Dzięki specjalnej ustawie osłonowej górnicy i energetycy tracący pracę dostaną grubo ponad miliard złotych. Pierwsi skorzystają z niej pracownicy Zespołu Elektrowni Pątnów Adamów Konin.
Ustawa osłonowa zakłada płatne urlopy dla pracowników, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego brakują maksymalnie cztery lata oraz roczne odprawy, które mogą zastąpić odprawy w ramach układów zbiorowych pracy. Program pochłonie 1,3 mld zł z budżetu państwa i ma trwać do 2034 roku.
Pierwsi beneficjenci z grupy ZE PAK
Uprawnienia obejmą ponad 20 tys. zatrudnionych w energetyce i górnictwie węgla brunatnego w całej Polsce, ale to właśnie górnicy i energetycy z grupy ZE PAK skorzystali z niej jako pierwsi. Koncern jest w trakcie wygaszania kolejnych odkrywek węgla brunatnego.
Obecnie w ZE PAK wciąż zatrudnionych jest 2,7 tys. osób. Ok. 1,2 tys. osób pracuje na ostatniej działającej odkrywce w Tomisławicach, która swoją pracę zakończy maksymalnie w 2026 r. I właśnie 60 górników i mechaników z grupy ZE PAK podpisało umowę z Ministerstwem Aktywów Państwowych w ramach ustawy osłonowej. Pracownicy z regionu konińskiego (woj. wielkopolskie) otrzymają odprawy w wysokości rocznych zarobków. Jak przekazał prezes ZE PAK Piotr Woźny, część z 60 osób objętych umową to specjaliści od naprawy maszyn wspierających prace na odkrywkach.
- Chcemy pomóc im rozwijać ich potencjał, pomagając im funkcjonować dalej w środowisku, które dobrze znają. Jako ZE PAK chcemy wesprzeć w rozwoju naszych byłych pracowników, którzy postawili na społeczną przedsiębiorczość - poinformował Piotr Woźny.
Umowę dotacji celowej dla spółki PAK Górnictwo w imieniu Ministerstwa Aktywów Państwowych podpisał wiceminister Robert Kropiwnicki. - Podpisaliśmy pierwszą umowę, kolejne przed nami. Krok po kroku realizujemy zadania wynikające z ustawy, która wciela w życie postanowienia umowy społecznej. Transformacja sektora to czas wyzwań nie tylko dla pracowników, ale również całej branży. Zapisy umowy pozwolą zabezpieczyć ich od strony finansowej, by złagodzić proces zmiany – powiedział Kropiwnicki.
„Smutna rzeczywistość” – głos związków zawodowych
Alicja Messerszmidt, przewodnicząca ZZ „Kadra” przy KWB „Konin” w specjalnym komunikacie napisała, że „to smutna rzeczywistość – zamykamy naszą ostatnią odkrywkę Tomisławice, a nasi koledzy m.in. z warsztatów mechanicznych tracą pracę. Mimo to, należy docenić osiągnięcie, jakim jest program ustawy osłonowej – odprawy i urlopy energetyczne i górnicze. Nasi pracownicy stojący na przodku transformacji w Polsce skorzystają na tym, bo zbieraliśmy poparcie dla programu blisko trzy lata temu”.
Ustawa osłonowa
Ustawa osłonowa to jeden z dwóch filarów pomocy dla górników i energetyków pracujących w ZE PAK. Od tego roku realizowany jest również program „Droga do zatrudnienia po węglu”. 257 mln zł z unijnego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz budżetu państwa przeznaczonych zostanie na wsparcie w poszukiwaniu nowego zatrudnienia i zakładaniu własnych firm przez górników i energetyków oraz ich rodziny. Program zainaugurowany został w tym roku. Pierwsze osoby, które z niego korzystały, już znalazły nową pracę. Łącznie będzie mogło z niego skorzystać ok. 2 tys. osób.
Czym jest transformacja energetyczna?
To proces przechodzenia od tradycyjnych źródeł energii, przede wszystkim opartych na paliwach kopalnych, do bardziej zrównoważonych i odnawialnych źródeł energii. Celem transformacji energetycznej jest zwiększenie efektywności energetycznej, redukcja emisji gazów cieplarnianych oraz minimalizacja negatywnego wpływu na środowisko. Proces ten obejmuje modernizację infrastruktury energetycznej, promowanie odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz wprowadzanie innowacyjnych technologii w sektorze energetycznym.
Transformacja energetyczna w planach rządu
Rząd premiera Donalda Tuska zapowiadał duży nacisk na przeprowadzenie transformacji energetyczną Polski. W swoim exposé z grudnia 2023 roku szef gabinetu zapowiedział realizację postulatów z umowy koalicyjnej - w tym wsparcie dla instalacji odnawialnych źródeł energii. Planowane jest wsparcie dla 220 takich ośrodków, z budżetem programu wynoszącym 851 mln zł. Dodatkowo trwają prace nad kontrowersyjnym projektem ustawy, która ma odblokować rozwój energetyki wiatrowej na lądzie poprzez zmniejszenie minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowań do 500 metrów. Opozycja oskarża resort klimatu i środowiska w tej sprawie o uleganie naciskom lobbystów.
W kontekście energetyki jądrowej, premier Tusk ogłosił plany budowy drugiej elektrowni atomowej w Polsce. Rząd zamierza poszukiwać partnerów finansowych do realizacji tego projektu, mając na celu zmniejszenie zależności kraju od węgla i zwiększenie udziału niskoemisyjnych źródeł energii w miksie energetycznym.
Rząd Donalda Tuska nie określił jeszcze oficjalnej daty odejścia Polski od węgla, ale zdaniem liberalnych ekspertów powinno się to dziać tu i teraz. Analizy wskazują, że większość polskich elektrowni węglowych może zostać zamknięta do 2028 roku ze względów technicznych i ekonomicznych, a ostatnie mogą zakończyć działalność do 2035 roku. Taki obrót spraw na pewno wywołałby protesty ze strony górników.
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- Co zawiera ustawa osłonowa dla górników
- Kto jako pierwszy skorzystał z ustawy osłonowej
- Jakie są plany rządu w energetyce
- Czym jest transformacja energetyczna
Fot. Górnik/Pixabay
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Gospodarka
