Ogłoszone przez Ministerstwo Finansów zmiany w naliczaniu składki zdrowotnej pogłębią jeszcze różnice między składką zdrowotną płaconą przez przedsiębiorców i pracowników. Z tego artykułu dowiesz się, kto na tych zmianach zyska, a kto straci.
Nowe zasady naliczania składki dla przedsiębiorców
Sejm przyjął projekt ustawy obniżającej składkę zdrowotną dla większości przedsiębiorców. Wprowadzono dwuelementową podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i ma ona obowiązywać od 2026 roku. Zgodnie z nowymi zasadami, do pewnego poziomu składka zdrowotna dla jednoosobowych działalności będzie ryczałtowa, a od nadwyżki dochodów – procentowa.
Ryczałt będzie ustalony w wysokości dzisiejszej minimalnej składki, a więc 9 proc. od 75 proc. płacy minimalnej. Obecnie to niecałe 315 zł miesięcznie. Ryczałtowa część nowej składki dla przedsiębiorców na skali i liniowców będzie obowiązywać do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (w 2026 r. ma to być 13 tys. zł miesięcznie i 155 tys. zł rocznie). Od nadwyżki składka procentowa wyniesie 4,9 proc.
Ryczałtowcy będą płacić ryczałt do wysokości 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia (ok. 26 tys. zł miesięcznie / 310 tys. zł rocznie), a powyżej tej kwoty – 3,5 proc. od nadwyżki.
Składka zdrowotna na nowych zasadach. Kto zyska, a kto straci
Według resortu finansów na reformie zyska 2,45 mln przedsiębiorców. Wyższe składki niż obecnie zapłacą tylko ci z najwyższymi przychodami – powyżej 50 tys. zł miesięcznie i rozliczający się ryczałtem. Teoretycznie najwięcej zyskają przedsiębiorcy na skali podatkowej – ich składka spadnie z 9 proc. do 4,9 proc.
Zyskają też ryczałtowcy z niższymi dochodami. Przedsiębiorcy najmniej zarabiający na skali i na liniówce nie zyskają nic. Ci, którzy zarabiają więcej na liniówce, zyskają ok. 317 zł miesięcznie.
Nic nie zmieni się w przypadku pracowników i emerytów – nadal zapłacą 9 proc. składki. Już teraz przedsiębiorcy płacą mniej niż pracownicy na najniższej krajowej, a zmiany te różnicę jeszcze pogłębią. Pracownik na płacy minimalnej zapłaci wyższą składkę niż przedsiębiorca z dochodem 10 tys. zł lub ryczałtowiec z przychodem 25 tys. zł.
Składki kontra forma zatrudnienia
Nowa składka zdrowotna będzie zależała od formy opodatkowania (skala, liniowy PIT, ryczałt, karta podatkowa) i dochodów. Największą korzyść mają osiągnąć osoby rozliczające się według skali – przedsiębiorca zarabiający 20 tys. zł miesięcznie zapłaci 678 zł zamiast 1799 zł. Przy dochodzie 50 tys. zł miesięcznie składka spadnie z 4500 zł do 2148 zł.
Na podatku liniowym przedsiębiorcy z dochodem powyżej 1,5 przeciętnego wynagrodzenia zyskają ok. 300 zł.
Jeszcze większe różnice będą dotyczyć ryczałtowców. Przy dochodzie 8 tys. zł składka spadnie z 769 do 314 zł. Nawet przy 20 tys. zł miesięcznie składka nadal wyniesie 314 zł. Dla porównania – pracownik na etacie przy tych samych dochodach zapłaci 1553 zł.
Zmiany mają kosztować budżet państwa 4,6 mld zł rocznie. Luka w NFZ ma zostać uzupełniona z budżetu centralnego. Przepisy wejdą w życie z początkiem 2026 roku.
Tomasz Wypych
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- Jak zmienią się zasady naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców od 2026 roku
- Kto zyska najwięcej na nowych przepisach, a kto może stracić
- Dlaczego pracownik na minimalnym wynagrodzeniu zapłaci wyższą składkę niż część przedsiębiorców
- Jak nowe zasady wpłyną na osoby rozliczające się według skali, liniowego PIT-u i ryczałtu
- Ile wyniosą konkretne składki przy różnych poziomach dochodów i formach opodatkowania
- Ile będzie kosztować reforma i jak zostanie sfinansowana luka w NFZ
na zdjęciu: Na zdjęciu ilustracyjnym banknoty NBP, fot. PAP/Darek Delmanowicz
Inne tematy w dziale Gospodarka
