Hazard stanowi coraz większe zagrożenie dla zdrowia publicznego w Polsce i na świecie. Łatwy dostęp do gier online, brak regulacji oraz rosnąca liczba młodych graczy prowadzą do wzrostu uzależnień. Eksperci alarmują: dzieci i młodzież są najbardziej narażone na ryzyko.
Globalne spojrzenie na hazard
Według raportu „Lancet” ok. 450 milionów ludzi na całym świecie doświadcza negatywnych konsekwencji związanych z hazardem, takich jak problemy finansowe, utrata pracy, rozpad relacji czy zaburzenia psychiczne. Aż 80 milionów z tej grupy zmaga się z tzw. hazardem problematycznym, który może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym zwiększonego ryzyka samobójstw.
Uzależnienie od hazardu prowadzi do:
- Problemów finansowych – zadłużenie, bankructwo.
- Problemów emocjonalnych – depresja, lęki, a w skrajnych przypadkach myśli samobójcze.
- Zaburzeń relacji społecznych – konflikty w rodzinie, izolacja społeczna.
- Uzależnieni często korzystają z tzw. szybkich pożyczek, co pogłębia ich problemy finansowe.
Eksperci z „Lancet” podkreślają konieczność wprowadzenia globalnych standardów regulacyjnych. Wśród rekomendacji znajdują się m.in. zakaz reklam hazardu, wprowadzenie ścisłej weryfikacji wieku, ograniczenie maksymalnych przegranych oraz zapewnienie dostępu do bezpłatnej terapii dla osób uzależnionych.
Brak skutecznych mechanizmów kontroli wieku
Coraz szerszy i łatwiejszy dostęp do internetu i telefonów komórkowych umożliwia branży hazardowej dotarcie do większej liczby osób niż kiedykolwiek wcześniej, w tym nastolatków i młodszych dzieci. Obecnie każdy, kto ma telefon komórkowy, może mieć dostęp do kasyna 24 godz. na dobę. Stosowane w aplikacjach technologie ułatwiają rozpoczęcie gry, ale za to utrudniają rezygnację z nich. Natomiast w wielu krajach kompletnie brakuje weryfikacji wieku użytkownika.
- Hazard stwarza coraz większe zagrożenie ze względu na to, że stał się towarem dostępnym cyfrowo. Firmy wykorzystują dane i ich analizę, stosując bardzo zaawansowane metody docierania do kolejnych klientów, aby nakłonić ich do hazardu. Widzimy rozwój przemysłu hazardowego na skalę globalną, któremu nie towarzyszą solidne zabezpieczenia regulacyjne. Ze względu na te dwa elementy naszym zdaniem mamy do czynienia z niepokojącą sytuacją i z zagrożeniem - tłumaczy prof. Heather Wardle.
Jak podkreśla, dzieci i młodzież to grupa szczególnie narażona na zagrożenia związane z hazardem. Przeprowadzony na zlecenie komisji przegląd systematyczny i metaanaliza oszacowały, że uzależnienie dotyka niemal 16 proc. dorosłych i 26,4 proc. nastolatków korzystających z kasyn online lub automatów, a także 9 proc. dorosłych i 16 proc. nastolatków obstawiających zakłady sportowe. Eksperci podkreślają, że ryzyko dotyczy zwłaszcza grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej. Hazard jest również często wbudowany w gry wideo.
Hazard w Polsce - skala problemu
W Polsce hazard dotyka głównie mężczyzn w wieku 18–34 lat, ale coraz częściej problem ten zauważalny jest także wśród młodszych grup wiekowych. Z danych CBOS wynika, że około 0,9% Polaków gra w sposób mogący prowadzić do uzależnienia, a 0,4% deklaruje nałogowy hazard. Około 19% Polaków przyznaje się do gry w różne formy hazardu w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
W Polsce najpopularniejsze formy hazardu to:
- Gry losowe.
- Automaty do gry.
- Zakłady bukmacherskie, szczególnie online.
- Hazard internetowy, w tym gry na stronach bez odpowiednich zezwoleń.
Gry hazardowe online są szczególnie niebezpieczne, ponieważ często omijają lokalne przepisy i są dostępne dla młodszych użytkowników.
Młodzież szczególnie narażona jest na ryzyko uzależnienia. Gry komputerowe z mechanizmami losowymi, jak lootboxy, często wprowadzają młodych użytkowników w świat hazardu. Problemem są też m.in. skórki w grach komputerowych, które działają jak mechanizmy hazardowe. Szacuje się, że w Polsce młodzież w wieku 15–17 lat coraz częściej angażuje się w gry hazardowe, co zagraża ich zdrowiu psychicznemu i finansowemu.
Polska walczy z hazardem online – czy regulacje wystarczą?
W Polsce sytuacja komplikuje się wraz z rozwojem hazardu online. Każdy, kto ma dostęp do smartfona, może grać w kasynie online 24 godziny na dobę, co sprawia, że hazard staje się bardziej dostępny niż kiedykolwiek wcześniej. Pomimo wprowadzenia ustawy hazardowej, która miała ograniczyć dostęp do nielegalnych gier, problem pozostaje aktualny.
W 2017 roku wprowadzono tzw. ustawę hazardową, która miała ograniczyć dostęp do nielegalnych form hazardu. Dotyczy to głównie blokowania stron hazardowych bez licencji. W myśl ustawodawstwa, obstawianie meczów w Polsce legalne jest tylko u podmiotów, które posiadają stosowną licencję z Ministerstwa Finansów. W przestrzeni internetowej, w Polsce, może istnieć tylko jedno kasyno, które jest kontrolowane przez państwo.
Wprowadzono też rejestr osób wykluczonych z hazardu, co ma na celu zapobieganie uzależnieniom. Organizacje zajmujące się zdrowiem psychicznym oraz rząd prowadzą kampanie edukacyjne dotyczące zagrożeń wynikających z hazardu. Powstają programy wsparcia dla osób uzależnionych, jak np. specjalistyczne ośrodki terapeutyczne
System regulacyjny w Polsce wymaga jednak wzmocnienia. Eksperci wskazują na konieczność intensywniejszych działań edukacyjnych i kampanii społecznych, które pomogą zwiększyć świadomość zagrożeń. W Polsce funkcjonuje kilka ośrodków specjalizujących się w leczeniu uzależnień behawioralnych, w tym hazardu. Dostępne są też grupy wsparcia, takie jak Anonimowi Hazardziści.
Podsumowanie:
Z tekstu dowiedziałeś się, że:
- Raport „Lancet” wskazuje, że na całym świecie około 450 mln osób doświadcza negatywnych konsekwencji hazardu, a 80 mln zmaga się z tzw. hazardem problematycznym.
- Hazard prowadzi do problemów finansowych, społecznych i zdrowotnych, w tym rozpadu relacji, depresji oraz zwiększonego ryzyka samobójstw.
- Szacuje się, że około 129 tys. osób w Polsce może być uzależnionych od hazardu, z czego aż 14% stanowią osoby poniżej 18 roku życia.
- Łatwy dostęp do gier online, aplikacji mobilnych oraz brak skutecznych mechanizmów kontroli wieku sprzyja wzrostowi liczby graczy, w tym dzieci i młodzieży.
- Polska podejmuje działania regulacyjne, w tym zakaz reklamowania hazardu i kontrolę wieku, jednak zdaniem ekspertów są one wciąż niewystarczające.
- Eksperci wskazują, że hazard, podobnie jak tytoń czy alkohol, powinien być traktowany jako istotny problem zdrowotny, wymagający silniejszych regulacji.
TW
Inne tematy w dziale Polityka
