Brzmi to okrutnie, ale wojna Rosji się opłaca. Nie zaszkodziły jej sankcje, ani wydatki na armię. Bank Światowy awansował właśnie Rosję do elitarnego grona krajów o wysokich dochodach. Na uznanie zasługuje także awans Ukrainy, chociaż do bogactwa Rosji jeszcze jej daleko.
Gospodarka Rosji rośnie. Dzięki produkcji broni
W dużym skrócie wyglądało to tak, że gospodarka Rosji rosła dzięki produkcji śmiercionośnego sprzętu rujnującemu Ukrainę, a gospodarka Ukrainy rosła, bo kraj cały czas musi odtwarzać to, co zniszczyli Rosjanie.
Bank Światowy przypisuje gospodarki świata do czterech grup dochodów: niskich, niższych, średnich, średnich i wysokich. Klasyfikacje aktualizowane są w lipcu każdego roku na podstawie Dochodu Narodowego Brutto na mieszkańca z poprzedniego roku kalendarzowego. Dla wszystkich krajów DNB liczy się w dolarach amerykańskich przy użyciu specjalnych współczynników przeliczeniowych. Klasyfikacja dochodu Banku Światowego ma na celu pokazanie poziomu rozwoju konkretnego kraju, opierając się na DNB na jednego mieszkańca uznanym jako powszechnie dostępny wskaźnik zdolności gospodarczej poszczególnych państw.
Klasyfikacja krajów według kategorii dochodów zmieniała się na przestrzeni lat
Klasyfikacja krajów według kategorii dochodów zmieniała się znacznie od końca lat 80. W 1987 r. 30 proc. krajów objętych sprawozdaniem zaklasyfikowano jako kraje o niskich dochodach, a 25 proc. jako kraje o wysokim dochodzie. W 2023 r. te ogólne wskaźniki spadły do 12 proc. w kategorii osób o niskich dochodach i do 40 proc. w kategorii osób o wysokich dochodach. Skala i kierunek tych zmian różnią się jednak znacznie w zależności od regionu świata. W 1987 r. 100 proc. krajów Azji Południowej zostało uznano jako kraje o niskich dochodach, ale już w 2023 r. odsetek ten spadł do zaledwie 13 proc.. Na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej w 2023 r. odsetek krajów o niskich dochodach jest wyższy (10 proc.) niż w 1987 r., kiedy żaden kraj nie został zaklasyfikowany do tej kategorii. W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach udział krajów o wysokich dochodach wzrósł z 9 proc. w 1987 r. do 44 proc. w 2023 r. Europa i Azja Środkowa mają nieco niższy udział krajów o wysokich dochodach w 2023 r. (69 proc.) niż w 1987 r. (71 proc.).
W tym roku Bank Światowy awansował Rosję do grona krajów o wysokich dochodach. Najwyższej klasyfikacji ze wszystkich. W uzasadnieniu nie ukrywano, że swój sukces Rosja zawdzięcza przestawieniu gospodarki na tory wojenne. Jak napisano w analizie na aktywność gospodarczą w Rosji wpłynął duży wzrost aktywności związanej z wojskowością w 2023 r.. Do tego dołożyło się znacznie ożywienie w handlu (wzrost o 6,8 proc.), co pokazuje, że Rosja skutecznie zastąpiła rynki europejskie innymi rynkami odbioru swoich produktów i i portu tego, czego potrzebuje. Dynamicznie rozwija się również sektor finansowym (+8,7%) oraz budownictwo (+6,6%). Wszystko to spowodowało wzrost realnego (o 3,6 proc.), jak i nominalnego (o 10,9 proc.) Produktu Krajowego Brutto, a rosyjski DNB na jednego mieszkańca zwiększył się, aż o 11,2 proc. Oprócz Rosji również Bułgaria stale zbliża się do progu wysokiego dochodu przy umiarkowanym wzroście przez cały okres ożywienia po pandemii, który utrzymał się w 2023, gdy realny PKB wzrósł o 1,8 proc.. Źródłem sukcesu Bułgarii jest duży popyt konsumpcyjny, po prostu Bułgarzy dużo i chętnie kupują. Bank Światowy ocenił, że także Palau, niewielkie wyspiarskie państwo na Oceanie Spokojnym dobrze rozwija się po pandemii, bo PKB powrócił do poprzedniego poziomu, rosnąc realnie o 0,4 proc. Przy inflacji na poziomie 8,1 proc. nominalny DNB wzrósł o 10,0 proc.
Ukraina stara się rozwijać gospodarkę mimo wojny
Na uznanie zasługuje awans Ukrainy, która pomimo okrutnej dla niej wojny stara się rozwijać gospodarkę. Bank Światowy zauważył ożywienie wzrostu gospodarczego w 2023 r. , realny PKB wzrósł o 5,3 proc., po spadku o 28,8 proc. w 2022 r. przy spadku liczby ludności, która od początku inwazji ze strony Rosji zmniejszyła się o ponad 15 proc.Czynniki te zostały dodatkowo wzmocnione przez wzrost cen towarów i usług produkcji krajowej, co spowodowało duży wzrost nominalnego DNB na mieszkańca, aż o 18,5 proc.. Podczas gdy rosyjska inwazja znacznie osłabiła ukraińską gospodarkę, realny wzrost w 2023 r. był napędzany przez aktywność budowlaną (24,6 proc.), odzwierciedlającą znaczny wzrost wydatków inwestycyjnych (52,9 proc.) wspierających wysiłki Ukrainy na rzecz odbudowy po trwających zniszczeniach.
Poza Ukrainą także Algieria, Iran, Mongolia awansowały w tym roku z kategorii o niższym średnim dochodzie do kategorii o wyższym średnim dochodzie.
Tomasz Wypych
Fot. Rosyjscy żołnierze na defiladzie. Źródło: Pixabay.com
Inne tematy w dziale Polityka
