Polska jest niestety na szarym końcu światowego rankingu zaangażowania w wolontariat. WOŚP najpopularniejszą formą aktywności społecznej Polaków. Dziś 33. finał zbiórki, przeznaczonej na hematologię dziecięcą.
W World Giving Index 2024. Global Trends In Generosity, publikowanym przez Charities Aid Foundation i dostarczającym informacji na temat dobroczynności i działalności filantropijnej na świecie, wskazuje się, że najbardziej aktywne w zakresie działalności charytatywnej regiony to Oceania i Ameryka Północna, a także Azja Południowo-Wschodnia.
Na przeciwnym biegunie znajdują się Europa Południowa i Wschodnia. W indeksie tym uwzględnia się aktywność dobroczynną definiowaną w trzech kategoriach: pomocy osobie (nieznajomej) potrzebującej, przekazaniu pieniędzy na cele charytatywne oraz poświęceniu swojego czasu na wolontariat.
Lider rankingu - Indonezja. Polska na szarym końcu
Najlepiej w rankingu wypada Indonezja (74/100). Aż dziewięciu na dziesięciu Indonezyjczyków przekazało pieniądze na cele charytatywne, a ponad sześciu na dziesięciu poświęciło swój czas na wolontariat. Polska znajduje się na samym końcu tego rankingu zajmując 142. miejsce z wynikiem 15/100 i na 3. od końca miejscu w kategorii wolontariatu: 7 proc. Polaków zadeklarowało zaangażowanie w tę formę dobroczynności. Wśród krajów europejskich gorzej w tej kategorii wypadły tylko Rumunia i Bułgaria (6 proc.).
Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego przez PIE w 2023 r. wykazały, że polskie społeczeństwo ma ambiwalentne podejście do poświęcania indywidualnego komfortu na rzecz dobra wspólnego. Większość ankietowanych była otwarta na takie działanie (67 proc.), ale tylko 17 proc. z nich gotowe jest konsekwentnie (zawsze, prawie zawsze lub często) rezygnować z osobistego komfortu na rzecz dobra wspólnego.
Kto angażuje się w wolontariat?
Podobnie kształtuje się odsetek osób zaangażowanych w działalność organizacji charytatywnych i prospołecznych – w ubiegłym roku było ich 21 proc. Jest to niespełna połowa zaangażowanych w aktywność jakichkolwiek organizacji społecznych. W badaniu uwzględniono różne typy organizacji – charytatywne lub prospołeczne, zrzeszające osoby o podobnych zainteresowaniach, nastawione na integrację i wspólne spędzanie czasu (np. koła gospodyń wiejskich, studenckie), na realizację konkretnego celu lub wspólnych interesów (np. partie polityczne, rady rodziców) i religijne. Uzyskany wynik (38 proc.) jest zbliżony do wyniku badań CBOS z 2024 r. wynoszącego 40 proc.
Wśród poświęcających swój czas na działalność organizacji charytatywnych lub prospołecznych, największy odsetek badanych (32 proc.) angażował się w działania Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (WOŚP). Znacznie mniejszy jest odsetek Polaków zaangażowanych w aktywność Caritasu (13 proc.).
Na podobnym poziomie kształtuje się działalność w organizacjach promujących ochronę środowiska i prawa zwierząt (13 proc.) oraz w ramach akcji „Szlachetna Paczka” (12 proc.). Warto jednak zauważyć, że Polacy chętniej angażują się w pomoc nieformalną. Świadczy o tym nie tylko bezprecedensowa skala zaangażowania Polaków w pomoc uchodźcom z Ukrainy w pierwszych miesiącach po inwazji rosyjskiej w 2022 r., ale także dane opublikowane w raporcie Polski Instytut Ekonomiczny o kapitale społecznym: w pomoc członkom rodziny spoza gospodarstwa domowego angażuje się blisko 80 proc. dorosłych Polaków, a w pomoc znajomym – 64 proc.
Fot. Lider Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy - Jerzy Owsiak/PAP
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
