Nadchodzi rewolucja w ochronie zdrowia. Większość świadczeń medycznych poza szpitalami

Ministerstwo Zdrowia chce ułatwić funkcjonowanie szpitali, a ich długi zamienić w preferencyjny kredyt. W czwartek odbyło się spotkanie dotyczące przyszłości polskiego systemu ochrony zdrowia. Wzięli w nim udział dyrektorzy szpitali, starostowie i marszałkowie województw, a także szefowa resortu zdrowia, która zapowiedziała głęboką reformę polskich szpitali. Podczas briefingu prasowego po zakończeniu rozmów zapewniła, że „chcemy rozwiązywać problemy, które diagnozujemy w tym systemie". Poinformowała, że na spotkaniu zespół złożony z lekarzy, dyrektorów szpitali, managerów i wiceprezesa NFZ przedstawił pakiet zmian składający się z trzech filarów. Projekt składa się z deregulacji, transformacji i odwróconej piramidy świadczeń.

Koniec sztywnych zasad

Izabela Leszczyna wyjaśniła, że deregulacja ma na celu ułatwienie funkcjonowania szpitali. Chodzi o to, że resort zdrowia chce zdejmować ze szpitali „pewne przeregulowania i usztywniające zasady, które nie mają wpływu na jakość świadczeń ani na bezpieczeństwo pacjenta, a podrażają funkcjonowanie szpitali". Podkreśliła także, że zaproszono wszystkich zainteresowanych do tego, by przysyłali do MZ propozycje zmian w regulacjach, które ich zdaniem są zbędne.

- Drugi filar to transformacja. Bardzo często dyrektorzy szpitali żalą się i mają problem z tym, że brakuje im lekarzy. Ale często brakuje tych lekarzy dlatego, że trzy powiaty, które są bardzo blisko siebie, maja trzy szpitale i w każdym szpitalu jest chirurgia, w każdym szpitalu jest porodówka czy oddział pediatryczny. Proponujemy cały szereg rozwiązań formalno-prawnych, zmian organizacyjnych, legislacyjnych, które ułatwią tym podmiotom konsolidację tych szpitali ale także przekształcanie oddziałów całodobowych, ostrych, w oddziały planowe czy jednodniowe - mówiła ministra Leszczyna.

Mapa świadczeń ma uporządkować sieć oddziałów na poziomie podstawowym: 1-5 oddziałów podstawowych plus SOR (szpitalny oddział ratunkowy), IP (izba przyjęć), opieka długoterminowa; specjalistycznym: oddziały specjalistyczne; wysokospecjalistycznym: m.in. kardiochirurgia, neurochirurgia, transplantologia; strategicznym: oddziały o zabezpieczeniu ponadregionalnym i krajowym.

Proces transformacji w koncepcji MZ zakłada zrealizowanie przez szpitale planów naprawczych. W puli rozwiązań jest restrukturyzacja wewnętrzna, połączenie sp zoz-ów (samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej), połączenie spółek, przeprofilowanie, przekształcenie części lub całości podmiotu leczniczego w opiekę długoterminową, przeprofilowanie hospitalizacji na hospitalizację planową lub jednodniową.Opracowanie map świadczeń potrwa do 2025 r. Natomiast transformacja ma potrwać do 2034 r.

Najważniejszy będzie pacjent

Trzecim komponentem jest odwrócona piramida świadczeń. Wyjaśniła, że celem jest przesuwanie strumienia pacjentów ze szpitali do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, a później do POZ i pozostawienie w szpitalach jedynie tych zabiegów i procedur, które nigdzie indziej nie mogą być wykonane.

- Dziś wiemy, że odwrócona piramida świadczeń ma służyć zmniejszaniu obciążeń kosztowych i finansowych szpitali jednocześnie zapewniając bezpieczeństwo pacjentów i zapewnianiu potrzeb zdrowotnych pacjentów – przekonywała Izabela Leszczyna.

Odnosząc się do zakończonego spotkania Leszczyna podkreśliła, że usłyszała w jego trakcie „jedno najważniejsze zdanie. - Najlepsze zdanie było takie - chyba kilka osób powiedziało - że zespół mój zrobił to, o co oni prosili od dawna. Wręcz przepisał niektóre pomysły dyrektorów szpitali. Nie mogłam usłyszeć lepszych słów - mówiła.

Zobacz takżeCzy leczą nas jeszcze lekarze? Czy już algorytmy Sztucznej Inteligencji?

Szpital ma być stabilny finansowo

Poprawie kondycji szpitali ma również służyć zamiana długu w kredyt długoterminowy udzielony przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) pod warunkiem przejścia przez ścieżkę programu naprawczego. Szpitale niestabilne finansowo lub niezgodne z „mapami świadczeń" (MZS - mapa zabezpieczenia szpitalnego) będą mogły liczyć na celowane środki w ramach "procesów transformacji", preferencyjne punkty w konkursach na dostosowanie się do "map świadczeń" i zmianę profilu działalności. Będą też mogły korzystać z instrumentów Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Po przejściu pełnej ścieżki programu naprawczego szpitale będą mogły skorzystać z doraźnego pakietu wsparcia i długoterminowego pakietu wsparcia. Doraźny pakiet wsparcia zakłada zamianę zobowiązań wymagalnych (określonych na dzień 1 lipca 2024 r.) w kredyt długoterminowy udzielony przez BGK, zawarcie porozumienia z ZUS o rozłożeniu na raty składek za okres pierwszego roku transformacji, utrzymanie ryczałtu PSZ (podstawowe szpitalne zabezpieczenie świadczeń) w pierwszym i drugim roku transformacji, a także wyznaczenie poziomu ryczałtu na kolejny rok transformacji na podstawie średniego poziomu wykonania ryczałtu w dwóch latach transformacji.

Z kolei długoterminowy pakiet wsparcia zakłada mechanizm warunkowego oddłużenia szpitali. Dług zostanie zamieniony na dziesięcioletni kredyt w BGK poręczony przez podmiot tworzący. Zgodnie z koncepcją będzie on umarzalny w wysokości jednej dziesiątej co roku przez 10 lat pod warunkiem, że szpital realizuje program naprawczy i się bilansuje. Ten proces będzie nadzorowany i oceniany przez AOTMiT. Rozwiązanie to zakłada, że w sytuacji utraty bilansowania i braku możliwości spłaty przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, kredyt przestanie być umarzany i staje się on kredytem organu założycielskiego.

Szpitale stabilne finansowo i zgodne w profilu z mapami świadczeń, dostaną dodatkowe punkty w konkursach na środki UE lub z Funduszu Medycznego, otrzymają możliwość uczestniczenia w sprofilowanych konkursach, otrzymają dodatkowe punkty w konkursach NFZ z możliwością zwiększenia finansowania świadczeń preferowanych w mapach świadczeń. Transformacja ma być finansowana z pieniędzy w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO), Funduszu Medycznego, funduszy unijnych, NFZ i BGK.

TW