Młodzi użytkownicy obecnie częściej używają urządzeń mobilnych niż komputerów. Nie wyobrażają sobie życia bez smartfona i Internetu. Niestety rosnące zapotrzebowanie na korzystanie z urządzeń mobilnych nie idzie w parze z chęcią do płacenia za te usługi. Aktualnie zadłużenie konsumentów wobec operatorów telekomunikacyjnych wynosi blisko pół miliarda złotych, a średni dług osoby fizycznej to 2,9 tys. złotych. Ale nieterminowe płacenie rachunków to niejedyny problem wielu użytkowników. Aż 37 proc. Polaków doświadczyło wyłudzenia danych osobowych lub jego próby za pośrednictwem telefonu – wynika z najnowszego badania serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów.
Wśród konsumentów zalegających z opłatami wobec operatorów telekomunikacyjnych to właśnie osoby z pokolenia Z są najmniej liczną grupą dłużników, ale jednocześnie mają najwyższe średnie zadłużenie w wysokości 3244 zł. Jednak znacznie większym problemem może być dla nich poczucie cyberbezpieczeństwa.
Jak pokazują wyniki badania, 54 proc. respondentów z grupy wiekowej 18-24 lata bezpośrednio doświadczyło wyłudzenia danych osobowych lub jego próby za pośrednictwem SMS-a, a 48 proc. e-maila oraz 27 proc. rozmowy telefonicznej. W efekcie nie mogą czuć się w pełni bezpiecznie podczas codziennych rozmów ze znajomymi czy surfowania po Internecie za pomocą telefonu.
Niemal cała Polska podłączona do sieci
Internet i smartfon to chleb powszedni Polaków. Z danych GUS wynika, że w 2024 r. dostęp do szerokopasmowego połączenia zarówno stacjonarnego, jak i mobilnego miało 96 proc. gospodarstw domowych. Z kolei wyniki Badania Założycielskiego Krajowego Instytutu Mediów pokazują, że najczęściej posiadanym urządzeniem w naszych domach jest telefon komórkowy (97 proc.). Niestety stale rosnące zapotrzebowanie na dostęp do Internetu i usług telekomunikacyjnych nie idzie w parze z terminowym płaceniem rachunków. Łącznie konsumenci są winni operatorom 497,7 mln zł. Aktualnie w Krajowym Rejestrze Długów figuruje 173,8 tys. dłużników będących osobami fizycznymi, których średnie zadłużenie to 2,9 tys. zł.
- Co ciekawe, najmniejszy problem z terminowym regulowaniem opłat za Internet czy telefon mają młode osoby w wieku 18-25 lat, które od urodzenia funkcjonują w cyfrowym świecie. Obecnie w naszej bazie jest wpisanych 14,6 tys. dłużników z tej grupy wiekowej, których długi wynoszą 47,2 mln zł. Jednak należy pamiętać, że jednocześnie przedstawicieli pokolenia Z wyróżnia najwyższe średnie zadłużenie, więc w kolejnych latach ich zaległości mogą znacznie wzrosnąć. Natomiast obecnie blisko trzykrotnie więcej do oddania operatorom telekomunikacyjnym mają konsumenci w średnim wieku (36-45 lat), których długi przekraczają 141 mln zł. Warto podkreślić fakt, że im wyższy wiek, tym mniejsze średnie zadłużenie - informuje Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.
Dłużnicy nie płacą za rachunki
Wśród konsumentów mających problem z terminowym płaceniem rachunków przeważają mężczyźni, których długi wobec operatorów telekomunikacyjnych wynoszą 294 mln zł. Natomiast zadłużenie kobiet to 203,7 mln zł. W gronie dłużników dominują też osoby ze średnich miast liczących od 20 do 100 tys. mieszkańców, którzy są winni wierzycielom 182,5 mln zł. Najwięcej do oddania operatorom komórkowym mają konsumenci z województwa śląskiego, których zadłużenie wynosi 71 mln zł. W czołówce znajduje się również mazowieckie (blisko 58 mln zł) i wielkopolskie (51,4 mln zł). Z kolei najmniejszy problem z terminowym płaceniem rachunków za Internet i telefon mają mieszkańcy podlaskiego oraz świętokrzyskiego (po 8,8 mln zł), a także opolskiego (11,8 mln zł).
