Zmiany polityczne w Austrii wraz ze spodziewanym przejęciem władzy przez Herberta Kickla - skrajnego prawicowca - wywołują niepokój wśród liberalnych elit europejskich. Co jeszcze dzieje się 7 stycznia? Trzęsienie ziemi w Tybecie pochłonęło ponad 50 ofiar. W naszym kraju wciąż wyczekiwana jest decyzja ministra finansów Andrzeja Domańskiego ws. wypłaty środków z budżetu dla PiS po uchwale PKW. Prof. Ryszard Piotrowski uważa, że w przypadku blokady złamie prawo również premier Donald Tusk.
Kickl jako potencjalny kanclerz Austrii – sygnał alarmowy dla Niemiec
Austriacka scena polityczna stoi w obliczu historycznych przemian. Po fiasku negocjacji między demokratycznymi partiami, na czele rządu może stanąć Herbert Kickl, lider skrajnie prawicowej Wolnościowej Partii Austrii (FPÖ). Komentatorzy w Niemczech ostrzegają, że podobny scenariusz może powtórzyć się u naszych zachodnich sąsiadów po wyborach do Bundestagu w lutym.
Jak zauważa Verena Mayer z „Sueddeutsche Zeitung”, Austria od dawna jest swego rodzaju laboratorium politycznym Europy. W latach 90. to właśnie w Austrii narodził się populizm prawicowy z Joergiem Haiderem na czele. Obecnie FPÖ przesunęła się jeszcze bardziej na prawo, a część jej działaczy otwarcie wspiera neonazistów i teorie spiskowe. „W Niemczech sytuacja polityczna w Austrii powinna być baczną przestrogą. Skłócone partie demokratyczne i osłabienie centrum torują drogę populistom” – ostrzega Mayer.
Z kolei Hannes Soltau z „Tagesspiegel” przypomina, że również w Niemczech istnieje ryzyko zbliżenia CDU do Alternatywy dla Niemiec (AfD). Choć lider CDU Friedrich Merz oficjalnie odcina się od AfD, to jednak niektóre jego wypowiedzi, takie jak krytyka ukraińskich uchodźców, wskazują na pewną zbieżność narracji.
Austria jako "przestroga dla Europy"
Nikolas Busse z „Frankfurter Allgemeine Zeitung” zwraca uwagę na to, że Herbert Kickl i jego FPÖ nie są politycznymi nowicjuszami. Partia ta wielokrotnie uczestniczyła we władzy, zarówno na szczeblu federalnym, jak i landowym. Nowością jest jednak szansa objęcia przez FPÖ stanowiska kanclerza.
Prezydent Austrii Alexander Van der Bellen podkreślał, że powierzenie Kicklowi misji utworzenia rządu wynika z szacunku dla zasad demokracji. „W ustroju demokratycznym konieczne jest poszanowanie wyników wyborów, nawet jeśli reprezentują one stanowiska dalekie od naszych przekonań” – cytuje Busse. Zaniedbania partii centrum, szczególnie w kwestiach gospodarczych i migracyjnych, są głównym powodem rosnącej popularności skrajnej prawicy w Europie.
Herbert Kickl otwarcie sprzeciwia się Unii Europejskiej, szczepieniom przeciw COVID-19 i wspiera zbliżenie z Rosją. W 2016 roku FPÖ zawarła umowę o przyjaźni z partią Jedna Rosja. Jak zauważa „Die Welt”, stanowisko FPÖ pokrywa się z programami innych europejskich partii skrajnie prawicowych, a wsparcie tych ugrupowań rośnie wśród wyborców rozczarowanych tradycyjnymi partiami.
Trzęsienie ziemi w Tybecie: 53 ofiary i setki rannych
Równie tragiczne wieści napłynęły z Azji, gdzie we wtorek rano doszło do silnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 6,8 w Tybecie. Według chińskiej agencji Xinhua życie straciły co najmniej 53 osoby, a ponad 60 zostało rannych. Epicentrum znajdowało się w powiecie Tingri, ok. 150 km od miasta Xigaze.
