Posiadacze złotowych kredytów hipotecznych wyczekiwali informacji na temat tego, czy wakacje kredytowe, z których mogli korzystać w 2022 i 2023 roku, zostaną przedłużone również na rok 2024. W połowie maja bieżącego roku w końcu weszła w życie nowelizacja ustawy, która reguluje wakacje kredytowe, a tym samym wiadomo, że w tym roku również będzie można zawiesić spłatę rat kredytu, tyle że na nieco zmienionych warunkach. Kto i na jakich zasadach będzie mógł skorzystać z wakacji kredytowych?
Kto i na jakich zasadach może skorzystać z wakacji kredytowych?
Większość banków już 1 czerwca udostępniła swoim klientom możliwość składania wniosków o tzw. wakacje kredytowe. Schemat wsparcia jest nieco innych niż w 2 poprzednich latach, co w zamierzeniu miało zapobiegać korzystaniu z wakacji przez kredytobiorców, którzy tak naprawdę wsparcia nie potrzebują.
- Wakacje kredytowe dotyczą jedynie kredytów udzielonych w polskiej walucie, a więc nie mogą z nich skorzystać osoby, które kredyt zaciągnęły w Euro czy frankach szwajcarskich.
- Umowa kredytowa musi być zawarta przed 1 lipca 2022 roku, a do końca spłaty kredytu hipotecznego powinno pozostawać co najmniej 6 miesięcy.
- Z odroczenia spłaty rat mogą skorzystać jedynie ci kredytobiorcy, którzy kredyt hipoteczny zaciągnęli na nieruchomość służącą zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych, a nie kupioną w celach inwestycyjnych.
- Jeśli kredytobiorca jest w trakcie spłaty kilku kredytów hipotecznych, może zawiesić spłatę rat tylko w jednym z nich – w tym samym, przy którym korzystał z wakacji kredytowych w poprzednich latach.
- Nowy warunek, który pojawił się w nowelizacji ustawy, dotyczy ograniczenia wysokości kredytu hipotecznego. Jeśli kredytobiorca chce skorzystać z wakacji kredytowych, kwota kredytu nie może przekraczać 1,2 mln złotych.
- W tym roku obowiązuje także kryterium dochodowe, a więc nie każdy będzie mógł z wakacji skorzystać, nawet jeśli kwota kredytu mieści się we wskazanych założeniach.
Jak rozumieć wytyczne z ustawy?
W nowelizacji ustawy dotyczącej wakacji kredytowych określono kryterium dochodowe. Nie dotyczy ono jednak bezpośrednio dochodów kredytobiorcy, tylko relacji raty kredytu do osiąganego dochodu. Aby móc ubiegać się o wakacje kredytowe, wskaźnik ten musi przekraczać 30 procent.
W jaki sposób obliczyć wskaźnik? Należy zsumować dochody gospodarstwa domowego z 3 ostatnich miesięcy przed dniem składania wniosku o wakacje kredytowe. Następnie zsumować również raty zapłacone w ciągu ostatnich 3 miesięcy, sumę rat podzielić przez sumę dochodów, a wynik pomnożyć przez 100. Jeśli wynik działania przekracza 30, będzie można skorzystać z wakacji kredytowych.
Na stronach niektórych banków dostępne są kalkulatory, które ułatwiają sprawdzenie, czy spełniamy kryterium dochodowe. Dokonując obliczeń, należy pamiętać, że w przypadku gospodarstw wieloosobowych, uwzględnia się łączny dochód w gospodarstwie domowym. Warto wiedzieć, że w przypadku gospodarstw domowych, w których jest co najmniej troje dzieci, kryterium dochodowe nie obowiązuje.
Na ile czasu można zawiesić ratę kredytu hipotecznego?
W 2024 roku będzie można zawiesić spłatę 4 rat – 2 rat w okresie od czerwca do sierpnia i 2 rat w okresie od września do grudnia. Należy pamiętać, że zawieszenie spłaty rat powoduje wydłużenie okresu spłaty kredytu o tyle miesięcy, na ile wzięliśmy wakacje kredytowe. Za czas, w którym spłata kredytu jest odroczona, bank nie nalicza odsetek.
Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe?
Wniosek można złożyć raz – łącznie dla wszystkich rat lub dla każdej odroczonej raty oddzielnie. Jeśli kredyt spłacają wspólnie małżonkowie, tylko jeden z nich może złożyć wniosek o wakacje kredytowe. Czas na złożenie wniosku upływa w dniu płatności raty. Załącznikami do wniosku są oświadczenia, które kredytobiorca składa pod rygorem odpowiedzialności karnej. Nie musimy składać żadnych dodatkowych dokumentów potwierdzających, że spełniamy warunki skorzystania z wakacji kredytowych.
Skorzystanie z wakacji kredytowych nie wymaga podpisywania aneksu do umowy. Wniosek o wakacje kredytowe można złożyć elektronicznie lub pobrać ze strony banku odpowiedni formularz, wypełnić go i przesłać do banku pocztą tradycyjną lub dostarczyć osobiście. Bank potwierdzi rozpatrzenie wniosku i zawieszenie spłaty wskazanych rat kredytu.
Czy korzystanie z wakacji ma jakieś wady?
Od czasu wprowadzenia wakacji kredytowych w 2022 roku wiele osób zastanawiało się, czy skorzystanie z nich może negatywnie wpłynąć na ocenę zdolności kredytowej oraz scoring w BIK. Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że skorzystanie z wakacji kredytowych nie obniża zdolności kredytowej. Korzystanie z wakacji kredytowych nie oznacza, że część kredytu zostaje umorzona.
Spłata kredytu zostaje jedynie przesunięta w czasie, a zawieszone raty i tak trzeba będzie zapłacić. Biuro Informacji Kredytowej nie raportuje, więc zawieszenia spłaty raty kredytu jako opóźnienia w spłacie zobowiązania. Dla banków wakacje kredytowe wiążą się z dodatkowymi kosztami, dlatego zdarzało się, że zniechęcały one klientów do tego rozwiązania. Nie mogą jednak odmówić udzielenia wakacji, jeśli klient spełnia wskazane w ustawie warunki.
Co ważne, korzystanie z wakacji kredytowych wcale nie musi oznaczać, że kredytobiorca ma problemy finansowe. Można zawiesić spłatę rat kredytu, bo akurat pojawiły się inne nieplanowane wcześniej duże wydatki, jak na przykład konieczność przeprowadzenia remontu, naprawy samochodu, czy zakupu nowego sprzętu AGD.
Zaoszczędzone pieniądze najlepiej jest przeznaczyć na nadpłatę
Wiele osób decyduje się również na zawieszenie spłaty raty i przeznacza tę kwotę na nadpłatę kredytu. Nadpłata przeprowadzona w odpowiednim momencie może wpłynąć na zmniejszenie wysokości rat i obniżenie całkowitego kosztu kredytu. Do takiego działania zachęcał nawet Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, który wystosował do kredytobiorców apel, aby kapitał zaoszczędzony w trakcie wakacji kredytowych, przeznaczyli na zmniejszenie swojego zadłużenia wobec banku.
Nadpłata kredytu przeznaczana jest na pokrycie wyłącznie kapitału kredytu, dzięki czemu szybciej zmniejsza się dług wobec banku. Im mniejszy kapitał do spłaty, tym niższa kwota odsetek, które musimy zapłacić i całkowity koszt kredytu. Jeśli ktoś planuje w trakcie wakacji kredytowych nadpłacić kredyt, najkorzystniej będzie zawiesić najwcześniejsze raty.
