W szpitalu imienia Strusia w Poznaniu wykryto ognisko zakażenia bakterią New Delhi. Pacjenci, u których potwierdzono obecność tej odpornej na antybiotyki bakterii, zostali natychmiast odizolowani. Wprowadzono także ograniczenia w odwiedzinach.
Bakteria New Delhi została wykryta u 10 pacjentów
New Delhi jest nazywana superbakterią, ponieważ jest odporna na większość dostępnych antybiotyków. Bakterie te mogą przebywać w organizmie człowieka przez wiele lat, nie dając żadnych objawów. Mogą jednak uaktywnić się nagle, zwłaszcza w momencie osłabienia układu odpornościowego lub choroby współistniejącej.
Na oddziale wewnętrznym szpitala przy ul. Szwajcarskiej w Poznaniu lekarze podejrzewali zakażenie bakterią New Delhi u jednego z pacjentów. Po przeprowadzeniu badań, ich obawy się potwierdziły. W związku z zakażeniem, wszyscy pacjenci z pododdziału męskiego zostali poddani testom. Bakteria New Delhi została wykryta u 10 pacjentów. Żaden z nich nie wykazywał objawów zakażenia. Obecnie na oddziale pozostało trzech mężczyzn, którzy są pod stałym nadzorem medycznym.
Sanepid oraz sam szpital prowadzą dochodzenie epidemiologiczne w celu ustalenia źródła zakażenia. Placówka stara się zidentyfikować, w jaki sposób bakteria mogła dostać się do szpitala i jak doszło do jej rozprzestrzenienia.
Bakteria New Delhi chorych może wywoływać wiele groźnych chorób m.in. zapalenie płuc, układu moczowego, opon mózgowo-rdzeniowych, a nawet sepsę. Zdaniem specjalistów bakteria dostaje się do organizmu człowieka drogą pokarmową lub przez uszkodzone tkanki. Najbardziej narażone na zakażenie są osoby w podeszłym wieku ze względu na osłabiony układ odpornościowy oraz fakt, że częściej trafiają do szpitala. Jest to bowiem głownie bakteria szpitalna. W grupie ryzyka są także pacjenci poddawani zabiegom operacyjnym, chorzy po długiej kuracji antybiotykowej i niemowlęta.
Superbakterie i antybiotykooporność
Superbakterie to szczepy bakterii, które rozwinęły oporność na działanie lecznicze wielu antybiotyków powszechnie stosowanych w medycynie tzw. antybiotykooporność. Jest to zjawisko, które stanowi jedno z największych zagrożeń dla zdrowia publicznego na całym świecie. Jego skala nieustannie rośnie, powodując wyczerpanie możliwości terapeutycznych, powodując wzrost śmiertelności z powodu zakażeń wywołanych przez oporne drobnoustroje. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że oporność mikroorganizmów na leki przyczynia się rocznie do około 2 mln zgonów na świecie i jeśli nie ograniczymy tego zjawiska, liczba zgonów będzie drastycznie wzrastać.
Wyróżnia się dwa rodzaje antybiotykooporności: naturalną i nabytą. Naturalna antybiotykooporność wynika z uwarunkowanych genetycznie, pierwotnych mechanizmów obronnych drobnoustrojów, np. brak receptora dla antybiotyku, nieprzepuszczalna ściana komórkowa czy wytwarzanie enzymów. Taki typ oporności jest wspólnym atrybutem danego szczepu lub gatunku i nie ma możliwości przekazywania go do innych grup bakterii. Zdecydowanie większy problem dla współczesnej medycyny stanowi oporność nabyta, której fundamentem są spontaniczne mutacje materiału genetycznego bakterii, dzięki którym stają się one niewrażliwe na działanie antybiotyku, a także nabywanie nowych genów (transfer) od innych gatunków. Jest to proces, który bakteria aktywuje w momencie zetknięcia z danym antybiotykiem. W pierwszym kontakcie z patogenem lek prawdopodobnie zadziała, ale każda kolejna interakcja sprawia, że komórka bakteryjna wytwarza mechanizmy pozwalające się jej ochronić i przetrwać.
Główne przyczyny antybiotykooporności
Główne przyczyny antybiotykooporności to nadmierne lub nieuzasadnione stosowanie antybiotyków. Przepisywanie antybiotyków w zakażeniach wirusowych, m.in. grypy, przeziębienia zwykle przebiegających z objawami kaszlu, bólu gardła, zapalenia zatok. By uniknąć nieuzasadnionego podawania antybiotyku, które przyczynia się do narastania oporności, zaleca się przed włączeniem antybiotykoterapii wykonanie badań mikrobiologicznych identyfikujących patogen (wymazy z antybiogramem, szybkie testy wymazowe w kierunku paciorkowca). Antybiotyki działają na bakterie i nie leczą chorób wirusowych.
Problemem jest również nieprzestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących dawkowania antybiotyków. Przyjmowanie zbyt małych dawek lub skracanie terapii. W jednej kolonii znajdują się bakterie o różnym poziomie antybiotykooporności. Na początku stosowania leku giną bakterie najmniej oporne na lek. W sytuacji stosowania leku zbyt krótko lub w małej dawce pozostają szczepy o zwiększonej oporności na dany antybiotyk, które zaczynają dominować w populacji. Nie należy odstawiać leku przed terminem wskazanym przez lekarza, nawet jeśli objawy choroby ustąpiły.
Do tego dochodzą: nadużywanie antybiotyków podczas produkcji żywności, weterynarii, hodowli zwierząt, nieprzestrzeganie zasad higieny oraz stosowanie leków niewykorzystanych w poprzednich kuracjach bez konsultacji z lekarzem.
Superbakteriami mogą stać się wszystkie gatunki bakterii. Nieprawidłowe stosowanie antybiotyków jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do powstania tego problemu.
O sprawie jako pierwsze poinformowało Radio Poznań.
Tomasz Wypych
Zdjęcie ilustracyjne, fot. Canva
Inne tematy w dziale Rozmaitości