Tymczasem wpisanie do KRD za nieterminowe płacenie rachunków może nie być jedyną przykrą konsekwencją dla użytkowników telefonów. Z najnowszego badania serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów wynika, że blisko połowa (47 proc.) osób, które miały bezpośrednio do czynienia z wyłudzeniem danych osobowych lub jego próbą, doświadczyło tego za pośrednictwem e-maila. Cyberprzestępcy często również atakowali respondentów poprzez SMS-a (40 proc.), rozmowę telefoniczną (37 proc.), a także fałszywe strony internetowe lub wiadomości wysyłane na komunikatorach (po 34 proc.).
- To tym bardziej niepokojące, że 41 proc. młodych osób w wieku 18-24 lata ocenia poziom swojej wiedzy na temat bezpieczeństwa danych osobowych jako wysoki lub bardzo wysoki. To najwyższy odsetek spośród wszystkich grup wiekowych. Ale równocześnie 16 proc. respondentów z pokolenia Z przyznało, że osobiście doświadczyło kradzieży danych. W rezultacie ich wiedza okazała się niewystarczająca. Oznacza to, że zagrożenie ze strony hakerów jest dla "zetek" bardzo poważne, gdyż urządzenia mobilne, z których codziennie korzystają, są źródłem bezcennej wiedzy o konsumentach. Jeśli cyberprzestępcy wykradną przechowywane na nich dane osobowe, jak imię, nazwisko, numer PESEL czy loginy do bankowości internetowej, mogą w prosty sposób wyczyścić nasze konto bankowe z pieniędzy czy wyłudzić kredyt bądź pożyczkę. Szczególnie że do skutecznej kradzieży wielokrotnie wystarczy tylko jedno kliknięcie posiadacza telefonu w podejrzany link – mówi Bartłomiej Drozd, ekspert serwisu ChronPESEL.pl.
Coraz bardziej popularny phishing - czym jest?
Z danych CERT Polska wynika z nich, że w 2023 r. zarejestrowano 41,4 tys. zgłoszeń związanych z phishingiem, co stanowi 51,6 proc. wszystkich incydentów. To od lat najpopularniejsza i najprostsza metoda oszustwa stosowana przez cyberprzestępców. Polega na podszywaniu się pod znane i zaufane osoby lub instytucje. Hakerzy wysyłają fałszywe maile lub SMS-y zawierające podejrzany link, po którego kliknięciu przez użytkownika mogą przejąć zdalnie kontrolę nad telefonem lub zainfekować urządzenie złośliwym oprogramowaniem.
Z artykułu dowiedziałeś się:
- Pokolenie Z z najwyższym zadłużeniem: choć młode osoby w wieku 18-24 lat rzadziej zalegają z opłatami wobec operatorów telekomunikacyjnych, ich średnie zadłużenie wynosi aż 3244 zł – najwyżej spośród wszystkich grup wiekowych
- Rosnące zagrożenie cyberprzestępczością: aż 54% młodych osób doświadczyło prób wyłudzenia danych osobowych za pomocą SMS-ów, a 48% przez e-mail. Pokazuje to, jak duże wyzwanie stanowi dla nich cyberbezpieczeństwo, mimo wysokiej oceny własnej wiedzy na ten temat
- Niemal cała Polska online: 96% gospodarstw domowych w Polsce ma dostęp do Internetu, a telefony komórkowe są najczęściej posiadanym urządzeniem (97%). Rosnąca cyfryzacja nie idzie jednak w parze z terminowym regulowaniem rachunków – łączny dług wobec operatorów wynosi blisko 498 mln zł
- Phishing jako główne narzędzie oszustów: w 2023 roku ponad połowa zgłoszonych incydentów cyberprzestępczych w Polsce (51,6%) dotyczyła phishingu. Ta metoda, wykorzystująca fałszywe wiadomości e-mail i SMS-y, staje się kluczowym zagrożeniem dla użytkowników smartfonów
Fot. zdjęcie ilustracyjne/Pixabay
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Technologie
