Polska pozostaje jednym z największych beneficjentów funduszy europejskich, co znacząco przyczynia się do rozwoju kraju. Dokładnie 2 mld i 25 milionów zł otrzyma Warszawa z programu FEnIKS na rozwój transportu publicznego. Środki zostaną przeznaczone na budowę ostatniego odcinka II linii metra oraz budowę trasy tramwajowej do Wilanowa. Wyjaśniamy, co to są fundusze europejskie i kto z nich może korzystać.
Fundusze UE dla Polski - jak to działa?
Fundusze europejskie to środki finansowe udostępniane przez Unię Europejską w celu wspierania rozwoju jej państw członkowskich. Są one przeznaczone na realizację różnorodnych projektów, które mają na celu poprawę jakości życia, rozwój gospodarki, infrastruktury, edukacji, innowacji, ochrony środowiska oraz zwiększenie spójności między regionami.
Fundusze są rozdzielane na różne programy, które są dostosowane do specyficznych potrzeb regionów i sektorów. Projekty finansowane z funduszy unijnych zwykle wymagają wkładu własnego beneficjenta. Fundusze te są dostępne w ramach tzw. perspektyw finansowych, które trwają zazwyczaj 7 lat (obecna perspektywa obejmuje lata 2021-2027).
Potencjalni beneficjenci funduszy europejskich to jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, przedsiębiorstwa, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa oraz duże firmy, instytucje ochrony zdrowia, organizacje pozarządowe, instytucje kultury, jednostki naukowe i badawczo-rozwojowe, operatorzy infrastruktury transportowej, służby ratownicze i ochrony środowiska.
FEnIKS 2021-2027 - największy Program Funduszy Europejskich w Polsce
Największym pod względem finansowym w UE jest program FEnIKS, czyli program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko. Jego głównym celem jest poprawa warunków rozwoju Polski poprzez budowę nowoczesnej infrastruktury technicznej i społecznej, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Łączna suma programu FEnIKS wynosi około 29,3 miliarda euro, z czego około 24,2 miliarda euro pochodzi z funduszy Unii Europejskiej: około 11,3 miliarda euro z Funduszu Spójności oraz 12,9 miliarda euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Kluczowe obszary wsparcia FEnIKS to energetyka, środowisko, zdrowie, kultura i transport. To właśnie w ramach FEnIKSa stolica otrzymała ponad 2 mld zł na rozwój zrównoważonego i bezpiecznego systemu transportowego.
- Warszawa wykorzystuje od dekad pieniądze z Unii Europejskiej na te projekty, które są dla nas kluczowe, a mianowicie na rozwój transportu publicznego" - powiedział w czwartek na konferencji prasowej prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.
Zaznaczył, że nie było to łatwe, bo na początku Komisja Europejska uznała, że nie będzie finansować metra i nie uznawała tego projektu jako projekt szynowy, tak jak w poprzednich latach.
- Dzisiaj te pieniądze stają się faktem - ponad miliard złotych zostanie przekazane na dokończenie budowy II linii metra i na projekty tramwajowe - m.in. tramwaj na Wilanów, na Dworzec Zachodni czy na Rakowieckiej - zaznaczył Trzaskowski. Jak mówił, duże projekty pokazują, że Warszawa może się rozwijać przy wsparciu funduszy europejskich.
Metro i Tramwaje w Warszawie - co powstanie z unijnych funduszy
W ramach podpisanej 27 listopada 2024 r. umowy, Metro Warszawskie otrzyma środki z UE na dokończenie budowy drugiej linii podziemnej kolei. Całkowity koszt projektu, w skład którego wchodzi budowa ostatniego odcinka linii M2 oraz zakup taboru to ponad 3 mld zł, czyli środki unijne pokryją ok. jedną trzecią wydatków na ostatni, bemowski odcinek linii M2. Liczy on prawie 4 km długości, a znajdą się na nim trzy stacje pasażerskie (Karolin, Chrzanów, Lazurowa), stacja techniczno-postojowa Karolin i dwie wentylatornie szlakowe.
Stacja Lazurowa powstaje po południowo-wschodniej stronie skrzyżowania Lazurowej i Górczewskiej, między pętlą tramwajową a Lazurową. Stację Chrzanów zaplanowano pod ul. Rayskiego, w rejonie skrzyżowania z Szeligowską. Stacja Karolin znajduje się pod ul. Sochaczewską, po północnej stronie skrzyżowania z Połczyńską. Nowy odcinek będzie gotowy w 2026 r.
Z kolei w ramach podpisanej dziś, 28 listopada 2024 r., umowy o dofinansowanie Tramwaje Warszawskie dokończą realizację rozłożonego na etapy projektu „Tramwaj do Wilanowa”. Pod nazwą tą kryje się trasa, która docelowo połączy Bemowo, Wolę, Dw. Zachodni, Ochotę, Mokotów i Wilanów. Z niektórych elementów tej inwestycji mieszkańcy już korzystają, niektóre znajdują się w realizacji, a jeszcze inne są planowane.
Środki unijne zostaną przeznaczone m.in. na odcinek torowiska od Grójeckiej do Dw. Zachodniego – wraz z budową odcinka tunelu i pierwszego w Warszawie podziemnego przystanku tramwajowego. Odcinek ten jest punktem wyjścia do dalszej rozbudowy sieci tramwajowej – połączenia Dw. Zachodniego z ul. Kasprzaka i wyjściem na Odolany. Fundusze trafią również na budowę nowego torowiska w ul. Rakowieckiej na Mokotowie oraz dokończenie prac na zasadniczej części trasy do Wilanowa (wzdłuż Puławskiej, Goworka, Spacerowej, Belwederskiej, Sobieskiego i al. Rzeczypospolitej). Finansowane będzie także torowisko na ul. Św. Bonifacego do pętli Stegny. Częścią inwestycji „Tramwaj do Wilanowa” jest też zajezdnia Annopol, która docelowo pomieści 152 tramwaje. Zajezdnia zaczęła już działać – pierwsze tramwaje wyjechały z niej na trasy 29 października – a pełen potencjał osiągnie w kolejnych miesiącach.
Z badań wynika, że Polacy doceniają wsparcie unijne i dostrzegają wpływ funduszy unijnych na poprawę jakości życia w regionach. Według sondażu przeprowadzonego przez United Surveys dla Wirtualnej Polski wynika, że prawie 75 procent z nas ma pozytywne zdanie o projektach finansowanych z funduszy europejskich.
Podsumowanie
Z tego tekstu można było się dowiedzieć:
- Co to są fundusze europejskie i do kogo adresowany jest program FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko)
- Jakie wsparcie otrzyma Warszawa na rozwój zrównoważonego transportu publicznego
- Jakie projekty zostaną dofinansowane i jaki jest ich koszt.
- Jak Polacy oceniają projekty finansowane przez UE.
ja
źródło zdjęcia; cupt.gov.pl
Inne tematy w dziale Społeczeństwo