Polskie szpitale w kryzysie. 2025 rok bez zatwierdzonego budżetu NFZ

Brak zatwierdzonego planu finansowego NFZ

Na ostatni dzień 2024 roku nadal nie zatwierdzono planu finansowego NFZ na 2025 rok. Dokument, szacowany na 195 mld zł, nie uwzględnia jednak kosztów wynikających z podwyżek wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia, co oznacza ubytek około 12 mld zł. Minister finansów Andrzej Domański ma podpisać plan dopiero po wprowadzeniu zmian związanych z dodatkowymi dofinansowaniami z budżetu państwa. Mimo to szpitale i przychodnie pracują normalnie, a umowy z NFZ są podpisywane.

Minister zdrowia zapewnia, że „wszyscy pacjenci, którzy trafiają do szpitali, otrzymają pomoc”. Jednak eksperci ostrzegają, że bez dodatkowego finansowania ochrony zdrowia może zabraknąć środków na bieżącą działalność placówek medycznych.

Zobacz takżeZegar tyka, a NFZ wciąż bez planu. Szpitale na skraju przepaści

Reformy szpitalnictwa na horyzoncie

Projekt ustawy reformującej szpitale, przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia, jest obecnie w fazie konsultacji. Reforma zakłada m.in. zmiany zasad kwalifikowania szpitali do podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (PSZ) oraz konsolidację placówek. Szczególną uwagę zwrócono na szpitale powiatowe, z których ponad połowa zmaga się z zadłużeniem. Niektóre z nich są zmuszone zaciągać pożyczki w parabankach, by wypłacić pensje pracownikom.

Projekt wzbudził kontrowersje, zwłaszcza w kwestii finansowania porodówek z mniej niż 400 porodami rocznie oraz łączenia szpitali publicznych z tymi działającymi w formie spółek kapitałowych. Po poprawkach projekt ma trafić pod obrady Sejmu w pierwszej połowie 2025 roku.

Zobacz takżeJak trwoga, to do NFZ. Polacy wybierają publiczną ochronę zdrowia

Finansowe wyzwania

Zadłużenie szpitali powiatowych oraz brak środków na pokrycie wszystkich nadwykonań to główne problemy finansowe systemu ochrony zdrowia. Według Federacji Przedsiębiorców Polskich, by system funkcjonował na obecnym poziomie, w 2025 roku potrzeba dodatkowych 27 mld zł, a w 2026 roku – aż 41 mld zł.

Kolejnym wyzwaniem jest obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, co według wyliczeń przyniesie NFZ stratę 1,58 mld zł w 2025 roku. Ubytek ten ma zostać pokryty z budżetu państwa, jednak żadne konkretne mechanizmy finansowania nie zostały jeszcze ogłoszone.

Zobacz takżePrzepis na życie bez demencji. Proste zmiany w stylu życia, które naprawdę działają

Problemy kadrowe i wynagrodzenia

W ostatnich latach Narodowy Fundusz Zdrowia wydał ponad 80 mld zł na podwyżki dla pracowników ochrony zdrowia. Jednak obecnie sytuacja finansowa zmusza resort zdrowia do ostrożnego planowania kolejnych podwyżek. Minister zdrowia zapowiedziała rozmowy z lekarzami i pielęgniarkami, by osiągnąć konsensus w sprawie wynagrodzeń.

Pielęgniarki domagają się szybkich działań w sprawie ustawy zwiększającej ich minimalne wynagrodzenia. W listopadzie protestowały przed siedzibą KPRM, żądając spotkania z premierem.

Zobacz takżePolacy rezygnują z badań. Koszty i kolejki odstraszają pacjentów

Kluczowe zmiany w ochronie zdrowia

Pomimo trudnej sytuacji finansowej resort zdrowia zrealizował kilka istotnych projektów. Wprowadzono m.in. refundację in vitro, rozszerzono prawa pacjentek w kwestii przerywania ciąży oraz zniesiono bariery wiekowe w dostępie do badań prenatalnych. Dzięki tym zmianom wzrosła liczba pacjentek korzystających z nowoczesnych metod leczenia.

Jednak wiele projektów wciąż czeka na realizację. Przykładowo, centra zdrowia psychicznego, które zyskały uznanie pacjentów i lekarzy, nadal funkcjonują w ramach pilotażu. Brak decyzji o ich długoterminowym finansowaniu budzi obawy o przyszłość tej formy pomocy.

Zobacz takżePieniądze rozwiążą problemy służby zdrowia? Polacy mają inne zdanie

Co dalej?

Próg nowego roku przynosi dla polskich szpitali niepewność i potrzebę pilnych reform. Kluczowe będzie uchwalenie ustawy reformującej szpitalnictwo oraz zapewnienie stabilnego finansowania ochrony zdrowia. Minister zdrowia Izabela Leszczyna deklaruje determinację w realizacji swoich planów, jednak wiele zależy od współpracy z ministerstwem finansów oraz od uzyskania środków z Krajowego Planu Odbudowy.

Pacjenci i pracownicy ochrony zdrowia oczekują jasnych decyzji, które poprawią jakość świadczeń i zapewnią stabilność systemu. Przyszłość polskich szpitali w 2025 roku będzie zależała od skuteczności wdrażanych reform i dodatkowego finansowania z budżetu państwa.

TW/red.

Zdjęcie ilustracyjne przedstawiające szpital, fot. PAP/Andrzej Grygiel

Zobacz takżeSkandal w psychiatrii sądowej. Pacjenci przetrzymywani w szpitalach bez powodu