Rola Polski w Unii Europejskiej. Siedem filarów polskiej prezydencji w Radzie UE

Przewodnictwo Polski, które potrwa do końca czerwca, przynosi liczne oczekiwania, wyzwania oraz nadzieje na trwałe zmiany w polityce unijnej.

Siedem filarów bezpieczeństwa

Podczas swojej prezydencji Polska zamierza skupić się na siedmiu kluczowych obszarach:

1. Bezpieczeństwo zewnętrzne
   Polska zamierza wzmocnić współpracę obronną w UE, m.in. poprzez inicjatywy zwiększające zdolności produkcyjne europejskiego przemysłu obronnego. Istotnym celem jest także wspieranie kluczowych elementów infrastruktury, takich jak Tarcza Wschód czy Bałtycka Linia Obrony. Polska planuje podkreślić znaczenie współpracy z NATO oraz partnerami spoza UE, zwłaszcza USA i Wielką Brytanią, w kontekście wojny na Ukrainie i zagrożeń ze strony Rosji.
2. Bezpieczeństwo wewnętrzne
   Wzmocnienie granic zewnętrznych UE oraz przeciwdziałanie nielegalnej migracji to kluczowe zagadnienia. Polska będzie dążyć do wypracowania efektywnych mechanizmów powrotów migrantów do ich krajów pochodzenia, przy jednoczesnym wsparciu dla legalnych form migracji. Ważnym elementem tego filaru są także działania przeciwko międzynarodowym siatkom przestępczości zorganizowanej i terroryzmowi.
3. Bezpieczeństwo informacyjne
   Polska planuje promować rozwój narzędzi do walki z dezinformacją oraz manipulacjami w mediach. Kluczowym elementem jest wzmocnienie cyberbezpieczeństwa, w tym stworzenie europejskiego funduszu cyberbezpieczeństwa, oraz rozwój nowoczesnych technologii cyfrowych.
4. Bezpieczeństwo ekonomiczne
   Prezydencja Polski będzie promować zmniejszenie biurokracji w UE oraz znoszenie barier na jednolitym rynku. Istotnym elementem będzie także rewizja polityki spójności, by wspierać rozwój regionów mniej uprzywilejowanych oraz poprawa dostępu do kapitału dla europejskich firm.
5. Bezpieczeństwo energetyczne
   Pełne odejście od importu rosyjskich surowców energetycznych to kluczowy cel polskiej prezydencji. Polska zamierza wspierać inwestycje w odnawialne źródła energii i zapewnienie równych szans rozwoju czystych technologii w całej UE.
6. Bezpieczeństwo żywnościowe
   W obszarze rolnictwa Polska będzie pracować nad uproszczeniem polityki Wspólnej Polityki Rolnej oraz wsparciem dla rolników w kontekście wyzwań związanych z rozszerzeniem UE.
7. Bezpieczeństwo zdrowotne
   Prezydencja Polski w Radzie UE skupi się na cyfryzacji ochrony zdrowia, promocji zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży oraz poprawie bezpieczeństwa lekowego poprzez wspieranie produkcji leków w UE.

Zobacz takżeTrudny czas na polską prezydencję w UE. Co nas czeka w 2025 roku?

Wyzwania wobec polskiej prezydencji

Polska prezydencja przypada na czas nowych wyzwań dla UE, w tym intensyfikacji konfliktu na Ukrainie, wzrostu napięć migracyjnych oraz konieczności dostosowania gospodarki do zielonej transformacji.

1. Geopolityczne napięcia
   Najważniejszym wyzwaniem pozostaje wojna w Ukrainie. Polska, jako sąsiad kraju objętego konfliktem, jest bezpośrednio zaangażowana w pomoc Ukrainie i monitorowanie wpływu wojny na bezpieczeństwo w regionie. Podczas prezydencji nasz kraj będzie zabiegać o dalsze sankcje wobec Rosji oraz intensyfikację działań na rzecz odbudowy Ukrainy.
2. Rozszerzenie UE
   Kwestia rozszerzenia Unii o Ukrainę, Mołdawię czy państwa Bałkanów Zachodnich to jeden z kluczowych tematów polskiej prezydencji. Polska będzie musiała znaleźć balans między potrzebą wsparcia aspirujących krajów a obawami niektórych państw członkowskich, które boją się rozszerzenia Wspólnoty bez wcześniejszej reformy jej instytucji.
3. Walka z przeregulowaniem
   Polska prezydencja ma szansę zapoczątkować dyskusję o ograniczeniu nadmiernych regulacji w UE. Nadmiar przepisów i biurokracji bywa wskazywany jako czynnik hamujący rozwój gospodarczy. Kluczowym zadaniem będzie wypracowanie kompromisu między uproszczeniem regulacji a zapewnieniem odpowiedniego poziomu ochrony w różnych sektorach.
4. Polityka energetyczna
   Pełne odejście od rosyjskich źródeł energii oraz zapewnienie stabilnych dostaw energii dla państw członkowskich to kolejne wyzwanie. Polska zamierza promować rozwój odnawialnych źródeł energii oraz inwestycje w infrastrukturę energetyczną, jednocześnie podkreślając potrzebę wsparcia krajów najbardziej dotkniętych kryzysem energetycznym.
5. Wyczekiwania unijnych partnerów
   Unijni partnerzy oczekują od Polski konstruktywnej postawy, która będzie sprzyjać budowaniu kompromisów i wzmacnianiu jedności w Unii. Bruksela liczy na bardziej pragmatyczne podejście w porównaniu z wcześniejszą prezydencją Węgier, która była krytykowana za konfrontacyjny styl. Polska prezydencja stanowi także okazję do wzmocnienia pozycji kraju jako lidera Europy Środkowo-Wschodniej. Sukces prezydencji może umocnić pozycję Polski jako kraju zdolnego do kreowania polityki unijnej, szczególnie w kontekście wyzwań związanych z bezpieczeństwem i transformacją energetyczną.
   

