Polacy w większości zetknęli się z pojęciem sztucznej inteligencji, ale niewiele wiedzą o tym, na czym ona polega i jakie ma zastosowania. Może dlatego budzi w naszym kraju więcej obaw niż nadziei. Tłumaczymy, do czego w skrócie jest przydatna AI.
Trzy czwarte Polaków w wieku 18-65 lat zetknęło się z pojęciem sztucznej inteligencji i jej zastosowaniami. Tak wynika z badania zrealizowanego przez ARC Rynek i Opinia w Polsce oraz kilkunastu innych krajach w ramach sieci Iris. Na tle międzynarodowym wypadamy jednak stosunkowo słabo, bowiem w wielu krajach poziom takich deklaracji jest zdecydowanie wyższy, są to np. Szwajcaria (98 proc.) czy Hiszpania (93 proc.).
Wykorzystanie AI w codziennej pracy
Jedynie 15 proc. mieszkańców Polski ocenia swoją wiedzę na temat AI jako dobrą lub bardzo dobrą. Natomiast przeszło dwóch na pięciu badanych (42 proc.) twierdzi, że wykorzystuje rozwiązania sztucznej inteligencji w życiu prywatnym, podobny odsetek jak np. wśród mieszkańców USA (48 proc.) czy Szwajcarii (43 pro.). Mniej z nas miało okazję wykorzystania AI w pracy – na takie doświadczenie wskazuje jedynie jeden na pięciu badanych (19 proc.). Ogółem wykorzystanie AI w pracy lub życiu prywatnym deklaruje 44 proc. z nas.
Ogólnie rzecz biorąc, Polacy na tle innych badanych krajów wydają się bardziej sceptyczni, jeżeli chodzi o to, czy pozytywne aspekty związane z zastosowaniem sztucznej inteligencji przeważają nad negatywnymi. Wśród osób, które spotkały się z pojęciem AI i jego zastosowaniami uważa tak tylko mniej niż co trzecia (30 proc.), natomiast zdania przeciwnego jest 28 proc. pozostali (42 proc.) nie są zdecydowani lub uważają, że zalety i wady sztucznej inteligencji kompensują się wzajemnie.
Sceptycyzm wobec sztucznej inteligencji
Ale taką sceptyczną postawę prezentuje też wielu innych Europejczyków – podobne opinie do Polaków mają Francuzi, Finowie, Austriacy czy Szwajcarzy, podczas gdy w Indonezji, Malezji, Meksyku czy Południowej Korei jest zdecydowanie więcej entuzjastów AI. W Europie najbardziej pozytywne podejście do AI prezentują Hiszpanie i Włosi.
- W ostatnich latach sztuczna inteligencja, a szczególnie jej generatywne zastosowania, zdominowały wyobraźnię i zainteresowanie ludzi na całym świecie, co widać m.in. po skokowym wzroście popularności hasła „AI” w Google Trends w danych dla Polski i świata. Skalę zainteresowania pokazuje także uzyskany w badaniu wynik, mówiący o tym, że wśród badanych z naszego kraju 44 proc. dorosłych w wieku 18-65 lat zadeklarowało, że korzystało już z technologii AI do celów prywatnych lub zawodowych - tłumaczy Michała Dubrawski, dyrektor ds. wiedzy w ARC Rynek i Opinia.
Jednocześnie warto zwrócić uwagę na fakt, że wśród badanych z Polski tylko 30 proc. wyraża przekonanie, że zalety AI przeważą nad jej negatywnymi skutkami. Choć chętnie sięgamy po rozwiązanie ułatwiające nam pracę, wielu z nas towarzyszą wątpliwości i obawy, jak na tym wyjdziemy w dłuższej perspektywie.
Z kolei fakt, że jedynie 15% badanych dorosłych Polaków do 65 roku życia oceniło swoją wiedzę na temat AI jako dobrą lub bardzo dobrą, co plasuje nas na jednej z ostatnich pozycji wśród badanych krajów, może wskazywać na potrzebę edukacji i szkoleń w tym zakresie. Warto jednak zaznaczyć, że takie deklaracje mogą być zafałszowane przez zjawisko znane jako efekt Dunninga-Krugera, który polega na tym, że osoby o niższych kompetencjach mają tendencję do przeceniania swojej wiedzy i umiejętności, bo nie zdają sobie sprawy ze skali własnej ignorancji, natomiast osoby o wysokich kompetencjach wykazują tendencję odwrotną. Wyższe oceny swojej wiedzy na temat AI w innych krajach niekoniecznie muszą więc wiązać się z faktycznym jej poziomem.
Zastosowanie sztucznej inteligencji
Tymczasem sztuczna inteligencja może być przydatna w tych dziedzinach:
- Automatyzacja: wykonywanie rutynowych zadań szybciej i efektywniej (np. analiza danych, obsługa klienta, procesy produkcyjne)
- Analiza danych: przetwarzanie ogromnych ilości informacji i wyciąganie z nich użytecznych wniosków (np. w biznesie, medycynie, finansach)
- Personalizacja: dopasowywanie treści, produktów i usług do indywidualnych preferencji użytkownika (np. rekomendacje na platformach streamingowych)
- Rozpoznawanie wzorców: analiza obrazów, dźwięków i tekstu, np. w systemach rozpoznawania twarzy, mowy czy tłumaczeniach maszynowych
- Tworzenie treści: generowanie tekstów, obrazów, muzyki czy wideo (np. chatboty, projektowanie graficzne, deepfake).
- Wsparcie w podejmowaniu decyzji: pomaganie ludziom w podejmowaniu lepszych decyzji na podstawie analiz (np. w zarządzaniu ryzykiem czy diagnostyce)
- Edukacja i rozwój: ułatwianie nauki dzięki interaktywnym narzędziom czy symulacjom
- Badania naukowe: wspieranie odkryć i rozwoju technologii (np. w astrofizyce, biologii czy inżynierii).
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- jakie są poglądy Polaków na temat wiedzy o sztucznej inteligencji
- jak oceniają swoją wiedzę o AI obywatele innych krajów niż Polska
- czym jest efekt Dunninga-Krugera
- jakie jest zastosowanie sztucznej inteligencji w codziennym życiu
Fot. zdjęcie ilustracyjne/Pixabay
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Technologie
