Czy codzienna praca biurowa może powodować zmęczenie podobne do pracy fizycznej? Dlaczego brak światła słonecznego prowadzi do problemów ze snem, obniżonego poziomu energii, a nawet spadku testosteronu i libido? Ekspert od snu i wpływu światła na organizm, Sebastian Kilichowski w podcaście "Zdrowo do Setki", wyjaśnia, jak sztuczne oświetlenie i ekrany wpływają na nasze zdrowie oraz co zrobić, by poprawić samopoczucie i jakość życia.
Światło – kluczowy czynnik dla zdrowia
Choć zazwyczaj nie zwracamy na to uwagi, światło odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Jego brak może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia snu, obniżona energia, problemy z koncentracją, a nawet spadek poziomu testosteronu i libido. O tym, jak duże znaczenie ma odpowiednia ekspozycja na światło, mówi Sebastian Kilichowski – ekspert od snu i wpływu światła na organizm, który był gościem podcastu "Zdrowo do Setki".
Brak światła dziennego a zmęczenie i problemy ze snem
Sebastian Kilichowski swoją fascynację wpływem światła na organizm rozpoczął od osobistego doświadczenia. Wspomina, że podczas wielotygodniowej delegacji w Szwecji zaczął odczuwać chroniczne zmęczenie, problemy ze snem i spadek energii. Pracując w fabryce, spędzał całe dni w sztucznym oświetleniu, nie mając dostępu do światła słonecznego. (Dalszy ciąg tekstu pod materiałem wideo)
Najnowszy odcinek "Zdrowo do Setki" obejrzysz tutaj:
– Światło, jakie trafia do naszego oka, jest jak zegar biologiczny dla organizmu – mówi Kilichowski. – Jeśli przez cały dzień otaczają nas jedynie ekrany i sztuczne oświetlenie, nasz mózg dostaje sygnał, że ciągle mamy środek dnia. To zaburza rytm dobowy, prowadzi do bezsenności, zmęczenia i spadku koncentracji.
Badania potwierdzają, że odpowiednie światło reguluje wydzielanie melatoniny – hormonu snu. Niewłaściwa ekspozycja na światło, szczególnie niebieskie z ekranów i sztucznych źródeł, może powodować trudności z zasypianiem i pogorszenie jakości snu.
Praca biurowa – dlaczego czujemy się zmęczeni, choć nie pracujemy fizycznie?
Coraz więcej osób skarży się na chroniczne zmęczenie, mimo że ich praca nie jest fizycznie wymagająca. Pracownicy biurowi, którzy spędzają osiem godzin przed ekranem, często wychodzą z pracy bardziej zmęczeni niż osoby wykonujące ciężką pracę fizyczną.
– To klasyczne przestymulowanie organizmu – wyjaśnia ekspert. – Sztuczne światło biurowe i ekranowe dostarcza nam ogromnej ilości światła niebieskiego, ale brakuje równoważącego światła czerwonego i podczerwonego, które jest obecne w świetle słonecznym. To powoduje, że nasze mitochondria – centra energetyczne komórek – są w stanie ciągłego stresu.
– Efektem jest zmęczenie, problemy z koncentracją, mgła mózgowa i rozdrażnienie – dodaje Kilichowski.
Światło słoneczne a poziom testosteronu i libido
Zaskakujące może być to, że światło słoneczne wpływa nie tylko na samopoczucie i sen, ale także na poziom testosteronu. Badania sugerują, że mężczyźni wystawiający ciało na naturalne światło mogą mieć nawet o 200% wyższy poziom testosteronu niż ci, którzy spędzają czas wyłącznie w zamkniętych pomieszczeniach.
– Naturalne światło jest jednym z najlepszych naturalnych boosterów testosteronu. Wystawianie skóry na promienie słoneczne, szczególnie w godzinach porannych i popołudniowych, wspiera naturalne funkcje hormonalne organizmu – mówi Kilichowski.
Jak poprawić zdrowie dzięki światłu?
Co zrobić, jeśli większość dnia spędzamy w biurze lub w zamkniętych pomieszczeniach? Ekspert podaje kilka prostych sposobów na poprawę ekspozycji na naturalne światło:
- Rób przerwy na świeżym powietrzu – nawet 5-10 minut na zewnątrz, najlepiej w pierwszych godzinach po przebudzeniu, może znacząco poprawić samopoczucie.
- Otwieraj okna i wpuszczaj światło dzienne do pomieszczeń.
- Unikaj nadmiernej ekspozycji na światło ekranowe wieczorem – warto korzystać z filtrów światła niebieskiego lub trybów nocnych na urządzeniach elektronicznych.
- Korzystaj ze światła czerwonego i podczerwonego – najlepiej naturalnego, ale w okresach zimowych można stosować specjalne lampy.
- Nie unikaj słońca – rozsądne opalanie bez użycia nadmiernej ilości filtrów przeciwsłonecznych może wspierać zdrowie hormonalne i poprawiać samopoczucie.
Światło – niedoceniony klucz do zdrowia
Wpływ światła na organizm to temat, o którym mówi się stosunkowo rzadko, mimo że ma on fundamentalne znaczenie dla naszego zdrowia. Regularna ekspozycja na światło dzienne może poprawić samopoczucie, zwiększyć poziom energii, wspierać regenerację organizmu, a nawet podnieść poziom testosteronu i libido.
Eksperci, tacy jak Sebastian Kilichowski, podkreślają, że proste nawyki – takie jak spędzanie kilku minut dziennie na świeżym powietrzu czy ograniczenie sztucznego oświetlenia wieczorem – mogą mieć ogromne znaczenie dla naszego zdrowia i samopoczucia.
Red.
Zdjęcie ilustracyjne, źródło: Canva
Inne tematy w dziale Społeczeństwo