Polityczna awantura wokół odwołania prezesa PLL LOT. Tłumaczymy, co tam się dzieje

Kryzys w PLL LOT. Dlaczego odwołano prezesa Michała Fijoła?

We wtorek, 26 listopada 2024 roku, rada nadzorcza PLL LOT ogłosiła decyzję o odwołaniu Michała Fijoła ze stanowiska prezesa. Decyzja została uzasadniona wynikami audytów, które wykazały nieprawidłowości w zarządzaniu spółką. Szczegóły raportu audytowego nie zostały publicznie ujawnione, ale Komitet Audytu spółki miał wskazać na szereg problemów, które – według rady nadzorczej – wymagały natychmiastowego działania. Media donosiły jednak o tlącym się sporze wewnątrz koalicji oraz braku porozumienia pomiędzy prezesem LOT a wiceministrem z resortu aktywów państwowych Jackiem Bartmińskim związanym z Polską 2050 Szymona Hołowni.

Michał Fijoł, który wcześniej pełnił funkcję członka zarządu PLL LOT ds. handlowych, objął stanowisko prezesa zaledwie rok wcześniej. Jego zarządzanie zostało jednak pozytywnie ocenione przez wielu ekspertów branżowych oraz związki zawodowe. W obronie Fijoła wystąpiły organizacje związkowe, m.in. OPZZ Konfederacja Pracy – Personel Pokładowy oraz Związek Zawodowy Pilotów Komunikacyjnych. Cztery największe organizacje związkowe w LOT wyraziły zdecydowany protest przeciwko niezrozumiałemu odwołaniu prezesa.

Polityczne napięcia wokół odwołania

Decyzja o odwołaniu Michała Fijoła wywołała poważne napięcia polityczne, szczególnie w kontekście koalicyjnych podziałów. Wiceminister aktywów Jacek Bartmiński, reprezentujący Polskę 2050, zaczął publicznie krytykować decyzję rady nadzorczej, twierdząc, że została podjęta w niewłaściwym czasie. Bartmiński apelował, aby w okresie przejściowym, kiedy nadzór właścicielski nad PLL LOT był przenoszony z Ministerstwa Aktywów Państwowych (MAP) do Ministerstwa Infrastruktury (MI), powstrzymać się od podejmowania kluczowych decyzji kadrowych.

Bartmiński został jednak w piątek, 29 listopada, odwołany ze stanowiska wiceministra aktywów na wniosek ministra Jakuba Jaworowskiego. Premier Donald Tusk uzasadnił tę decyzję brakiem skutecznego nadzoru nad spółką oraz niewłaściwą reakcją na sytuację w PLL LOT.

PLL LOT w ogniu krytyki. Kontrowersje wokół odwołania prezesa spółki

Całe zamieszanie zaczęło się, gdy rząd zdecydował o przeniesieniu nadzoru właścicielskiego nad PLL LOT i Polską Grupą Lotniczą z MAP do MI. Minister infrastruktury Dariusz Klimczak zapowiedział, że zarządzanie PLL LOT zostanie dostosowane do strategicznych celów państwa, w tym budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK).

Największe kontrowersje dotyczą przede wszystkim trybu odwołania Michała Fijoła. Decyzję rady nadzorczej podjęto bowiem w okresie przejściowym, co wywołało zarzuty o pośpiech i brak transparentności. Odwołanie Fijoła i Bartmińskiego stało się pretekstem do napięć między koalicjantami KO i Polski 2050. Poza tym zarząd spółki został w ciągu 3 dni częściowo wymieniony, co rodzi obawy o stabilność zarządzania w kluczowym dla Polski przewoźniku.

Pomimo medialnych spekulacji, nie ma jednoznacznych deklaracji co do możliwości powrotu Michała Fijoła na stanowisko prezesa PLL LOT. Minister Klimczak podkreśla, że w pierwszej kolejności konieczne jest przeanalizowanie decyzji rady nadzorczej pod kątem proceduralnym. Jeśli odwołanie zostanie uznane za niezgodne z prawem, Fijoł mógłby teoretycznie zostać przywrócony.

Wymiana rad nadzorczych - jakie są plany Ministerstwa Infrastruktury?

Rząd planuje skoncentrować nadzór nad spółkami lotniczymi w Ministerstwie Infrastruktury, aby zapewnić ich lepszą integrację z projektem CPK. Ministerstwo zapowiedziało również reorganizację struktury zarządzania w PGL i PLL LOT oraz wprowadzenie bardziej rygorystycznych zasad nadzoru korporacyjnego.

W ramach tych zmian odwołano czterech członków rady nadzorczej Polskiej Grupy Lotniczej, w tym przewodniczącego rady, Michała Paziewskiego. Na nowego przewodniczącego wyznaczono Łukasza Chaberskiego. Nowo powołani członkowie mają zapewnić większą przejrzystość działań oraz dostosowanie strategii spółki do celów rządowych. PLL LOT również ma nową radę nadzorczą.

PLL LOT jako kluczowy element polskiej gospodarki

Polskie Linie Lotnicze LOT, istniejące od 1929 roku, są jednym z najstarszych przewoźników na świecie. Spółka odgrywa kluczową rolę w realizacji strategii transportowej państwa, obsługując zarówno loty krajowe, jak i międzynarodowe, w tym trasy dalekodystansowe do Ameryki Północnej i Azji.

Od początku roku z usług PLL LOT skorzystało już niemal 9 mln pasażerów. To o 4,1 proc. więcej niż przed rokiem. W tym samym czasie liczba wykonanych operacji lotniczych wzrosła o 5,4 proc. W okresie od czerwca do września w każdym miesiącu liczba pasażerów przekraczała milion podróżnych.

W kontekście planowanej budowy CPK PLL LOT ma stać się centralnym przewoźnikiem nowego lotniska, co czyni stabilność zarządzania spółką kwestią strategiczną.

Podsumowanie – czego dowiedzieliśmy się z tekstu?

• dlaczego odwołano Michała Fijoła z funkcji prezesa PLL LOT i jakie to wywołało konsekwencje
• rząd przeniósł nadzór właścicielski nad PLL LOT i Polską Grupą Lotniczą z Ministerstwa Aktywów Państwowych do Ministerstwa Infrastruktury
• przeprowadzono zmiany w składach rad nadzorczej Polskiej Grupy Lotniczej i PLL LOT
  
• legalność decyzji o odwołaniu Fijoła jest analizowana przez prawników Ministerstwa Infrastruktury, co może wpłynąć na możliwość jego powrotu na stanowisko.
• miany w PLL LOT i PGL mają na celu usprawnienie zarządzania spółkami w kontekście ich współpracy z Centralnym Portem Komunikacyjnym
• spółka, jako jeden z najstarszych przewoźników na świecie, ma strategiczne znaczenie dla polskiego transportu lotniczego i gospodarki.