W Polsce brak kilkuset leków dla pacjentów. Jest najnowsza lista

Najnowszy wykaz leków, które trudno będzie kupić w polskich aptekach

Ministerstwo Zdrowia co kilka miesięcy zmuszone jest publikować nową listę antywywozową, czyli wykaz leków, które trudno będzie kupić w aptekach. Najnowszy zawiera 241 pozycji. To o kilka więcej niż poprzednie i obejmuje produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne zagrożonych brakiem dostępności. Dlatego właśnie potrzebne są specjalne regulacje.

Lista antywozowa leków jest obwieszczeniem Ministerstwa Zdrowia w sprawie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności w aptekach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Mogą one stać się produktem deficytowym, dlatego potrzebne są specjalne regulacje i nie można ich wywozić z Polski.

Zobacz takżePolacy zadowoleni ze stanu zdrowia? Wyniki mogą szokować

Od pandemii Covid-19 braki leków występują na całym świecie

Problem z dostępem do leków nie dotyczy tylko Polski. Cały czas od momentu rozpoczęcie pandemii Covid-19 braki leków występują na całym świecie. Wynikają one m.in. z niedoborów substancji do ich produkcji, bo 80 proc. z nich, wykorzystywanych w Europie pochodzi z Chin lub Indii, w których część fabryk nie nadąża z produkcją lub musiała ją wstrzymać. Jednak w wielu przypadkach leków brakuje, bo stosuje się nie tylko w leczeniu chorób, na które zostały zarejestrowane, ale także w innych celach, np. żeby zrzucić zbędne kilogramy. Jeśli nadal światowa produkcja leków będzie niewystarczająca, a na razie wszystko na to wskazuje, to pewne jest, że co kilka miesięcy będzie pojawiał się kolejny, równie obszerny wykaz „deficytów” lekowych.

Nadal pomimo wielu wysiłków krajom Unii Europejskiej nie udaje się zapewnić wystarczającego zaopatrzenia w antybiotyki, zwłaszcza w stosowaną w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych amoksycylinę, leków stosowanych w nadciśnieniu, syropów na kaszel i leków przeciwbólowych dla dzieci. 

Według danych zebranych z urzędów odpowiedzialnych za monitorowanie rynku w 29 państwach europejskich - w zależności od kraju - stale lub okresowo brakuje od 300 do 600 preparatów. W Belgii dotyczy to blisko 300, w Niemczech ponad 400, a w Austrii są problemy z ponad 600 medykamentami. Przedstawiciele kilku państwa uważają, że takie braki mogą wpłynąć na wzrost liczby zgonów. Na przełomie poprzedniego i obecnego roku kłopoty z dostępnością leków pojawiały się również w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, gdzie z tego powodu wprowadzono limity na liczbę opakowań leków kupowanych przez Internet.

Zobacz takżeWzrost obciążeń dla przedsiębiorców. Polskie mikrofirmy są w potrzasku

Jakich leków brakuje w Polsce pod koniec września 2024 roku

W aktualnym polskim wykazie są m.in. insuliny – np. Abasaglar, Actrapid Penfill, Apidra, Fiasp, Gensulin M30 (30/70), Gensulin M40 (40/60), Gensulin M50 (50/50), Gensulin N, Gensulin R, Humalog, Humalog Mix 25, Humalog Mix 50, Humulin M3 (30/70), Humulin N, Humulin R, Insulatard Penfill, Insulin aspart Sanofi, Insulin lispro Sanofi, Insuman Basal, Lantus, Levemir, Liprolog, Liprolog Junior KwikPen, Liprolog KwikPen, Mixtard 30 Penfill, Mixtard 50 Penfill, NovoMix 30 Penfill, NovoMix 50 Penfill, NovoRapid, NovoRapid Penfill, Polhumin MIX-2, Polhumin MIX-3, Polhumin MIX-4, Polhumin MIX-5, Polhumin N, Polhumin R, Ryzodeg, Suliqua, Toujeo i Tresiba.

Wykaz obejmuje też środki stosowane u dzieci w diecie eliminacyjnej mlekozastępczej, m.in. Nutramigen 1 LGG, Nutramigen 2 LGG, Nutramigen 3 LGG, Nutramigen PURAMINO i Nutramigen PURAMINO JUNIOR.

Na liście znalazł się m.in. lek Cetrotide 0,25 mg, który wykorzystywany jest w technikach wspomaganego rozrodu, roztwór do nebulizacji Berodual, stosowany w leczeniu cukrzycy Ozempic i lek przeciwpsychotyczny Zypadhera.

Wykaz obejmuje również szczepionkę przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego Gardasil 9 oraz krople do oczu Cosopt stosowane przeciwjaskrowo. Niedobór dotyczy także preparatu Concerta, stosowanego w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi ADHD i Atenzy, czyli środka stymulującego ośrodkowy układ nerwowy. Nowy wykaz ma obowiązywać od 25 września 2024 r.

Tomasz Wypych

Źródło zdjęcia: Ministerstwo Zdrowia co kilka miesięcy zmuszone jest publikować nową listę antywywozową, czyli wykaz leków, które trudno będzie kupić w aptekach. Fot. PAP/Leszek Szymański