Obszar wokół epicentrum jest rzadko zaludniony, ale wiele budynków zostało zniszczonych. W akcji ratowniczej uczestniczy ponad 500 ratowników i cztery helikoptery wojskowe. Trzęsienie było odczuwalne również w Nepalu i Indiach, gdzie setki ludzi opuściły swoje domy.
Region ten jest szczególnie narażony na trzęsienia ziemi z powodu położenia na granicy płyt tektonicznych. W 2015 roku podobne zjawisko w Nepalu doprowadziło do śmierci blisko 9 tysięcy ludzi.
Konstytucjonalista: Minister Domański musi wypłacić pieniądze dla PiS
Dyskusja o subwencjach dla Prawa i Sprawiedliwości wywołała kontrowersje w polskiej polityce. Prof. Ryszard Piotrowski w programie „Gość Wydarzeń” Polsat News stwierdził, że minister finansów Andrzej Domański ma obowiązek wypłacić środki PiS zgodnie z Kodeksem wyborczym. - Kodeks wyborczy jest dla ministra świętym prawem, które powinno być respektowane ponad partyjnymi interesami – zaznaczył konstytucjonalista.
Piotrowski ostrzegł również, że brak wypłaty subwencji może skutkować odpowiedzialnością karną zarówno ministra, jak i premiera Donalda Tuska. - Marnie skończymy, stawiając politykę ponad prawem – przestrzegał. Dodał, że takie działania podważają fundamenty demokratycznego porządku i mogą prowadzić do chaosu prawnego.
Spór dotyczy rozbieżnych interpretacji uchwały Państwowej Komisji Wyborczej, która ostatecznie zaakceptowała sprawozdanie finansowe PiS. - Jeśli nie będziemy przestrzegać prawa, to po co było składać ślubowanie konstytucyjne? – retorycznie pytał Piotrowski.
Opór przed związkami partnerskimi w rządzie
W Polsce trwa debata nad ustawą o związkach partnerskich. Ministerstwo Sprawiedliwości ostrzega, że nowe przepisy mogą być nadużywane do obchodzenia obostrzeń, np. przy zakupie nieruchomości przez cudzoziemców. Resort spraw wewnętrznych wyraził obawy, że związki partnerskie mogą być wykorzystywane do optymalizacji podatkowej lub uzyskania ochrony międzynarodowej.
Minister Katarzyna Kotula, odpowiedzialna za projekt, sugeruje, że celem ustawy jest wzmocnienie praw obywatelskich, a nie tworzenie furtek prawnych. W opinii ekspertów takie regulacje są niezbędne dla budowania społecznej równości.
LOT i Centralny Port Komunikacyjny
W Polsce trwają przygotowania do budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK), który ma stać się głównym węzłem komunikacyjnym w Europie Środkowo-Wschodniej. Maciej Lasek, pełnomocnik rządu ds. CPK, w rozmowie z „Dziennikiem Gazetą Prawną” podkreślił, że LOT odegra kluczową rolę w nowym porcie.
„Dzisiaj z LOT-em pracujemy nad tym, żeby w 2032 roku, w momencie przenosin do CPK, odgrywał dominującą rolę na nowym lotnisku” – powiedział Lasek. Zwrócił uwagę na konieczność modernizacji Lotniska Chopina, które ma obsłużyć rosnącą liczbę pasażerów do czasu otwarcia CPK. „Modernizacja Okęcia będzie kosztować około miliarda złotych, ale inwestycja ta zwróci się do 2032 roku” – dodał.
Pełnomocnik wskazał również, że infrastruktura modernizowanego lotniska będzie częściowo przenoszona do CPK lub innych portów regionalnych. W jego ocenie strategiczne podejście do rozbudowy pozwoli uniknąć marnotrawstwa środków publicznych, a LOT zyska kluczową pozycję w regionie.
Fot. Herbert Kickl, szef Wolnościowej Partii Austrii (FPÖ)/PAP/EPA
Red.
Inne tematy w dziale Polityka