Pomimo postępów w leczeniu nadciśnienia i łagodzeniu jego powikłań, przewlekła choroba nerek związana z nadciśnieniem i jej śmiertelność związana z chorobami serca wzrastają. Choroby serca są główną przyczyną śmierci pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Pojawiła się jednak nadzieja.
Dobre wieści dla pacjentów z nadciśnieniem
Wyniki trwającego pięć lat badania pacjentów z nadciśnieniem dostarczają kolejnych dowodów na korzyści płynące ze spożywania owoców i warzyw. Już wcześniej zaobserwowano, że diety bogate w owoce i warzywa obniżają ciśnienie krwi, zmniejszają ryzyko sercowo-naczyniowe i poprawiają stan nerek. O badaniu szczegółowo informuje „The American Journal of Medicine”.
Dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension), bogata w owoce i warzywa, obniża ciśnienie krwi i jest zalecanym leczeniem pierwszego rzutu w przypadku nadciśnienia pierwotnego. Jednak dieta ta nie jest dostatecznie często przepisywana - a nawet, jeśli lekarz ją przepisze, pacjent nie zawsze jej przestrzega.
- Jako nefrolog badam w laboratorium sposoby, w jakie nerki usuwają kwasy z krwi i wydalają z moczem. Nasze badania na zwierzętach wykazały lata temu, że mechanizmy wykorzystywane przez nerki do usuwania kwasów z krwi mogą powodować uszkodzenie nerek, jeśli zwierzęta były długotrwale narażone na zakwaszającą dietę. Nasze badania na pacjentach dały podobne wyniki: zakwaszająca bogata w produkty zwierzęce, zwłaszcza mięso, była szkodliwa dla nerek, natomiast dieta zasadotwórcza, bogata w owoce i warzywa, okazała się zdrowa dla nerek - powiedział dr Donald E. Wesson z Dell Medical School The University of Texas w Austin główny autor nowego badania.
Naukowcy potwierdzili swoje przypuszczenia
Inni badacze wykazali, że dieta bogata w owoce i warzywa jest zdrowa dla serca. Zespół Wessona postawił hipotezę, że jednym ze sposobów, w jaki owoce i warzywa są zdrowe zarówno dla nerek, jak i serca, jest to, że zmniejszają ilość kwasów w diecie, a zatem ilość kwasów, którą nerki muszą usunąć z organizmu.
By sprawdzić tę hipotezę, do badania wybrano osoby z nadciśnieniem, ale nie cukrzycą, a jednocześnie z bardzo wysokim poziomem wydalania albumin z moczem (makroalbuminurią). Pacjenci z makroalbuminurią mają przewlekłą chorobę nerek, wysokie ryzyko pogorszenia się choroby nerek z czasem i wysokie ryzyko późniejszego rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.
W badaniu kontrolnym trwającym pięć lat badacze podzielili pacjentów z nadciśnieniem na trzy grupy. Uczestnicy badania z grupy pierwszej, oprócz swojej zwykłej diety, dostawali 2-4 szklanki zasadotwórczych owoców i warzyw. Drugiej grupie podawano tabletki NaHCO3 (popularnej sody oczyszczonej) w dwóch dawkach dziennych po 4-5 tabletek 650 mg. Trzecia grupa otrzymywała standardową opiekę medyczną od lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.
Jak się okazało, zarówno owoce i warzywa, jak i sodka, poprawiły stan zdrowia nerek. U dostających tylko owoce i warzywa (a nie sodkę) obniżyło się ciśnienie krwi i poprawiły wskaźniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
Lekarze powinni działać odwrotnie: najpierw dieta, potem leki
Dr Maninder Kahlon z Dell Medical School – University of Texas w Austin, który także brał udział w badaniu, zaznaczył, że owoce i warzywa pozwoliły osiągnąć te dwie ostatnie korzyści przy niższych dawkach leków stosowanych w celu obniżenia ciśnienia krwi i zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Oznacza to, że można uzyskać korzyści dla zdrowia nerek zarówno z owocami i warzywami, jak i NaHCO3, ale obniżamy ciśnienie krwi i zmniejszamy ryzyko chorób sercowo-naczyniowych dzięki owocom i warzywom, ale nie z NaHCO3. Potwierdza to nasze zalecenie, że owoce i warzywa powinny być podstawowym leczeniem dla pacjentów z nadciśnieniem, ponieważ osiągamy wszystkie trzy cele: zdrowie nerek, niższe ciśnienie krwi i zmniejszone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, dzięki owocom i warzywom, a możemy to zrobić przy niższych dawkach leków.
Wielu lekarzy rozpoczyna leczenie nadciśnienia za pomocą leków, a następnie dodaje strategie dietetyczne, jeśli ciśnienie krwi nie jest odpowiednio kontrolowane. Zespół badawczy podkreśla, że uzyskane wyniki potwierdzają odwrotne założenie: leczenie powinno rozpocząć się od owoców i warzyw, a następnie można dodawać leki, jeśli okażą się potrzebne.
- Interwencje dietetyczne w leczeniu chorób przewlekłych często nie są zalecane, a jeszcze rzadziej wykonywane ze względu na liczne trudności w nakłonieniu pacjentów do ich wdrożenia. Niemniej jednak są skuteczne, a w tym przypadku chronią nerki i układ sercowo-naczyniowy. Musimy zwiększyć nasze wysiłki, aby włączyć je do leczenia pacjentów i szerzej, uczynić zdrową dietę bardziej dostępną dla populacji o zwiększonym ryzyku chorób nerek i układu sercowo-naczyniowego- podsumował dr Donald E. Wesson.
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Rozmaitości
