W świetle obecnych badań jedno jest pewne – kawa wypijana rano nie tylko dodaje energii, ale może również wspierać zdrowie serca. Zamiast rozkładać konsumpcję tego napoju na cały dzień, warto sięgnąć po filiżankę w porannych godzinach, by w pełni skorzystać z jej prozdrowotnych właściwości.
Poranna kawa a zdrowie – najnowsze badania naukowe
Ludzie, którzy piją kawę rano, narażeni są na mniejsze ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych i niższe ogólne ryzyko śmiertelności w porównaniu z osobami pijącymi kawę przez cały dzień, zgodnie z badaniami opublikowanymi w "European Heart Journal".
- Dotychczasowe badania sugerują, że picie kawy nie zwiększa ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i wydaje się, że obniża ryzyko niektórych chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca typu 2. Biorąc pod uwagę wpływ, jaki kofeina ma na nasz organizm, chcieliśmy sprawdzić, czy pora dnia, w której pijesz kawę, ma jakikolwiek wpływ na zdrowie serca – wyjaśnia dr Lu Qi z Tulane University w Nowym Orleanie w USA, który kierował badaniami.
Rytm dobowy i kawa – dlaczego pora picia ma znaczenie?
W badaniu wzięło udział 40 725 dorosłych biorących udział w amerykańskim National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) w latach 1999-2018. W ramach tego badania uczestnicy zostali zapytani o wszystkie potrawy i napoje, które spożywali co najmniej jednego dnia, w tym o to, czy pili kawę, ile i kiedy. Objęło ono również podgrupę 1463 osób, które zostały poproszone o wypełnienie szczegółowego dziennika jedzenia i picia przez cały tydzień. Naukowcy byli w stanie powiązać te informacje z zapisami zgonów i przyczynami zgonów w okresie od dziewięciu do dziesięciu lat. Około 36 proc. osób biorących udział w badaniu piło poranną kawę (przede wszystkim piło kawę przed południem), 16 proc. osób piło kawę w ciągu dnia (rano, po południu i wieczorem), a 48 proc. nie piło kawy.
W porównaniu z osobami, które nie piły kawy, osoby pijące poranną kawę były o 16 proc.% mniej narażone na śmierć z jakiejkolwiek przyczyny i o 31 proc. mniej narażone na śmierć z powodu chorób układu krążenia. Nie stwierdzono jednak zmniejszenia ryzyka u osób pijących kawę przez cały dzień w porównaniu z osobami niepijącymi kawy. Osoby pijące poranną kawę odniosły korzyści z niższego ryzyka, niezależnie od tego, czy pili umiarkowanie (dwie do trzech filiżanek), czy dużo (więcej niż trzy filiżanki). Osoby pijące lekko rano (jedna filiżanka lub mniej) skorzystały na mniejszym spadku ryzyka.
Ile filiżanek kawy wypić rano, by zadbać o serce?
Dr Qi powiedział, że to pierwsze badanie testujące wzorce picia kawy i wyniki zdrowotne. Nasze odkrycia wskazują, że ważne jest nie tylko to, czy pijesz kawę i ile pijesz, ale także pora dnia, w której pijesz kawę. Zazwyczaj nie udzielamy porad dotyczących czasu w naszych wskazówkach dietetycznych, ale być może powinniśmy o tym pomyśleć w przyszłości.
- To badanie nie mówi nam, dlaczego picie kawy rano zmniejsza ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Możliwym wyjaśnieniem jest to, że spożywanie kawy po południu lub wieczorem może zakłócić rytm okołodobowy i poziom hormonów, takich jak melatonina. To z kolei prowadzi do zmian w czynnikach ryzyka sercowo-naczyniowego, takich jak stan zapalny i ciśnienie krwi. Potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić nasze odkrycia w innych populacjach i potrzebujemy badań klinicznych, aby przetestować potencjalny wpływ zmiany pory dnia, w której ludzie piją kawę - tłumaczy dr Lu Qi.
Profesor Thomas F. Lüscher z Royal Brompton and Harefield Hospitals w Londynie powiedział, że podczas obserwacji wynoszącej prawie dekadę i po dostosowaniu do spożycia kawy z kofeiną i bezkofeinowej, ilości filiżanek dziennie, godzin snu i innych czynników zakłócających, typ poranny, a nie całodzienny, był istotnie związany z niższym ryzykiem śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny ze współczynnikiem ryzyka 0,84 i śmiertelności sercowo-naczyniowej nawet 0,69 w porównaniu z osobami niepijącymi kawy.
Zalecenia dla kawoszy – kiedy i ile pić, aby zyskać zdrowie?
Dlaczego pora dnia miałaby mieć znaczenie? W godzinach porannych często występuje wyraźny wzrost aktywności współczulnej, gdy budzimy się i wstajemy z łóżka, efekt, który zanika w ciągu dnia i osiąga najniższy poziom podczas snu. Możliwe jest więc, jak wskazują autorzy, że picie kawy po południu lub wieczorem zaburza dobowy rytm aktywności współczulnej. Rzeczywiście, wiele osób pijących przez cały dzień cierpi na zaburzenia snu. W tym kontekście interesujące jest to, że kawa wydaje się tłumić melatoninę, ważnego mediatora wywołującego sen w mózgu.
- Ogólnie rzecz biorąc, musimy zaakceptować obecnie istotne dowody na to, że picie kawy, szczególnie w godzinach porannych, może być zdrowe. Pij więc kawę, ale rób to rano! - podsumował profesor Thomas F. Lüscher.
Tomasz Wypych
Zdjęcie ilustracyjne, fot. Pixabay
Inne tematy w dziale Rozmaitości