciętny, a co piąty (22 proc.) jeszcze słabiej. Polacy, oprócz wysokości zgromadzonych oszczędności (48 proc.), poziom swojego bezpieczeństwa ekonomicznego najczęściej postrzegają przez pryzmat stabilności sytuacji społeczno-politycznej w kraju (38 proc.).

Okazuje się także, że aż 59 proc. badanych Polaków po ostatnich 12 miesiącach uważa, że należy więcej i regularniej oszczędzać na tzw. czarną godzinę, a 1/3 wskazuje, że należy ograniczać wydatki i prowadzić skromniejszy tryb życia. Odpowiedź tę częściej wskazują mieszkańcy wsi – 4 na 10 osób. Co trzeci badany ocenia swoją wiedzę ekonomiczną jako małą lub bardzo małą a 37 proc. jako przeciętną. Widoczne są różnice w odpowiedziach w zależności od wieku i poziomu wykształcenia badanych – niżej swoją wiedzę oceniają najmłodsi, najstarsi i najsłabiej wykształceni. Wiedzę ekonomiczną czerpiemy z blogów i portali internetowych (62 proc.), z mediów tradycyjnych (34 proc.) oraz z podcastów i materiałów wideo w internecie (27 proc.)

- Polacy coraz lepiej rozumieją, jak istotna jest wiedza ekonomiczna w budowaniu osobistego bezpieczeństwa finansowego – zarówno w wymiarze codziennym, jak i w dłuższej perspektywie. Cieszy rosnąca świadomość potrzeby oszczędzania oraz dywersyfikacji finansów, ale jednocześnie dostrzegamy wyraźne deficyty wiedzy w tak kluczowych obszarach jak cyberbezpieczeństwo, inwestowanie czy system podatkowy. To wyraźny sygnał, że działania edukacyjne sektora bankowego, które będą dalej kontynuowane m.in w formule Krajowego Centrum Edukacji Ekonomicznej, a także realizacja Krajowej Strategii Edukacji Finansowej na lata 2024-2030 muszą być intensyfikowane i lepiej dopasowane do potrzeb różnych grup społecznych - komentuje dr Tadeusz Białek, Prezes Związku Banków Polskich. 

Zobacz takżeŚwiat pożegnał Franciszka. Gęste tłumy w Rzymie

Cyberbezpieczeństwo i inwestycje - czarne dziury dla Polaków

Cyberbezpieczeństwo to obszar, w którym 46 proc. badanych dostrzega największe niedobory swojej wiedzy. Na kolejnych miejscach są inwestowanie (32 proc.) i system podatkowy (28 proc.), ale już w przypadku płatności bezgotówkowych – tylko co dwudziesty wskazał, że za mało o tym wie.

- Badanie wskazuje, że dla wielu Polaków poczucie bezpieczeństwa ekonomicznego jest ściśle związane ze stabilną sytuacją społeczną, polityczną i gospodarczą w kraju. Dlatego edukacja ekonomiczna powinna być traktowana jako element dobra wspólnego ponad politycznymi podziałami i bieżącymi sporami polityków. Doświadczenia Roku Edukacji Ekonomicznej 2024 jasno pokazały, że potrzebna jest rzetelna i praktyczna wiedza ekonomiczna – wykorzystywana w codziennym życiu. Dlatego utworzenie Krajowego Centrum Edukacji Ekonomicznej to kolejny ważny krok w budowaniu systemowego podejścia edukacji ekonomicznej w naszym kraju – podkreśla Waldemar Zbytek, prezes Warszawskiego Instytutu Bankowości.

Tylko 12 proc. badanych ocenia swoją wiedzę o giełdzie jako dużą lub raczej dużą, dla ponad połowy badanych zrozumienie zasad funkcjonowania Giełdy Papierów Wartościowych jest nadal wyzwaniem. 

Zobacz takżeSekielski odkrył, kto przyczynił się do śmierci Franciszka. To poszło na żywo

Nie ufamy giełdzie

- Niezmiennie, niski poziom wiedzy inwestycyjnej staje na drodze Polaków do inwestowania, a oprócz wskazywanego przez badanych braku wiedzy, wyzwaniem jest również fałszywa wiedza. Wciąż zbyt mało wiemy o finansach, nie ufamy giełdzie i boimy się ryzyka związanego z inwestowaniem. To nie problem jednej kampanii edukacyjnej, tylko brak systemowego podejścia. Jeśli chcemy, żeby Polacy mądrze zarządzali pieniędzmi, musimy zadbać o edukację – nie tylko w szkołach, ale też w domach. Bez tego trudno mówić o nowoczesnym i odpornym rynku – komentuje wyniki badania dr Wiesław Rozłucki, Przewodniczący Rady Nadzorczej Fundacji GPW.

Z powodu braku wiedzy boimy się inwestować na giełdzie, aż 65 proc. badanych słyszało o akcjach, ale nie wie czym są, a przypadku obligacji to 58 proc. Jedynie 16 proc. rozumie, że oprocentowanie kredytu nie jest równoznaczne z zarobkiem banku (czyli marżą), a 53 proc. sądzi, że marża kredytów zależy wyłącznie od decyzji banku. Do tego 60 proc. nie wie, ile wynosi podatek od dochodów kapitałowych, tzw. podatek Belki (19 proc.).  

Zobacz takżeSelfie Hołowni na pogrzebie Franciszka. Marszałek oburzony krytyką opozycji

Z artykułu dowiedziałeś się, że:

• 48% Polaków ocenia swoje bezpieczeństwo finansowe jako przeciętne, a 22% jako niskie
• 59% badanych deklaruje, że chce więcej oszczędzać po doświadczeniach ostatnich 12 miesięcy
• Największe braki w wiedzy Polacy wskazują w obszarach: cyberbezpieczeństwa, inwestowania i podatków
• Tylko 12% respondentów ocenia swoją wiedzę o giełdzie jako dużą lub raczej dużą  

Fot. zdjęcie ilustracyjne/Giełda Papierów Wartościowych/PAP arch. 

Tomasz Wypych