Prezydent Francji Emmanuel Macron powołał na premiera swojego sojusznika, założyciela centrowej partii MoDem, Francoisa Bayrou i powierzył mu zadanie utworzenia rządu. Ta nominacja spotkała się z mieszanymi reakcjami. Na arenie międzynarodowej postrzegana jest jako próba stabilizacji politycznej. Jakie wyzwania czekają przed rządem Bayrou?
Bayrou był wymieniany w ostatnich dniach przez media wśród najbardziej prawdopodobnych kandydatów na premiera. Będzie czwartym szefem rządu od wyborów prezydenckich w 2022 roku, które rozpoczęły drugą kadencję obecnego szefa państwa, i drugim od wyborów parlamentarnych latem 2024 r.
73-latek jest założycielem i liderem centrowego ruchu MoDem (Demokratycznego Ruchu), można spodziewać się po nim pragmatycznego i centrowego podejścia, z naciskiem na współpracę i szukanie kompromisów między lewicą a prawicą oraz proeuropejską politykę. Jego wyzwanie polegać będzie na pogodzeniu różnorodnych interesów społecznych i politycznych w trudnym dla Francji okresie.
Centrowe podejście i budowanie konsensusu w kraju
Przed Bayrou trudne zadanie sformowania rządu, który nie zostanie odwołany w wyniku wotum nieufności, jak gabinet jego poprzednika Michela Barniera. W ostatnich dniach Macron prowadził konsultacje z partiami politycznymi reprezentowanymi w parlamencie, by pozyskać ich neutralność - tj. zapewnienie, że powstrzymają się od kolejnego wotum nieufności. W rozmowach nie uczestniczyła skrajnie lewicowa Francja Nieujarzmiona (LFI) ani skrajnie prawicowe Zjednoczenie Narodowe (RN). Szefowa frakcji parlamentarnej LFI Mathilde Panot skrytykowała wybór Bayrou, określając go jako "kontynuację złych polityk" Emmanuela Macrona i zapowiedziała, że jej partia będzie głosować za wotum nieufności.
Z kolei Jordan Bardella, przewodniczący Zjednoczenia Narodowego, przyjął postawę wyczekującą, podkreślając, że "nasze czerwone linie pozostają niezmienne". Wezwał jednocześnie nowego premiera do uwzględnienia głosu opozycji przy formułowaniu budżetu, aby uniknąć dalszych napięć politycznych. "Nowy premier musi zrozumieć, że nie ma większości w parlamencie" - podkreślił Bardella.
Gotowość do współpracy z Bayrou wyraził Fabien Roussel, szef Partii Komunistycznej, która należy do opozycji z lewej strony sceny politycznej - Nowego Frontu Ludowego (NFP). Podkreślił jednak, że warunkiem jest to, aby nowy rząd nie uciekał się do stosowania mechanizmu przewidzianego w art. 49.3 konstytucji Francji, czyli przyjmowania ustaw z pominięciem głosowania w parlamencie.
Reakcje za granicą po nominacji Bayrou
Na arenie międzynarodowej nominacja Bayrou została odebrana jako próba stabilizacji francuskiej sceny politycznej. Brytyjski "The Times" zauważył, że wybór doświadczonego centrowego polityka ma na celu przywrócenie równowagi po upadku poprzedniego rządu. Gazeta podkreśliła jednak, że Bayrou stoi przed wyzwaniem zjednoczenia podzielonego parlamentu i sprostania rosnącym wpływom skrajnej prawicy.
Hiszpański "El HuffPost" zwrócił uwagę, że nominacja Bayrou jest próbą zbliżenia się do tradycyjnej lewicy, ale spotkała się z natychmiastową krytyką ze strony Francji Nieujarzmionej, która zapowiedziała nową inicjatywę wotum nieufności. Gazeta podkreśliła również, że ultrakonserwatywna prawica zachowuje ostrożność wobec nowego premiera.
Włoski "Corriere della Sera" ocenił, że nominacja Bayrou jest strategicznym posunięciem Macrona w celu uniknięcia przedterminowych wyborów i utrzymania centrowego kursu rządu. Gazeta zauważyła jednak, że sukces nowego premiera będzie zależał od jego zdolności do negocjacji z różnorodnymi frakcjami w parlamencie.
AFP wyraziła w piątek przypuszczenie, że Bayrou, który zawsze opowiadał się za gabinetami łączącymi różne siły polityczne, będzie chciał zachować ministrów z partii Republikanie (tradycyjnej prawicy), mimo że w przeszłości jego relacje z tą częścią sceny politycznej były napięte. Powinien również - jak prognozuje AFP - zwrócić się ku lewicy, w warunkach, gdy partie tworzące NFP nie zadeklarowały udziału w rządzie.
Czego można się spodziewać po rządzie Bayrou
Priorytetem dla rządu Bayrou po jego powstaniu będzie przyjęcie ustawy specjalnej, pozwalającej na zastosowanie w 2025 roku budżetu z roku poprzedniego. Właściwy budżet na 2025 rok ma zostać przyjęty na początku przyszłego roku. To właśnie projekt budżetu przewidujący oszczędności, w tym cięcia świadczeń socjalnych, stał się powodem sprzeciwu opozycji wobec gabinetu Barniera.
