Nie od dzisiaj wiadomo, że brak cukru w diecie jest zdrowszy niż jego obecność. Teraz okazało się, coś jeszcze - nadmierne spożycie cukru ogranicza długowieczność.
Dzieci w Polsce jedzą najwięcej cukru w Europie
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) powinno się spożywać najwyżej 12 łyżeczek cukru dziennie – do 50 g. Według Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego – kobiety 6 łyżeczek na dzień (do 25 g), mężczyźni – 9 (do 37 g). Krajem, w którym spożywa się ilości cukru najbardziej zbliżone do tych zalecanych przez WHO, są Chiny (33g dziennie). Tymczasem przeciętny Amerykanin zjada 22 łyżeczki cukru dziennie, a Polak – 24.
Dzieci w Polsce jedzą najwięcej cukru w Europie. Te poniżej 10. roku życia aż 95 g dziennie, czyli 19 łyżeczek. Z kolei z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że statystyczny Polak spożył w roku 42,7 kg cukru. Taka ilość negatywnie wpływa na zdrowie, prowadzi do otyłości i cukrzycy. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) cukry proste nie powinny przekraczać 10% wartości energetycznej diety, a cukry dodane – 5%. To norma dla dorosłych, młodzieży i dzieci. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zaleca, aby dorośli spożywali nie więcej niż 50 gramów dodanego cukru dziennie.
Dieta uboga w cukier oznacza młodsze komórki
Badacze potwierdzili właśnie, że uboga w cukier dieta jest związana z niższym wiekiem biologicznym organizmu na poziomie komórkowym. Inaczej mówiąc, uboga w cukier zdrowa dieta oznacza młodsze komórki. Naukowcy z University of California, San Francisco zaprosili do badania ponad 300 kobiet w średnim wieku, rasy białej oraz czarnej. Średnio - według deklaracji - spożywały one 61,5 grama cukru dodanego dziennie, chociaż rozpiętość w tym względzie była duża: od zaledwie 2,7 do 316 gramów dodanego cukru dziennie. Tabliczka mlecznej czekolady zawiera około 25 gramów cukru dodanego, a puszka coli około 39 gramów - przypominają naukowcy. Następnie badacze przyjrzeli się świadczącym o wieku komórek zmianom epigenetycznym (dotyczącym aktywności różnych genów). Okazało się, że im zdrowiej ktoś się odżywiał, tym komórki były młodsze. Niekorzystne zmiany można było przy tym zauważyć już przy konsumpcji dodatkowego grama cukru dziennie.
- Biorąc pod uwagę, że wzorce epigenetyczne wydają się być odwracalne, może się okazać, że eliminacja 10 gramów cukru dodanego dziennie jest równoznaczna z cofnięciem zegara biologicznego o 2,4 miesiąca, jeśli będzie utrzymywana przez pewien czas - mówi prof. Barbara Laraia, współautorka badania.
Cukier działa prawdopodobnie najsilniej na organizm
Szczególnie korzystnie działało żywienie według tzw. diety śródziemnomorskiej. Istotne były przy tym składniki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwutleniacze, w tym kluczowe witaminy i minerały.
- Badane przez nas diety są zgodne z obecnymi zaleceniami dotyczącymi zapobiegania chorobom i promowania zdrowia, a zwłaszcza podkreślającymi siłę przeciwutleniających i przeciwzapalnych składników odżywczych. Z punktu widzenia medycyny stylu życia to budujące widzieć, jak przestrzeganie tych zaleceń może przyczynić się do zachowania młodszego wieku komórkowego w porównaniu z wiekiem chronologicznym - powiedziała dr Dorothy Chiu, główna autorka badania opublikowanego w „JAMA Network Open"
A dr Elissa Epel współautorka odkrycia dodaje, że wysoki poziom dodanych cukrów wiąże się z pogorszeniem zdrowia metabolicznego i wcześniejszym występowaniem chorób. Cukier działa prawdopodobnie silniej niż jakikolwiek inny czynnik żywieniowy. Teraz wiemy także, że przyspieszone starzenie epigenetyczne leży u podstaw tego związku, a to prawdopodobnie jeden z wielu sposobów, na jakie nadmierne spożycie cukru ogranicza długowieczność.
Tomasz Wypych
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Rozmaitości