WHO ostrzega przed sfałszowanymi lekami stosowanymi w leczeniu cukrzycy i odchudzaniu. Ostrzeżenie dotyczy sfałszowanych semaglutydów, rodzaju leków stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2 i otyłości w niektórych krajach. Leki te są bardzo popularne, także w Polsce i znajdują się na liście preparatów deficytowych. Stąd są chętnie podrabiane, bo popyt jest na nie praktycznie nieograniczony.
Ostrzeżenie przed sfałszowanymi lekami na odchudzanie i cukrzycę
Ostrzeżenie dotyczy 3 sfałszowanych partii produktów z klasy leków semaglutydowych (konkretnej marki Ozempic), które wykryto w Brazylii w październiku 2023 r., w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w październiku 2023 r. oraz w Stanach Zjednoczonych Ameryki w grudniu 2023 r. Globalny System Nadzoru i Monitorowania WHO (GSMS) odnotowuje zwiększoną liczbę raportów o sfałszowanych produktach semaglutydowych we wszystkich regionach geograficznych od 2022 r. Jest to pierwsze oficjalne powiadomienie wydane przez WHO po potwierdzeniu niektórych raportów.
- WHO zaleca pracownikom służby zdrowia, organom regulacyjnym i opinii publicznej, aby byli świadomi tych sfałszowanych partii leków. Wzywamy interesariuszy do zaprzestania stosowania podejrzanych leków i zgłaszania ich odpowiednim organom – mówi dr Yukiko Nakatani, zastępczyni dyrektora generalnego WHO ds. dostępu do leków i produktów zdrowotnych.
Sfałszowane leki są bardzo niebezpieczne
Semaglutydy są przepisywane osobom z cukrzycą typu 2 w celu obniżenia poziomu cukru we krwi. Zmniejszają również ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych. Większość produktów zawierających semaglutyd musi być wstrzykiwana podskórnie co tydzień, ale są one również dostępne w postaci tabletek przyjmowanych doustnie codziennie. Wykazano, że leki te hamują apetyt oprócz obniżania poziomu cukru we krwi, dlatego są coraz częściej przepisywane w celu utraty wagi w niektórych krajach.
Od początku pojawienia się tych leków na rynku WHO obserwuje wzrost popytu na nie, a także doniesienia o fałszerstwach. Takie sfałszowane produkty mogą mieć szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi, zwłaszcza jeśli nie mają niezbędnych, przebadanych i skutecznych w działaniu składników. Sfałszowane leki mogą prowadzić do powikłań zdrowotnych wynikających z niekontrolowanego poziomu glukozy we krwi lub masy ciała. W innych przypadkach w urządzeniu do wstrzykiwań może znajdować się inny niezadeklarowany składnik aktywny, np. insulina, co prowadzi do nieprzewidywalnego zakresu zagrożeń dla zdrowia, powikłań, a nawet śmierci.
Jak chronić się przed sfałszowanymi lekami i ich szkodliwym działaniem
WHO przypomina, że aby chronić się przed sfałszowanymi lekami i ich szkodliwym działaniem, pacjenci stosujący te produkty mogą podjąć działania, takie jak kupowanie leków na receptę od lekarzy posiadających prawo do wykonywania zawodu, w aptekach, które posiadają ważną koncesję. Należy unikać kupowania leków z nieznanych lub niezweryfikowanych źródeł, takich jak te, które można znaleźć w Internecie. Pacjenci powinni zawsze sprawdzać opakowania i daty ważności leków podczas ich zakupu i stosować produkty zgodnie z zaleceniami. W przypadku wstrzykiwanych semaglutydów pacjenci powinni upewnić się, że są przechowywane w lodówce.
W komunikacie WHO podano sposoby identyfikacji sfałszowanych produktów. Trzeba sprawdzić numer partii i numer seryjny. Zaleca, aby nie dystrybuować, nie używać ani nie sprzedawać produktów oznaczonych numerami partii wymienionymi w wykazie leków dopuszczonych do obrotu. Należy sprawdzić wstrzykiwacz, bo sfałszowane wstrzykiwacze Ozempic mogą mieć skalę wystającą z urządzenia podczas ustawiania dawki. Warto również ocenić jakość etykiety: Podrobiona etykieta może być słabej jakości i nie być dobrze sklejona. Często są również na niej błędy ortograficzne.
Tomasz Wypych
Zdjęcie ilustracyjne, fot. Canva
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
