Zakrzepy krwi mogą powodować zawały serca, uszkodzenia płuc i udary mózgu prowadząc do śmierci. Czy naukowcom udało się znaleźć sposób na zmniejszenie ryzyka powstawania groźnych zakrzepów?
Badacze od dawna wiedzą, że ekspozycja na światło ma wpływ na nasze zdrowie. Wschód i zachód słońca leżą u podstaw metabolizmu, wydzielania hormonów, a nawet przepływu krwi, a zawały serca i udary są bardziej prawdopodobne w godzinach porannych niż w nocy.
Jak informuje „Journal of Thrombosis and Haemostasis” okazało się, że zarówno ludzie, jak i myszy, po wystawieniu na działanie czerwonego światła mieli niższy wskaźnik zakrzepów krwi.
Światło a zdrowie – kluczowy wpływ na organizm
Dr Elizabeth Andraska i dr Matthew Neal z University of Pittsburgh (USA) oraz ich współpracownicy przeprowadzili badania na ludziach oraz na myszach - sprawdzając, jaki jest związek pomiędzy zakrzepami a ekspozycją na czerwone światło. Naukowcy wystawili myszy na 12 godzin światła czerwonego, niebieskiego lub białego, a później na 12 godzin ciemności w cyklu 72-godzinnym. Następnie szukali różnic dotyczących zakrzepów krwi pomiędzy grupami. Myszy wystawione na światło czerwone miały prawie pięć razy mniej zakrzepów niż te, wystawione na światło niebieskie lub białe. Aktywność, sen, jedzenie, waga i temperatura ciała pozostały takie same w obu grupach.
Autorzy przeanalizowali również istniejące dane dotyczące ponad 10 tys. pacjentów, którzy przeszli operację zaćmy i otrzymali albo konwencjonalne soczewki, które przepuszczają całe widzialne spektrum światła, albo soczewki filtrujące niebieskie światło, które przepuszczają o około 50 proc. mniej niebieskiego światła. Odkryli, że pacjenci onkologiczni, którzy otrzymali soczewki filtrujące niebieskie światło, mieli niższe ryzyko zakrzepów krwi w porównaniu do swoich odpowiedników z konwencjonalnymi soczewkami.
Mniej zakrzepów dzięki czerwonej barwie
Jest to szczególnie godne uwagi, ponieważ pacjenci onkologiczni mają dziewięciokrotnie większe ryzyko zakrzepów krwi niż pacjenci bez nowotworu. Wyniki sugerują, że czerwone światło mogłoby zmniejszać ryzyko zakrzepów - a co za tym idzie, także zawałów i udarów. Odkrycie wymaga jeszcze weryfikacji w badaniach klinicznych. Potencjalnie stosowanie czerwonego światłą mogłoby obniżyć ryzyko zakrzepów w żyłach i tętnicach, które na całym świecie należą do głównych przyczyn zgonów, którym można zapobiec.
- Światło, na które jesteśmy wystawieni, może zmienić nasze procesy biologiczne i wpłynąć na nasze zdrowie. Nasze odkrycia mogą doprowadzić do stosunkowo niedrogiej terapii, która przyniesie korzyści milionom ludzi - powiedziała dr Elizabeth Andraska, główna autorka publikacji.
Ostatnio opublikowane badanie wskazuje, że kluczowe znaczenie ma działanie na szlak wzrokowy – długość fali światła nie miała żadnego wpływu na niewidome myszy, a świecenie światłem bezpośrednio na krew również nie powodowało zmiany w krzepnięciu. Zespół zaobserwował, że ekspozycja na czerwone światło wiąże się z mniej nasilonym stanem zapalnym i aktywacją układu odpornościowego. Na przykład myszy wystawione na działanie czerwonego światła miały mniej neutrofilowych sieci zewnątrzkomórkowych (NET) które są strukturami przypominającymi sieć, tworzonymi przez komórki odpornościowe w celu wyłapywania inwazyjnych mikroorganizmów. Wyłapują one również płytki krwi, co może prowadzić do powstawania zakrzepów.
Szansa dla pacjentów - nowa terapia światłem
Myszy wystawione na działanie czerwonego światła miały również zwiększoną produkcję kwasów tłuszczowych, co zmniejsza aktywację płytek krwi. Płytki krwi są niezbędne do tworzenia zakrzepów. Zrozumienie, w jaki sposób czerwone światło wywołuje zmiany, które obniżają ryzyko powstawania zakrzepów, może również naprowadzić naukowców na trop lepszych leków lub terapii, które mogą być skuteczniejsze i wygodniejsze dla pacjentów niż ciągła ekspozycja na czerwone światło. W ramach przygotowań do badań klinicznych zespół opracowuje gogle z czerwonym światłem, aby kontrolować ilość światła, na jaką wystawieni są uczestnicy badania. Chcą sprawdzić, kto może odnieść największe korzyści z tego rodzaju fototerapii.
Z arytukułu dowiesz się:
- Badania wykazały, że ekspozycja na czerwone światło zmniejsza ryzyko zakrzepów krwi – zarówno u myszy, jak i u pacjentów po operacji zaćmy
- Nie chodzi o samo światło, lecz o jego działanie na szlak wzrokowy – u niewidomych myszy efekt nie występował
- Czerwone światło redukuje stan zapalny i aktywację płytek krwi, co może przeciwdziałać zawałom i udarom
- Naukowcy opracowują specjalne gogle z czerwonym światłem, aby sprawdzić, kto odniesie największe korzyści z nowej terapii
Fot. Czerwone światło/zdj. ilustracyjne Unsplash
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Rozmaitości
