Według najnowszego badania ARC Rynek i Opinia, Polacy uważają, że to nie brak pieniędzy, a złe zarządzanie jest głównym źródłem problemów w służbie zdrowia. Choć wydatki na ochronę zdrowia rosną, Polska wciąż pozostaje w tyle za krajami Europy Zachodniej. Czy większe nakłady zmienią system, czy tylko podniosą koszty?
Co naprawdę kuleje w polskiej służbie zdrowia?
Międzynarodowe badanie zrealizowane w 2024 roku w 17 krajach świata pokazuje, że nadal na tle innych krajów działania rządu w zakresie służby zdrowia w Polsce oceniane są słabo. Tylko 29 proc. badanych w Polsce pozytywnie ocenie służbę zdrowia. Wyprzedzają nas takie kraje jak Malezja, Południowa Korea, USA, Hiszpania i inne. Z kolei w Turcji i Grecji ten poziom ocen jest jeszcze niższy, a służba zdrowia we Francji jest oceniana podobnie. Należy jednak zwrócić uwagę, że w stosunku do poprzedniej fali badania w 2023 ocena działań polskiego rządu w tej sferze się poprawiła.
Respondenci w badaniu byli pytani o to, co jest przyczyną problemów w służbie zdrowia w ich krajach. Dominująca opinia to złe zarządzanie, zła organizacja w służbie zdrowia, a na drugim miejscu to niedostateczne nakłady na służbę zdrowia. Taka opinia dominuje też w Polsce. Nawet w porównaniu z zeszłym rokiem zwiększyła się liczba osób obarczających winą za problemy organizację służby zdrowia.
Problemy systemowe ważniejsze niż nakłady finansowe
- Narzekanie na służbę zdrowia to nie tylko polski zwyczaj. Jednak w Polsce niska ocena systemu opieki zdrowotnej utrzymuje się od wielu lat. Ostatni rok przyniósł pewną poprawę w percepcji Polaków. Temat zdrowia, choć jak zawsze pojawiał się w debacie publicznej, to ostatnio zszedł na drugi lub trzeci plan, podczas gdy bezpieczeństwo i gospodarka stały się priorytetem dla Polaków. Opinia publiczna trafnie dostrzega, że problemy służby zdrowia nie biorą się głównie z niedostatecznego finansowania, tylko ze sposobu jej organizacji. System jest w stanie wchłonąć dowolną kwotę, ale nie będzie się to przekładać na poprawę jakości opieki zdrowotnej. Ale to nie tylko polski problem, bowiem badania pokazują, że również w innych krajach systemy „przejadają” pieniądze w nie zawsze efektywny sposób - komentuje dr n. ekonomicznych Adam Czarnecki
Średnie wydatki na ochronę zdrowia per capita w Polsce są o prawie 60 proc. niższe w porównaniu do krajów Europy Zachodniej. W 2021 roku, rząd zadeklarował wzrost wydatków na ochronę zdrowia do 7 proc. PKB do 2027 roku. Wartość ta jest nadal znacząco niższa niż średnia w Europie Zachodniej wynosząca 10,2 proc. w 2022 roku. Warto przypomnieć, że przez ostatnie lata przed pandemią wynosiły one niecałe 5 proc.
Nakłady na służbę zdrowia w 2025 roku
W przyszłym roku ma być znacznie lepiej. Sejmowa Komisja Finansów Publicznych pozytywnie zaopiniowała plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia na 2025 rok. Wydatki Funduszu na świadczenia medyczne zaplanowano na poziomie ponad 183,6 mld zł, czyli o 26 mld zł więcej niż zakładano na ten rok. Na co wydamy te pieniądze? Na podstawowa opieka zdrowotna pochłonie 20 mld zł (wzrost o 12,5 proc. do 2024 r.), ambulatoryjna opieka specjalistyczna: ponad 16,7 mld zł (wzrost o 11,6 proc.), a leczenie szpitalne 95,8 mld zł (wzrost o 22 proc.). Do tego refundacja leków kosztować będzie ponad 12 mld zł (wzrost o 22 proc.), a opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień: ponad 6 mld zł (wzrost o 10,1 proc.).
Głównym źródłem przychodów są wpływy ze składki zdrowotnej, o którą trwała batalia. Szacowana wartość przychodów z niej to ponad 173 mld zł, czyli o 20 mld zł więcej niż w 2024 r. Do tego według danych GUS oszacował, że bezpośrednie prywatne wydatki na ochronę zdrowia wyniosły w 2023 r. prawie 38,6 mld zł, a dodatkowo 5,2 mld wydano na abonamenty i prywatne ubezpieczenia medyczne.
Tomasz Wypych
Zdjęcie ilustracyjne, fot. PAP/Leszek Szymański
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
