Często ważą zaledwie 500 gramów. Jak wygląda leczenie wcześniaków w Polsce?

Wcześniaki – najmniejsi pacjenci wymagający największej opieki

Nowoczesna neonatologia pozwala ratować dzieci, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu nie miałyby szans na przeżycie. W rozmowie prof. Ewa Helwich podkreśla, że intensywna terapia noworodka i rozwój technologii medycznych sprawiły, że przeżywalność wcześniaków znacznie wzrosła.

– Takie dzieci, które dzisiaj przeżywają i mają szansę na prawidłowy rozwój, jeszcze w zeszłym wieku nie miałyby szans. Wcześniactwo wiąże się z niewydolnością oddechową i innymi problemami związanymi z niedojrzałością narządów. To nie są dzieci, które można od razu wziąć na ręce i przystawić do piersi. Muszą być wspierane oddechowo, znajdować się w odpowiednich warunkach inkubatora, gdzie jest właściwa temperatura i wilgotność – wyjaśnia profesor Helwich.

Dzięki postępowi medycyny w niektórych przypadkach przeżywalność skrajnych wcześniaków sięga dziś 40%. Decydujące znaczenie ma nie tylko masa ciała dziecka, ale przede wszystkim czas trwania ciąży.

(Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo)

Obejrzyj najnowszy odcinek "Zdrowych rozmów Wypycha":

Neonatologia – trudna specjalizacja z niedoborem specjalistów

Mimo ogromnej odpowiedzialności i zaawansowanych procedur neonatologia wciąż pozostaje niedocenianą dziedziną medycyny. Brakuje zarówno lekarzy, jak i pielęgniarek wyspecjalizowanych w opiece nad wcześniakami.

Zobacz takżeBrak energii i problemy ze snem? To może być wina światła

– Neonatologów jest w Polsce niespełna tysiąc, a powinno być przynajmniej 1,5 tysiąca, żeby zapewnić optymalną opiekę nad noworodkami. Wielu lekarzy nie decyduje się na tę specjalizację, bo jest trudna, wymagająca i nie należy do najlepiej opłacanych – zauważa prof. Helwich.

Szpitale dzielą się na trzy stopnie referencyjności – najwyższy, trzeci stopień, obejmuje około 50 placówek w całej Polsce, które posiadają oddziały intensywnej terapii noworodka. Mimo to wciąż zdarza się, że dzieci wymagające specjalistycznej opieki rodzą się w szpitalach niższego stopnia, skąd muszą być transportowane do ośrodków o lepszym zapleczu.

Program KORT – kompleksowe wsparcie dla wcześniaków

Jednym z kluczowych tematów rozmowy jest program KORT, który ma na celu kompleksową opiekę nad wcześniakami przez pierwsze trzy lata ich życia. Program powstał w 2023 roku i jest realizowany w siedmiu ośrodkach w Polsce.

– Program KORT składa się z dwóch modułów – diagnostycznego i rehabilitacyjnego. Diagnostyka pozwala na wczesne wykrycie problemów rozwojowych, a moduł rehabilitacyjny zapewnia niezbędne wsparcie neurologów, logopedów i fizjoterapeutów. Kluczową rolę odgrywają także rodzice, którzy wypełniają specjalne kwestionariusze pomagające monitorować rozwój dziecka – tłumaczy prof. Helwich.

Głównym problemem w realizacji programu jest jednak jego finansowanie. Mimo że środki na KORT są zabezpieczone, wiele szpitali przeznacza je na inne potrzeby, co utrudnia efektywne wdrażanie programu.

Zobacz takżeJak odbiera się dzieci w Polsce

– Nie są to pieniądze znaczone, co oznacza, że dyrektorzy szpitali mogą kierować je na inne cele. To jedna z barier, którą musimy przezwyciężyć, aby KORT funkcjonował tak, jak powinien – dodaje ekspertka.

Jak wygląda życie najmniejszych pacjentów po latach?

Dzięki zaawansowanej opiece wiele wcześniaków rozwija się prawidłowo i prowadzi normalne życie. Prof. Helwich przyznaje, że ma pacjentów, z którymi utrzymuje kontakt od lat – niektórzy z nich sami zostali już rodzicami.

– Moja najstarsza pacjentka, która nadal się ze mną kontaktuje, ma już własne dzieci. Wcześniaki wymagają ogromnej opieki w pierwszych latach życia, ale dzięki nowoczesnej neonatologii wielu z nich wyrasta na zdrowych dorosłych – podsumowuje ekspertka.

Red. 

na zdjęciu: dziecko podczas wizyty u lekarza, zdjęcie ilustracyjne. fot. Canva