1 stycznia 2025 roku zapisał się w historii Unii Europejskiej jako dzień, w którym Rumunia i Bułgaria dołączyły do pełnej strefy Schengen. Zniesienie kontroli na granicach lądowych tych krajów oznacza pełne uczestnictwo w największej na świecie strefie swobodnego podróżowania. To kamień milowy dla obu państw, które od chwili przystąpienia do UE w 2007 roku starały się o wejście do strefy. Z artykułu dowiesz się dlaczego Bułgaria i Rumunia na wejście do strefy Schengen czekały aż 18 lat?
Bułgaria i Rumunia wreszcie w strefie Schengen
Przystąpienie do pełnego Schengen oznacza, że obywatele, towary, usługi i kapitał mogą swobodnie przekraczać granice Rumunii i Bułgarii z innymi państwami strefy. Kontrole graniczne, które były utrzymywane przez ostatnie lata, zniknęły zarówno na granicach lądowych, jak i (od marca 2024 r.) na granicach powietrznych i morskich.
Proces integracji Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen był wyjątkowo długi i obarczony politycznymi oraz proceduralnymi trudnościami. Główne powody opóźnień to:
- Zastrzeżenia dotyczące praworządności i walki z korupcją – W pierwszych latach członkostwa w UE oba kraje były monitorowane w ramach mechanizmu współpracy i weryfikacji (CVM), co wzbudzało obawy wśród innych członków Schengen.
- Sprzeciw Austrii i Niderlandów – Głównie Austria przez długi czas blokowała decyzję o pełnym włączeniu Rumunii i Bułgarii, wskazując na kwestie migracyjne oraz obawy dotyczące skuteczności ochrony granic zewnętrznych UE.
- Komplikacje polityczne – Dopiero w listopadzie 2023 roku osiągnięto porozumienie między Austrią, Rumunią i Bułgarią, co odblokowało proces legislacyjny.
Historia Polski w strefie Schengen
Polska przystąpiła do strefy Schengen 21 grudnia 2007 roku, czyli trzy lata po wejściu do UE. Początkowo włączono granice lądowe i morskie, a 30 marca 2008 roku zniesiono kontrole na lotniskach. Proces przystąpienia Polski do Schengen przebiegał stosunkowo sprawnie, dzięki wcześniejszym reformom w obszarze ochrony granic oraz bliskiej współpracy z krajami UE.
Państwa w strefie Schengen. Nie tylko UE
Strefa Schengen obejmuje obecnie 29 krajów. W jej skład wchodzi większość państw UE, w tym Polska, Niemcy, Francja czy Hiszpania, a także kraje spoza Unii: Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria. Wyjątki to:
- Irlandia, która nie uczestniczy w strefie z powodu polityki opt-out (przez Brexit), ale współpracuje w ramach innych obszarów.
- Cypr, gdzie nie zniesiono jeszcze kontroli wewnętrznych z powodów technicznych.
Znaczenie strefy Schengen
Schengen to jeden z najważniejszych filarów integracji europejskiej, umożliwiający swobodne przemieszczanie się ludzi i towarów. Przyjęcie Rumunii i Bułgarii wzmacnia ten obszar, zwiększając spójność UE i podkreślając jej zdolność do przezwyciężania politycznych podziałów.
Z artykułu dowiedziałeś się:
- Rumunia i Bułgaria w pełnym Schengen: 1 stycznia 2025 roku zniesiono kontrole graniczne z tymi krajami, co oznacza ich pełne uczestnictwo w strefie swobodnego podróżowania.
- Powody opóźnień: Długie oczekiwanie wynikało z obaw dotyczących praworządności, migracji oraz sprzeciwu niektórych krajów, zwłaszcza Austrii.
- Historia Polski w Schengen: Polska przystąpiła do strefy w 2007 roku, a proces przebiegł sprawnie dzięki wcześniejszym reformom i współpracy z UE.
- Strefa Schengen dziś: Obejmuje 29 krajów, w tym większość państw UE oraz Islandię, Norwegię, Liechtenstein i Szwajcarię; nie należą do niej Irlandia i Cypr.
red.
Fot: Bułgaria i Rumunia wreszcie w strefie Schengen. PAP/EPA/VASSIL DONEV
Inne tematy w dziale Polityka
