5 listopada to dzień wyborów prezydenckich w USA. To najważniejsze wydarzenie, które będzie omawiane wraz z późniejszymi wynikami jeszcze długo i niewątpliwie wpłynie na światową politykę. Według projektu stacji ABC News, to Donald Trump jest nieznacznym faworytem do uzyskania miejsca w Białym Domu.
Wybory prezydenckie w USA
Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych zakończą się we wtorek, 5 listopada, wraz z zamknięciem ostatnich lokali wyborczych na Zachodnim Wybrzeżu i Alasce. Następnie rozpocznie się długi proces liczenia głosów i zatwierdzania wyników, a formalna inauguracja nowego prezydenta odbędzie się 20 stycznia przyszłego roku.
Choć wyniki mogą być znane jeszcze tej samej nocy, doświadczenia z poprzednich lat pokazują, że w kluczowych stanach, takich jak Kalifornia, Nowy Jork i Pensylwania, proces liczenia głosów może trwać dłużej. Możliwe są również spory sądowe oraz ponowne przeliczanie głosów w niektórych miejscach. Do 11 grudnia władze stanowe mają wyłonić elektorów, którzy ostatecznie oddadzą głos w Kolegium Elektorów, wybierając prezydenta.
Elektorzy spotkają się w stolicach swoich stanów 17 grudnia, by oddać formalny głos na prezydenta i wiceprezydenta. Dokumenty zostaną przekazane Kongresowi do 3 stycznia, a 6 stycznia połączone izby Kongresu oficjalnie zatwierdzą wyniki. Procedura ta jest zwykle formalnością, ale w 2021 roku towarzyszyły jej zamieszki w Kapitolu, kiedy zwolennicy republikanów próbowali zatrzymać procedurę uznania wyborów.
Wybory prezydenckie mają znaczenie nie tylko dla Białego Domu, ale też dla Kongresu, gdyż Amerykanie wybierają również wszystkich członków Izby Reprezentantów oraz jedną trzecią składu Senatu. Jeśli republikanie zdobędą kontrolę nad obiema izbami, mogą formalnie zakwestionować wyniki wyborów prezydenckich, co mogłoby prowadzić do przedłużenia procedur.
Trump faworytem w tym sondażu
Kto jest faworytem wyborów? Jednoznacznego nie ma, ale sondaż ABC News musiał wprawić w zakłopotanie demokratów. Według analizy tej telewizji, obejmującej dane socjologiczne, demograficzne oraz analizy sondażowe i popularności kandydatów, Donald Trump uzyskał 52 proc. a Kamala Harris 48 proc.
Ceny energii elektrycznej w Polsce – jedne z najwyższych w Europie
Według raportu Komisji Europejskiej opublikowanego przez „Rzeczpospolitą”, Polska jest w czołówce krajów Europy pod względem cen hurtowych energii elektrycznej, zaraz za Irlandią i Włochami. Średnia cena hurtowa energii w Polsce to 91 euro za MWh, a mimo spadków cen w porównaniu do poprzedniego roku, energia pozostaje droga.
Polska osiągnęła jednak wyjątkowy wynik 1 listopada, gdy ceny energii spadły do poziomu 38,3 euro za MWh dzięki korzystnym warunkom pogodowym dla energii wiatrowej i słonecznej. Jednak ten spadek był jedynie chwilowy i nie wpływa znacząco na średnie ceny hurtowe.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska planuje przedłużenie programu mrożenia cen energii dla gospodarstw domowych, co może kosztować budżet państwa 5–6 miliardów złotych. W budżecie na ten cel przeznaczono jednak tylko 2 miliardy złotych, a to z kolei obliguje, by rząd znalazł dodatkowe fundusze, aby kontynuować wsparcie dla konsumentów. Obecnie cena energii dla gospodarstw domowych wynosi 500 zł za MWh, ale jeśli nie zostanie utrzymana, konsumenci będą musieli płacić cenę taryfową na poziomie 623 zł za MWh.
Fatalny wpływ sztucznej inteligencji na rynek pracy w Polsce
Coraz więcej polskich firm zastępuje pracowników rozwiązaniami opartymi na sztucznej inteligencji. Zgodnie z danymi Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w ciągu ostatniego roku 37% firm w Polsce zwolniło co najmniej jednego pracownika, zastępując jego obowiązki technologią AI. Zdaniem prof. Dominiki Kaczorowskiej-Spychalskiej z Uniwersytetu Łódzkiego, choć AI znajduje zastosowanie głównie w zawodach powtarzalnych, to nowoczesne narzędzia, jak ChatGPT czy Midjourney, wpływają również na profesje wymagające kreatywności i wiedzy.
Raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazuje, że w Polsce aż 3,6 miliona osób pracuje w zawodach najbardziej narażonych na wpływ AI. Obejmuje to specjalistów z dziedziny prawa, analityków IT, kierowników ds. marketingu oraz nauczycieli akademickich. Wśród zawodów najmniej zagrożonych znajdują się natomiast zawody fizyczne i wymagające specyficznych umiejętności, takie jak sprzątacze czy operatorzy maszyn.
Eksperci oceniają, że AI może być także wsparciem dla pracowników, pomagając zapobiegać wypaleniu zawodowemu i wspierając gospodarki w obliczu starzenia się społeczeństw. AI pozwala na automatyzację procesów, co podnosi efektywność i pozwala firmom lepiej reagować na zmieniające się warunki rynkowe.
Północnokoreańska salwa rakietowa przed wyborami w USA
Korea Północna wystrzeliła kilka pocisków balistycznych w kierunku Morza Japońskiego, co zostało odebrane jako pokaz siły na kilka godzin przed otwarciem lokali wyborczych w Stanach Zjednoczonych. Pociski zostały wystrzelone z okolic miasta Sariwon, a japońskie służby doniosły, że pociski spadły do Morza Japońskiego, poza japońską strefą ekonomiczną.
Stany Zjednoczone przeprowadziły konsultacje z Japonią i Koreą Południową oraz ogłosiły, że sytuacja jest monitorowana. Minister obrony Korei Południowej, Kim Jong Hjun, ostrzegł niedawno, że północnokoreański reżim może eskalować działania wojskowe w odpowiedzi na amerykańskie wybory, chcąc zwrócić na siebie uwagę.
Do wystrzelenia rakiet doszło również w kontekście spotkania prezydenta Rosji Władimira Putina z minister spraw zagranicznych Korei Północnej. Zaledwie kilka dni wcześniej Korea Północna przeprowadziła próbę nowego pocisku międzykontynentalnego Hwasong-19, który osiągnął pułap 7687 km, co sugeruje, że potencjalnie mógłby dotrzeć do dowolnego miejsca w USA. Kim Jo Dzong, siostra przywódcy Kim Dzong Una, oskarżyła Stany Zjednoczone i ich sojuszników o „wrogą i agresywną politykę”.
Fot. Donald Trump, kandydat republikanów i były prezydent/PAP/EPA
Red.
Inne tematy w dziale Polityka
