Państwa z grupy G20 chcą opodatkować miliarderów. Tym razem skutecznie

Miliarderzy są coraz bogatsi

Dzięki wzrostowi cen aktywów w trakcie pandemii COVID-19, pod koniec 2023 r. miliarderzy byli o 34 proc. bogatsi niż w 2020 r. (Oxfam). Od 1995 r. majątek miliarderów rósł średnio r/r o 7 proc. z uwzględnieniem inflacji. Objęcie ich dość rygorystycznym podatkiem od majątku zmniejszyłoby tempo wzrostu ich bogactwa.Rząd Brazylii proponuje wprowadzenie globalnego podatku od majątku miliarderów. Roczny podatek w wysokości minimum 2 proc. miałby być płacony przez osoby, których wartość aktywów przekracza 1 mld USD. Według zleconego przez rząd Brazylii raportu miliarderzy płacą dziś w podatkach odpowiednik 0,3 proc. wartości swoich majątków.

Na świecie jest blisko 3000 miliarderów, których łączny majątek wynosi około 13 bln USD. Proponowany 2-proc. podatek zwiększyłby wpływy do budżetów państw nawet o 250 mld USD rocznie.

Wraca pomysł wprowadzenia podatku od majątku

Podatek od majątku budzi duże kontrowersje. Osoba objęta takim podatkiem, poza opłacaniem podatku dochodowego, musi dodatkowo co roku odprowadzać procentowy podatek od wartości całego majątku (nieruchomości, samochodów czy akcji). W Europie tylko trzy kraje nakładają podatek od majątku netto: Szwajcaria, Norwegia i Hiszpania. Wprowadzenie 2-proc. podatku od majątku miliarderów w całej Europie siedmiokrotnie zwiększyłoby wpływy podatkowe od tej grupy społecznej. O ile przyczyniłoby się to do zwiększenia równości społecznej, wpływy z proponowanego podatku byłyby relatywnie niewielkie z perspektywy budżetowej.
Opodatkowanie najbogatszych jest jednak trudne, a przez raje podatkowe państwa mogą stracić nawet 4,8 bln USD wpływów podatkowych w ciągu dekady (Tax Justice Network).

Plan zaproponowany przez rząd Brazylii, a opracowany przez francuskiego ekonomistę Gabriela Zuckmana podzielił kraje G20. Do tej pory pozytywnie o nim wypowiedziały się: Francja, Hiszpania, Belgia i Unia Afrykańska. Sceptycznie jednak nastawione są Stany Zjednoczone i Niemcy. Negatywna reakcja USA może mieć kluczowe znaczenie, zważywszy na fakt, że mają największą liczbę miliarderów. Dyskusja będzie kontynuowana w lipcu 2024 r. na spotkaniu ministrów finansów G20 w Rio de Janeiro.

Najbogatsi ludzie świata chcą się sami opodatkować

Przypomnijmy, że w tym roku po raz pierwszy w historii najbogatsi ludzie świata zaapelowali by nałożyć na nich podatek od bogactwa. Wszystko zdarzyło się podczas odbywającego się w szwajcarskim 54. Światowego Forum Ekonomicznego. Już w 2023 roku 160 milionerów wzywała do opodatkowania najbogatszych by zmniejszyć nierówności pomiędzy ludźmi, ale akcja miał formę czegoś w rodzaju happeningu. Tym razem ponad 250 osób należących do najbogatszych ludzi świata uczestniczących w spotkaniu w Davos wystosowało formalny apel do polityków i światowych przywódców by wprowadzili podatek od majtku najbogatszych, czyli od nich samych -  autorów apelu. Wrażenie robi nie tylko sam fakt apelu, ale rodzaj proponowanego podatku, bo ma to być podatek majątkowy, czyli od tego co bogaci ludzie już posiadają, a nie podatek dochodowy, czyli od zysków, a te nie zawsze są wykazywane, choćby dzięki kreatywnej księgowości.

Sygnatariuszami listu są osoby wspierające inicjatywy Patriotic Millionaires (Patriotyczni Milionerzy), oddział tej akcji w Wielkiej Brytanii, TaxMeNow, Millionaires for Humanity (Milionerzy dla Ludzkości), dołączyli się .amerykańska producent filmowa z rodziny Disney’ów – Abigail Disney, brytyjski aktor Simon Pegg, aktor Mark Ruffalo, Valerie Rockefeller, aktywistka ekologiczna i filantropka.

Tomasz Wypych

Fot. Luksusowy jacht, zdjęcie przykładowe. Źródło: Pixabay.com