Niemiecka gospodarka dobija polską. Nasz przemysł wyprodukował ponad miliard złotych długów. Ponad połowa z nich to zaległości małych, lokalnych firm. Spadek eksportu, głównie do Niemiec, które pozostają naszym głównym partnerem handlowym, pogłębia trudności przedsiębiorstw. Odbudowa niemieckiej gospodarki, zapowiadana dopiero na 2025 rok, pozostawia niewielką nadzieję na szybką poprawę sytuacji.
Polski przemysł w kryzysie – miliard złotych długów i brak perspektyw
Produkcja przemysłowa w Polsce spada. Według szacunków GUS wyniki nadal będzie zaniżać kondycja eksporterów, głównie z powodu zapaści w niemieckiej gospodarce, gdzie silniejsza odbudowa koniunktury nastąpi najwcześniej w 2025 r. Dopiero wtedy jest szansa na poprawę sytuacji polskich firm przemysłowych, dla których Niemcy są głównym rynkiem zbytu. Najgorzej mają się producenci mebli, baterii elektrycznych, części do maszyn i pojazdów, bo tam właśnie są największe spadki eksportu. A bez sprzedaży za granicę trudno przecież o dobre wyniki. Trudną sytuację sektora potwierdzają najnowsze dane Krajowego Rejestru Długów. Zadłużenie firm przemysłowych wynosi obecnie 1,19 mld zł i dotyczy 23,2 tys. przedsiębiorców. Średnie zadłużenie przypadające na jeden podmiot to 51,4 tys. zł. Ale dużym problemem branży są też zatory płatnicze. Producenci muszą odzyskać od niesolidnych klientów niemal 370 mln zł, czyli 1/3 kwoty, którą sami zalegają swoim wierzycielom.
- Z badania „Zaufanie w biznesie” przeprowadzonego przez TGM Research na zlecenie Rzetelnej Firmy wynika, że 83 procent przedsiębiorców z branży produkcyjnej wierzy swoim kontrahentom, którym wystawia faktury z odroczonym terminem płatności. Tylko 34 procent producentów opiera zaufanie na twardych danych i sprawdza partnerów biznesowych przed podjęciem współpracy. Zatem co drugi z nich daje kredyt zaufania bez podstaw – mówi Sandra Czerwińska, ekspertka Rzetelnej Firmy.
Małe firmy w tarapatach – połowa zadłużenia polskiego przemysłu to ich dzieło
Największe zaległości mają firmy z branży metalowej, ściśle związanej z budownictwem mieszkaniowym, które mierzy się teraz z zastojem, co przekłada się na gorszy przepływ płatności. Mają do oddania kontrahentom aż 221,1 mln zł. Kolejne są zakłady produkujące artykuły spożywcze – 153,5 mln zł, przedsiębiorstwa zajmujące się naprawą, konserwacją oraz instalowaniem maszyn i urządzeń – 110,6 mln zł oraz wytwórcy wyrobów z drewna, które mają oddać 87 mln zł. Analiza wiarygodności płatniczej sektora przemysłowego także pokazuje spadek jego kondycji.
- W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy odsetek firm z najwyższą kategorią A wzrósł zaledwie o 1,6 procenta. Natomiast tych z najniższą oceną H zwiększył się o 2,4 procent. Świadczy to o pogorszeniu się kondycji finansowej przedsiębiorstw przemysłowych. Kolejnym etapem może być dla nich zadłużenie i utrata płynności finansowej, a w skrajnych przypadkach złożenie w sądzie wniosku o upadłość. Analiza wiarygodności płatniczej daje precyzyjny obraz kondycji finansowej tej branży, dlatego warto, aby klienci się nią posiłkowali, gdy planują nawiązanie współpracy z firmami przemysłowymi – wyjaśnia Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.
Największą bolączką polskich firm przemysłowych jest słaby popyt i rosnące koszty, w tym koszty pracy, które stanowią istotną barierę dla ich działalności. Nie pomaga im także spadek eksportu, ściśle związany z dwoma najpoważniejszymi problemami w europejskiej gospodarce. Pierwszym z nich jest kryzys na rynku mieszkaniowym, który ogranicza zapotrzebowanie na dobra trwałe, takie jak meble i sprzęt AGD. Drugi to słabnąca pozycja europejskiego sektora motoryzacyjnego, który, tracąc przewagę konkurencyjną na rzecz Chin, zmaga się jednocześnie z presją spełnienia wymogów polityki klimatycznej. Krajowa Izba Gospodarcza ocenia, że eksport w 2024 r. może zmniejszyć się do 333,2 mld euro tj. o 0,7 proc. wobec ub.r. Przemysł to nie tylko duże zakłady, ale cała rzesza małych firm, które są ich podwykonawcami. Niemal połowa zadłużenia, bo 507 mln zł, obarcza właśnie jednoosobowe działalności gospodarcze.
Eksport spada, długi rosną – polski przemysł ledwo dyszy
- Problemy sektora przemysłowego pogłębia to, że niesolidni klienci zalegają mu z zapłatą za wyprodukowane towary. To prawie 370 milionów złotych, czyli aż jedna trzecia kwoty, którą przedsiębiorstwa produkcyjne same mają do oddania. Patrząc od strony praktycznej, są to pieniądze zamrożone u kontrahentów. Obecna sytuacja w sektorze przemysłowym stanowi wyzwanie nie tylko dla dużych zakładów, lecz także dla tysięcy mniejszych firm, które jako podwykonawcy są ważnymi ogniwami w łańcuchu dostaw, a realnie znajdują się na końcu „listy płac”. Wiele firm nie reguluje zobowiązań ze względu na ograniczony popyt krajowy oraz kurczący się eksport, szczególnie do Niemiec, które pozostają największym rynkiem zbytu dla polskiego przemysłu. Właśnie dlatego małe firmy powinny zadbać o swoje bezpieczeństwo finansowe. Zasada ograniczonego zaufania w postaci krótszych terminów płatności oraz wdrożenie monitoringu należności, umożliwiającego zapanowanie nad terminowością wpłat od kontrahentów, to działania, które ochronią interesy najmniejszych podmiotów – przekonuje Jakub Kostecki, prezes zarządu firmy windykacyjnej.
Największe problemy z regulowaniem swoich zobowiązań mają firmy z Mazowsza - 221,5 mln zł. Nieco mniej, bo 173,8 mln zł muszą oddać wierzycielom przedsiębiorstwa ze Śląska, a 121,8 mln zł są winne podmioty z Wielkopolski. Rekordowy dług w wysokości 13,6 mln zł należy do firmy produkcyjnej z województwa śląskiego, której wierzycielem jest dostawca energii. Na zapłatę od producentów czekają przede wszystkim fundusze sekurytyzacyjne, które odkupiły długi od pierwotnych wierzycieli, głównie od banków. Powinny one otrzymać 348,6 mln zł. W kolejce po pieniądze czeka także sektor finansowy: banki, firmy leasingowe, faktoringowe, ubezpieczeniowe, wobec których przedsiębiorstwa produkcyjne zalegają na 352,9 mln zł. Prawie 135 mln zł wynoszą nieopłacone faktury za energię. O zwrot 108,9 mln zł upominają się też firmy handlowe.
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Gospodarka