Subwencje dla PiS zagrożone. Partię mogą pogrążyć poważne zarzuty

PiS straci subwencje? Teoretycznie nawet 75 proc.

Konsekwencją odrzucenia sprawozdania finansowego komitetu wyborczego może być strata do 75 proc. dotacji podmiotowej, czyli środków z budżetu państwa, które partia otrzymuje w związku ze zdobytymi mandatami (to tzw. zwrot za kampanię), oraz subwencji, czyli środków z budżetu państwa na działalność statutową partii - także maksymalnie do 75 proc. jej wysokości. Do otrzymywania subwencji są uprawnione komitety partii, które w ostatnich wyborach parlamentarnych przekroczyły próg 3 proc.; koalicje obowiązuje próg 6 proc.

W środę komisja po raz drugi zbierze się, by zbadać sprawozdania z wyborów parlamentarnych. Poprzednie posiedzenie - które odbyło się 11 lipca - odroczono do 31 lipca. Jak wówczas uzasadniono, powodem była konieczność uzupełnienia zgromadzonych materiałów, by dokonać pogłębionej całościowej analizy. Komisja zwróciła się w tej sprawie do premiera, a także do Prokuratury Krajowej i Najwyższej Izby Kontroli.

Kontrowersje budzi przeznaczanie środków z FS na kampanię

Kontrowersje budzi sprawozdanie finansowe komitetu Prawa i Sprawiedliwości. Przedstawiciele rządu podnoszą zastrzeżenia dot. wydatkowania środków z Funduszu Sprawiedliwości, wykorzystania mienia publicznego, finansowania spotów czy przyjęcia niedozwolonej korzyści majątkowej.

Resort sprawiedliwości postulował, by PKW sprawdziła, czy wydatki dokonywane z Funduszu Sprawiedliwości były zgodne z przepisami Kodeksu wyborczego dotyczącymi zasad finansowania kampanii wyborczych. Pismo w tej sprawie minister sprawiedliwości skierował na początku czerwca do Krajowego Biura Wyborczego. Adam Bodnar podał wówczas, że "poprzednie kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości przyznało w sumie 2043 dofinansowania na łączną sumę 224 milionów złotych, w tym 201,1 mln zł w okręgach, gdzie startowali kandydaci Suwerennej Polski", a dofinansowania z FS przyznawano w latach 2019-2023, czyli w okresie pokrywającym się z kampaniami wyborczymi do Sejmu i Senatu oraz kampanią referendalną.

Wcześniej, w lutym 2024 r., minister sprawiedliwości wnioskował też do KBW w sprawie oceny zgodności kampanii reklamowych resortu z lat 2019-2023 z zasadami finansowania komitetów wyborczych. Informował wówczas, że w Ministerstwie Sprawiedliwości odkryto, iż "z kart kredytowych ponoszone były wydatki na reklamy MS, ale czas emisji tych reklam był bardzo zbieżny z tym, kiedy trwała kampania wyborcza".

Kancelaria Premiera śle pisma do PKW

Z kolei w piątek w odpowiedzi na zapytanie PKW Kancelaria Premiera przesłała Komisji informacje na temat zawiadomień skierowanych do prokuratury w wyniku kontroli i audytów organów w sprawach naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego wymienionych jako przesłanki odrzucenia sprawozdania finansowego komitetu wyborczego.

Jak wynika z komunikatu KPRM, w dokumencie wśród przykładów nieprawidłowości Kancelaria Premiera wymienia m.in. działania o charakterze promocyjnym i agitacyjnym, które były podejmowane przez osoby zatrudnione w Rządowym Centrum Legislacji na korzyść kandydującego w wyborach ówczesnego prezesa RCL. Ponadto, zdaniem KPRM, za nieprawidłowe można uznać wydatki na promocję związaną z programem 800 plus, organizowane głównie w ramach tzw. pikników 800 plus. Wśród wymagających oceny PKW KPRM wymienia też działania prowadzone przez byłe kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości w ramach Funduszu Sprawiedliwości, a także działania prowadzone przez Naukową i Akademicką Sieć Komputerową (NASK), dotyczące sposobu przygotowywania w latach 2022-2023 internetowych raportów m.in. na temat "wiarygodności Prawa i Sprawiedliwości".

RMF FM donosii, urzędnicy państwowi mieli w czasie pracy rozdawać ulotki zachęcające do głosowania na polityków PiS-u czy zamawiać ze środków publicznych materiały audiowizualne do promocji Zjednoczonej Prawicy. Sprawa dotyczy polityków zarówno Suwerennej Polski, jak i Prawa i Sprawiedliwości.

MB

Fot. Państwowa Komisja Wyborcza. Źródło: X/PKW