Pierwszy rok rządów Donalda Tuska budzi mieszane odczucia wśród polityków, ekspertów i społeczeństwa. Chociaż rząd osiągnął sukcesy, takie jak odblokowanie KPO czy reformy w obszarze praw kobiet, jego działania były również przedmiotem ostrej krytyki za niezrealizowane obietnice i brak spójnej strategii. Sprawdź szczegółowe podsumowanie, jak oceniany jest gabinet Donalda Tuska po roku od powołania.
Rok władzy pod lupą
Pierwsza rocznica objęcia urzędu premiera przez Donalda Tuska przypada na 13 grudnia 2024 roku. Minione 12 miesięcy były okresem pełnym dynamicznych wydarzeń, istotnych reform oraz ostrych sporów politycznych. Gabinet Tuska, złożony z przedstawicieli czterech ugrupowań: Platformy Obywatelskiej, Trzeciej Drogi, Lewicy oraz Polski 2050, od początku działał w trudnych warunkach politycznych. Jak oceniają ten czas eksperci, opozycja, a także sami koalicjanci?
Sukcesy: Odblokowanie KPO i społeczne reformy
Jednym z najważniejszych osiągnięć rządu Donalda Tuska było odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy. Jak podkreśla Mariusz Zielonka, główny ekonomista Konfederacji Lewiatan, odblokowanie funduszy to kluczowy krok dla polskiej gospodarki, szczególnie w kontekście inwestycji w energetykę i infrastrukturę. „Te środki są nie tylko impulsem dla rozwoju, ale także symbolem powrotu Polski do dialogu z Unią Europejską” – zaznaczył Zielonka.
W sferze społecznej gabinet Tuska wprowadził finansowanie programu in vitro oraz zapewnił bezpłatne badania prenatalne dla wszystkich kobiet, niezależnie od wieku. Duże uznanie zdobyło również tzw. babciowe – świadczenie finansowe dla rodziców dzieci w wieku od roku do trzech lat. Wicepremier Krzysztof Gawkowski z Lewicy podkreślił, że programy te są elementem długofalowej polityki społecznej.
Niezrealizowane obietnice i krytyka opozycji
Choć lista sukcesów jest imponująca, rok rządu Donalda Tuska był także okresem niespełnionych oczekiwań. Były premier Mateusz Morawiecki ostro krytykował gabinet Tuska za brak realizacji obietnic wyborczych, takich jak wprowadzenie kwoty wolnej od podatku na poziomie 60 tys. zł czy programu 300 tys. mieszkań komunalnych. „Nie ma strategii ani wizji, która poprowadziłaby Polskę ku dynamicznemu rozwojowi” – mówił Morawiecki podczas konferencji prasowej.
Wymiar sprawiedliwości również pozostaje problematycznym obszarem. Choć minister Adam Bodnar przedstawił ambitny plan reform, kluczowe projekty, takie jak ustawa o Trybunale Konstytucyjnym czy zmiany w Krajowej Radzie Sądownictwa, utknęły w Trybunale Konstytucyjnym lub w parlamencie. „To wciąż za mało, aby mówić o przywróceniu pełnej praworządności” – ocenia Patryk Jaki, europoseł PiS.
Bezpieczeństwo narodowe: Priorytety i kontrowersje
Bezpieczeństwo kraju było jednym z najważniejszych tematów pierwszego roku rządów. Polska zwiększyła wydatki na obronność do rekordowego poziomu 4,7 proc. PKB, co stawia ją na pierwszym miejscu wśród państw NATO. Minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział realizację projektu Tarczy Wschód – systemu umocnień na granicy z Białorusią i Rosją.
Opozycja jednak krytykuje tempo realizacji projektów zbrojeniowych. „Wciąż nie ma kontraktów na kluczowy sprzęt, jak wyrzutnie Himars czy czołgi K2” – wylicza Mariusz Błaszczak, szef klubu PiS. Z kolei premier Tusk wskazuje, że proces zakupów wymaga szczególnej uwagi, aby uniknąć nadmiernych kosztów.
Oceny międzynarodowe i polityka zagraniczna
Rząd Tuska zyskał uznanie na arenie międzynarodowej za odbudowę relacji z Unią Europejską oraz wsparcie Ukrainy. Radosław Sikorski, minister spraw zagranicznych, podkreślił znaczenie reaktywacji Trójkąta Weimarskiego i zwiększenia roli Polski w unijnych strukturach. „Nasza polityka zagraniczna wyszła z defensywy” – mówił Sikorski.
Zagraniczne media również oceniły pierwszy rok pozytywnie. Brytyjski „The Guardian” nazwał Polskę „przykładem powrotu do europejskich wartości”. Jednak eksperci zwracają uwagę, że trudne relacje z USA oraz napięcia z Ukrainą mogą w przyszłości skomplikować pozycję Polski na arenie międzynarodowej.
Gospodarka i inwestycje – gdzie jest problem?
W obszarze gospodarki pojawia się wiele głosów krytycznych. Organizacje pracodawców, takie jak Konfederacja Lewiatan, zwracają uwagę na brak koordynacji polityki gospodarczej. Mariusz Zielonka zauważył, że ustawodawstwo nadal pozostaje nieprzewidywalne, a przedsiębiorcy nie doczekali się obiecanych ułatwień, takich jak uproszczenie składki zdrowotnej czy ograniczenie czasu kontroli w firmach.
Z kolei przedsiębiorcy z sektora MŚP krytykują brak większych reform podatkowych. „To nie jest polityka prorozwojowa, jakiej potrzebują polskie firmy” – ocenił Piotr Podgórski z Ogólnopolskiej Federacji Przedsiębiorców i Pracodawców.
Koalicja na rozdrożu?
Mimo licznych napięć wewnętrznych koalicja rządowa wydaje się stabilna. Eksperci, tacy jak politolog dr hab. Olgierd Annusewicz, wskazują, że wspólny cel, jakim jest utrzymanie władzy, skutecznie spaja partie tworzące rząd. „Alternatywa oznaczałaby powrót PiS do władzy, a to scenariusz, którego koalicjanci chcą uniknąć za wszelką cenę” – podkreśla Annusewicz.
Jednak kluczowe reformy, takie jak likwidacja Funduszu Kościelnego czy wprowadzenie ustawy o związkach partnerskich, napotykają opór wewnątrz koalicji, co może być zapowiedzią przyszłych konfliktów.
Podsumowanie i perspektywy
Pierwszy rok rządów Donalda Tuska był okresem trudnych decyzji, ale także widocznych sukcesów. Choć rządowi udało się odblokować środki z KPO, wprowadzić ważne programy społeczne i poprawić relacje z Unią Europejską, wiele obietnic pozostaje niezrealizowanych. Nadchodzący rok będzie kluczowy dla gabinetu Tuska, który będzie musiał zmierzyć się z wyzwaniami gospodarczymi, konfliktami koalicyjnymi i napięciami na arenie międzynarodowej.
Jak podkreśla prof. Wawrzyniec Konarski, „zdobywanie władzy zawsze oparte jest na entuzjazmie, a jej sprawowanie jest o wiele trudniejsze. Teraz mamy właśnie do czynienia z odwzorowaniem tej prostej reguły”. Czy rząd Donalda Tuska sprosta tym wyzwaniom? Odpowiedź na to pytanie przyniosą kolejne miesiące.
red.
Na zdjęciu premier Donald Tusk, fot. PAP/Marcin Obara
Inne tematy w dziale Polityka