Już w styczniu 2025 roku w Polsce ruszą przygotowania do kwalifikacji wojskowej, która obejmie około 230 tysięcy osób. Niestawienie się przed komisją wojskową bez ważnej przyczyny może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, finansowych i administracyjnych. Tłumaczymy, jak wygląda cały procesm krok po kroku.
Kwalifikacja wojskowa ma na celu aktualizację danych dotyczących potencjalnych rezerw wojskowych. Dzięki temu Polska utrzymuje gotowość obronną, a jednocześnie zachęca obywateli do wstąpienia do armii, oferując programy szkoleniowe i ścieżki kariery w wojsku.
Kogo obejmie kwalifikacja wojskowa?
Obowiązek kwalifikacji obejmuje głównie mężczyzn urodzonych w 2006 roku, którzy w 2025 roku ukończą 19 lat, osoby, które nie przystąpiły do kwalifikacji wojskowej w latach wcześniejszych oraz kobiety posiadające kwalifikacje przydatne dla wojska, np. studentki i absolwentki kierunków medycznych, weterynaryjnych, psychologicznych oraz niektórych technicznych.
Jak wygląda procedura kwalifikacji?
- Wezwanie do stawienia się przed komisją. Każdy objęty obowiązkiem kwalifikacyjnym otrzymuje pisemne wezwanie, w którym wskazano termin i miejsce stawienia się przed komisją wojskową. Wezwanie wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
- Stawienie się przed komisją wojskową. W wyznaczonym terminie osoby zobowiązane muszą zgłosić się osobiście do odpowiedniego punktu kwalifikacyjnego, najczęściej znajdującego się w lokalnym urzędzie lub budynku użyteczności publicznej.
Przebieg kwalifikacji wojskowej
- Badanie lekarskie. Komisja medyczna ocenia stan zdrowia, by określić zdolność do służby wojskowej.
- Rozmowa z komisją. Ustalane są dane osobowe, wykształcenie i potencjalne zainteresowanie służbą w wojsku.
- Wydanie orzeczenia. Po badaniach komisja przydziela jedną z kategorii zdolności:
A – zdolny do czynnej służby wojskowej.
B – czasowo niezdolny (z obowiązkiem ponownego stawienia się).
D – niezdolny do służby wojskowej w czasie pokoju.
E – całkowicie niezdolny do służby wojskowej.
- Wręczenie książeczki wojskowej. Każda osoba uznana za zdolną do służby otrzymuje książeczkę wojskową, która stanowi podstawowy dokument rejestracyjny.
Co się dzieje po kwalifikacji?
Osoby z kategorią A włączane są do ewidencji wojskowej, ale nie oznacza to automatycznego powołania do służby. W Polsce obowiązuje obecnie system ochotniczej służby wojskowej. W przypadku mobilizacji lub wojny osoby te mogą być wezwane do odbycia służby. Istnieje też możliwość wstąpienia do wojska zawodowego, Wojsk Obrony Terytorialnej lub rezerw.
Co grozi za niestawienie się?
Niestawienie się przed komisją wojskową w wyznaczonym terminie bez uzasadnionej przyczyny jest traktowane jako naruszenie przepisów prawa i może wiązać się z następującymi konsekwencjami:
- Grzywna. Osoba, która nie stawi się przed komisją, może zostać ukarana grzywną administracyjną. Wysokość grzywny jest określana zgodnie z przepisami Kodeksu wykroczeń i może wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych.
- Przymusowe doprowadzenie. W przypadku dalszego niestawiennictwa, nawet po ponownym wezwaniu, właściwe organy porządkowe (np. policja) mogą doprowadzić osobę na komisję wojskową w trybie przymusowym.
- Postępowanie karne. Zgodnie z ustawą o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, celowe unikanie stawienia się przed komisją wojskową może być kwalifikowane jako uchylanie się od obowiązku. Może to skutkować wszczęciem postępowania karnego, które w skrajnych przypadkach prowadzi do ograniczenia wolności lub kar pieniężnych.
- Dodatkowe wezwania. W przypadku nieobecności osoba może otrzymać dodatkowe wezwanie. Nieusprawiedliwienie kolejnych absencji powoduje zaostrzenie działań prawnych, w tym wnioskowanie o zastosowanie przymusu.
- Problemy administracyjne. Brak stawiennictwa może skutkować ograniczeniami administracyjnymi, takimi jak utrudnienia w wydawaniu paszportu, uzyskaniu zaświadczeń urzędowych czy podejmowaniu niektórych form pracy w instytucjach państwowych.
Osoby, które nie mogą stawić się przed komisją z uzasadnionych przyczyn (np. choroba, nagłe zdarzenia losowe), powinny poinformować o tym właściwy urząd, przedkładając odpowiednią dokumentację, taką jak zwolnienie lekarskie. Wówczas możliwe jest wyznaczenie innego terminu.
Kwalifikacja wojskowa w 2025 roku odbędzie się między 1 lutego a 30 kwietnia.
red.
Zdjęcie ilustracyjne, fot. gov.pl
Inne tematy w dziale Społeczeństwo