Francuski parlament jest mocno podzielony, a centrowy blok prezydenta Macrona nie ma bezwzględnej większości. Bayrou będzie musiał zatem negocjować z różnymi ugrupowaniami, w tym z lewicą i prawicą, aby zapewnić poparcie dla kluczowych ustaw.
Zjednoczenie Narodowe i Francja Nieujarzmiona zapowiadają aktywną krytykę nowego rządu, co może prowadzić do dalszych napięć politycznych. Bayrou może próbować działać jako mediator, aby uspokoić nastroje i wprowadzić bardziej zrównoważoną politykę. Premier-elekt nnie jest politykiem skłonnym do radykalnych decyzji, co może zapewnić stabilność, ale także wywołać krytykę ze strony bardziej zdecydowanych frakcji politycznych, oczekujących szybszych zmian.
Francja, podobnie jak inne kraje, boryka się z rosnącymi kosztami energii i żywności, które obciążają budżety gospodarstw domowych. Kontrowersyjna reforma emerytalna, która wywołała masowe protesty w 2023 roku, pozostaje nierozwiązanym problemem i będzie wymagać ostrożnego podejścia. Będzie też musiał zmierzyć się z problemem wysokiego deficytu budżetowego. Francja, druga gospodarka strefy euro, boryka się z potężnym deficytem przekraczającym 6 proc. PKB i długiem publicznym. Trudności te zbiegają się z napięciami społecznymi, w tym z protestami rolników pod hasłami sprzeciwu wobec umowy UE-Mercosur.
Wyzwania przed nowym premierem Francji
W obliczu globalnych wyzwań gospodarczych Bayrou będzie musiał wzmocnić konkurencyjność francuskich przedsiębiorstw, zwłaszcza w sektorze technologicznym i przemysłowym. Wzrastające koszty życia wywołują naciski na poprawę warunków pracy i zwiększenie płac, szczególnie w sektorach o niskich zarobkach. Polityczne centrum Bayrou wskazuje na umiarkowane podejście do reform gospodarczych. Może starać się równoważyć potrzeby przedsiębiorców i pracowników, unikając radykalnych działań, które mogłyby wywołać protesty społeczne. Możliwe, że będzie promował rozwój zielonej gospodarki i inwestycje w innowacje.
Bayrou będzie musiał zmierzyć się z presją dotyczącą polityki migracyjnej, jednocześnie próbując zapobiegać napięciom społecznym związanym z integracją imigrantów. Laickość i różnorodność kulturowa: Francja od lat zmaga się z debatą na temat równowagi między tradycyjnymi wartościami republikańskimi a różnorodnością kulturową i religijną Bayrou jest znany z przywiązania do wartości republikańskich, takich jak laickość, równość i solidarność. Można oczekiwać, że będzie podkreślał te kwestie w swojej polityce wewnętrznej, zwłaszcza w kontekście różnorodności kulturowej we Francji.
Sojusznik Macrona jest zwolennikiem integracji europejskiej. Jako premier prawdopodobnie będzie dążył do umocnienia roli Francji w Unii Europejskiej, szczególnie w kontekście strategicznych partnerstw i wspólnych projektów w dziedzinach takich jak obrona, energetyka czy technologia. Zbliżająca się polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej i współpraca z Niemcami będą kluczowe dla utrzymania roli Francji jako lidera w UE. Bayrou będzie musiał znaleźć równowagę między zwiększaniem pomocy dla Ukrainy a utrzymaniem stabilności gospodarczej i społecznej we Francji. Zacieśnienie współpracy z USA, zwłaszcza w kontekście obrony i technologii, pozostaje priorytetem.
Oficjalne przekazanie władzy Bayrou jako nowemu premierowi przez Barniera nastąpi w piątek o godz. 17.
Podsumowanie:
Z tego tekstu dowiedziałeś się, że:
- Bayrou jest czwartym premierem od rozpoczęcia drugiej kadencji Emmanuela Macrona w 2022 roku.
- Lider centrowego ruchu MoDem, znany z pragmatycznego podejścia i dążenia do konsensusu między lewicą a prawicą.
- Jego zadaniem będzie stabilizacja polityczna i unikanie kolejnego wotum nieufności wobec rządu.
- Nominacja François Bayrou na premiera Francji spotkała się z mieszanymi reakcjami. W kraju wywołała zarówno krytykę, jak i ostrożne poparcie, podczas gdy na arenie międzynarodowej postrzegana jest jako próba stabilizacji politycznej.
- Kluczowe wyzwania polityczne to budowanie większości w podzielonym parlamencie, gdzie centrowy blok Macrona nie ma przewagi i stabilizacja sceny politycznej w celu uniknięcia przedterminowych wyborów.
- Główne priorytety rządu Bayrou to przyjęcie specjalnej ustawy budżetowej na 2025 rok, w obliczu deficytu i cięć świadczeń socjalnych, reforma systemu emerytalnego, który pozostaje źródłem napięć społecznych, rozwiązanie problemów związanych z inflacją i rosnącymi kosztami życia, wzmacnianie pozycji Francji w Unii Europejskiej, zmaganie się z napięciami społecznymi, m.in. protestami rolników przeciwko umowie UE-Mercosur.
- Oficjalne przekazanie urzędu Bayrou przez jego poprzednika Michela Barniera nastąpi w piątek o godz. 17.
ja
Na zdjęciu Emmanuel Macron i Francois Bayrou, fot. PAP/EPA/CAROLINE BLUMBERG
Inne tematy w dziale Polityka