Eksperci podkreślają, że sukces prezydencji będzie zależał od skuteczności w budowaniu konsensusu wśród państw członkowskich oraz umiejętności zarządzania procesami legislacyjnymi. Zdaniem Rolanda Freudensteina z Brussels Freedom Hub, Polska może odegrać kluczową rolę w inicjowaniu projektów związanych z obronnością i współpracą transatlantycką. Jednakże, jak zauważył prof. Witold Klaus, niektóre zagadnienia, takie jak walka z nielegalną migracją, mogą budzić kontrowersje wewnątrz UE.

Zobacz takżePolska prezydencja w Unii Europejskiej. Znamy szczegóły

Obejrzyj rozmowę z Marcinem Nowackim, wiceprezesem Związku Pracodawców i Przedsiębiorców na temat polskiej prezydencji w Unii Europejskiej:

Oczekiwania polskich obywateli

Polacy oczekują, że prezydencja przyniesie konkretne korzyści w kilku obszarach:

1. Wzmocnienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej
   Jednym z głównych oczekiwań społeczeństwa jest wykorzystanie prezydencji jako okazji do podkreślenia roli Polski w Unii Europejskiej i zwiększenia jej znaczenia w kluczowych debatach, takich jak rozszerzenie UE czy bezpieczeństwo energetyczne. Polacy liczą, że prezydencja pomoże w budowie wizerunku Polski jako lidera Europy Środkowo-Wschodniej i kraju, który wnosi konkretne rozwiązania do wspólnotowej polityki.
2. Poprawa życia codziennego
   Społeczeństwo oczekuje, że decyzje podejmowane podczas prezydencji przyniosą korzyści odczuwalne na co dzień. W obszarze ochrony zdrowia istotne jest dla Polaków zwiększenie dostępności leków, szczególnie w kontekście planowanych działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa lekowego. Równie ważna jest promocja zdrowia psychicznego, zwłaszcza dzieci i młodzieży, oraz rozwój cyfrowych narzędzi w ochronie zdrowia, co może usprawnić dostęp do usług medycznych.
3. Ochrona interesów rolników i przedsiębiorców
   Polscy rolnicy i przedsiębiorcy oczekują, że prezydencja przyczyni się do ochrony ich interesów w kontekście negocjacji unijnych, takich jak umowy handlowe z krajami spoza UE, w tym z Mercosur. Uproszczenie polityki Wspólnej Polityki Rolnej oraz wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw to kolejne istotne oczekiwania, które mogą wpłynąć na poprawę sytuacji gospodarczej w kraju.
4. Dalsze wsparcie dla Ukrainy
   Społeczeństwo polskie, silnie zaangażowane w pomoc humanitarną dla Ukrainy, liczy, że prezydencja wzmocni działania na rzecz odbudowy Ukrainy oraz kontynuacji sankcji wobec Rosji. Wspieranie integracji Ukrainy z UE to jeden z priorytetów, który Polacy postrzegają jako kluczowy dla stabilności w regionie.
5. Odpowiedź na kryzys energetyczny
   Kwestie związane z cenami energii oraz bezpieczeństwem energetycznym są szczególnie istotne dla polskiego społeczeństwa w obliczu rosnących kosztów życia. Polacy liczą, że działania na poziomie unijnym, podejmowane w trakcie prezydencji, pomogą ustabilizować rynek energii i wspierać inwestycje w odnawialne źródła energii, co w dłuższej perspektywie przełoży się na obniżenie kosztów.
6. Budowa wspólnoty i solidarności europejskiej
   Społeczeństwo ma również oczekiwania związane z umacnianiem solidarności wewnątrz Unii Europejskiej. Prezydencja jest postrzegana jako szansa na zacieśnienie współpracy z innymi państwami członkowskimi, zarówno w obszarze politycznym, jak i kulturowym. Bogaty program kulturalny, zaplanowany w ramach prezydencji, ma potencjał promowania polskiej kultury i wartości w Europie, co może wzmacniać więzi z innymi narodami.

Zobacz takżeWęgry dotkliwie ukarane. Stracą bezpowrotnie fortunę

Podsumowanie:

Z tego tekstu dowiedziałeś się, że:

• 1 stycznia 2025 roku Polska objęła po raz drugi w swojej historii prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, przejmując tę rolę od Węgier.
• Hasło przewodnie polskiej prezydencji to „Bezpieczeństwo, Europo!”
• Podczas swojej prezydencji Polska zamierza skupić się na siedmiu kluczowych obszarach bezpieczeństwa: zewnętrzne, wewnętrzne, informacyjne, ekonomiczne, energetyczne, żywnościowe, zdrowotne.
• Polska prezydencja przypada na czas nowych wyzwań dla UE, jak wojna na Ukrainie, kwestie rozszerzenia Unii o nowe państwa, walka z nadmiernymi regulacjami w UE, polityka energetyczna i zielona transformacja.
• Polskie społeczeństwo patrzy na prezydencję z nadzieją, że będzie ona okazją do wzmocnienia pozycji Polski w UE oraz przyniesie namacalne efekty w takich obszarach jak zdrowie, bezpieczeństwo, gospodarka i energetyka.
  

red.

Zdjęcie: Polska obejmuje prezydencję w Radzie UE, fot. Canva/gov.pl

Zobacz takżeZamieszki podczas nocy sylwestrowej w Niemczech. Policja ochraniała strażaków