Ochrona zdrowia sypie się jak domek z kart. Tysiące pacjentów czeka w kolejce

System bez steru

- Politycy nie tylko nie podjęli żadnych działań w celu poprawy dramatycznej sytuacji opieki długoterminowej w Polsce, ale nie wypracowali nawet żadnego stanowiska w tej sprawie. Od powołania nowego składu Rady Ministrów minęło już 16 miesięcy, a zamiast oczekiwanych zmian obserwujemy kontynuację nieefektywnej polityki poprzedniego rządu. Na dodatek, mimo szumnych zapowiedzi resortu zdrowia, opiekę długoterminową skreślono z listy priorytetów zdrowotnych polskiej prezydencji w Unii Europejskiej – mówi dr Beata Stepanow, wiceprezes Koalicji "Na pomoc niesamodzielnym”.

Usługi opieki długoterminowej mogą być realizowane w trybie stacjonarnym, dziennym oraz środowiskowym lub domowym. Jednak system opieki długoterminowej w Polsce jest niedofinansowany, brakuje też koordynacji między sektorami ochrony zdrowia i pomocy społecznej, które odpowiadają za zarządzanie opieką długoterminową w Polsce.

Zobacz takżeWyjątkowy przypadek w historii medycyny. Nerka świni u człowieka

Opieka domowa w cieniu szpitali

- Wielu podopiecznych domów pomocy społecznej i domów seniora spełnia kryteria kwalifikujące do świadczeń medycznych w opiece długoterminowej. Niestety Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie są w stanie wypracować wspólnych standardów i rozwiązań, które wychodziłyby naprzeciw potrzebom starzejącego się społeczeństwa - podkreślają Rafał Marek, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Organizatorów i Menadżerów Pomocy Społecznej i Ochrony Zdrowia, oraz Andrzej Lejczak, prezes Krajowej Izby Domów Opieki.

Organizacje działające na rzecz osób przewlekle chorych, niepełnosprawnych i niesamodzielnych zwracają uwagę na brak standardów opieki, rosnące opóźnienia w płatnościach za zrealizowane świadczenia, blokowanie rozwoju domowych form specjalistycznej opieki oraz postępujący „szpitalocentryzm”. Problemem jest brak współpracy między poszczególnymi resortami, które powołują zespoły o dublujących się kompetencjach.

- Przykładem jest Zespół ds. organizacji profilaktyki i opieki zdrowotnej dla osób starszych, powołany zarządzeniem Ministra Zdrowia z 13 czerwca 2024 roku, oraz Zespół ds. reformy systemu pomocy społecznej, który został ukonstytuowany na podstawie zarządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 27 czerwca 2024 roku - podkreślają sygnatariusze apelu skierowanego do liderów politycznych aktualnie rządzącej koalicji.

Zdaniem ekspertów podstawą opieki długoterminowej powinna być opieka domowa., ale jest ona marginalizowana. Jak podkreśla dr Andrzej Tytuła, wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, wciąż nie ma decyzji odnośnie do proponowanej zmiany modelu pielęgniarskiej opieki domowej. Przewiduje ona wprowadzenie opiekuna medycznego, który mógłby odciążyć pielęgniarki i zwiększyć dostępność do świadczenia.

Kolejki rosną, a rozwiązania leżą w szufladzie

Z problemami boryka się również Ogólnopolski Związek Świadczeniodawców Wentylacji Mechanicznej, który domaga się wdrożenia nowego, zoptymalizowanego modelu wentylacji mechanicznej domowej, przygotowanego już dwa lata temu przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Uwzględnia nowoczesne rozwiązania technologiczne, takie jak telemonitoring i teleopieka, co pozwoliłoby na zoptymalizowanie kosztów opieki. Obecnie w Polsce pod opieką domowej wentylacji mechanicznej znajduje się ponad 14 tys. pacjentów. Problemem są rosnące kolejki oczekujących na miejsce w systemie i pogarszająca się z każdym miesiącem sytuacja finansowa świadczeniodawców.

- Oczekujemy działań, a nie ich pozorowania. Zmiana modelu opieki nad osobami z dysfunkcjami oddechowymi jest niezbędna w świetle pogłębiających się problemów kadrowych i rosnącej liczby chorych. Oczekujemy również objęcia wszystkich pacjentów znajdujących się aktualnie w domach pod respiratorami planami rzeczowo-finansowymi oddziałów wojewódzkich NFZ, a także włączenia wentylacji mechanicznej do katalogu świadczeń nielimitowanych - tłumaczy Robert Suchanke, prezes Ogólnopolskiego Związku Świadczeniodawców Wentylacji Mechanicznej.

Eksperci apelowali o podjęcie działań na rzecz poprawy systemu opieki długoterminowej. W przeciwnym wypadku czeka nas poważny kryzys w opiece długoterminowej – finansowy, kadrowy i organizacyjny.