Świadectwo energetyczne to dokument, który od ubiegłego roku stał się obowiązkowy. Każdy właściciel nieruchomości musi przedstawić takie świadectwo potencjalnym kupującym lub wynajmującym. Za dokument oczywiście trzeba zapłacić, a za jego brak grozi surowa grzywna.
Co to jest świadectwo energetyczne
Świadectwo charakterystyki energetycznej według definicji to dokument, który określa wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb energetycznych związanych z użytkowaniem budynku lub części budynku, czyli energii na potrzeby ogrzewania i wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia, a w przypadku budynków niemieszkalnych również oświetlenia.
Wprowadzony pod koniec kwietnia ub. roku obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku lub jego części wynika z prawa europejskiego. Chodzi pokrótce o to, żeby promować budownictwo efektywne energetycznie. Dzięki temu właściciel, najemca lub użytkownik budynku może określić orientacyjne roczne zapotrzebowanie na energię, a tym wskazać na możliwe sposoby jej oszczędzania. Na rynku nieruchomości budynki z najwyższą klasą energetyczną A są wyceniane znacznie wyżej niż te o niższej efektywności energetycznej, a kupujący polują na nieruchomości bardziej ekologiczne i tańsze w eksploatacji.
Świadectwo energetyczne musi zostać sporządzone, gdy budynek lub część budynku (np. lokal mieszkalny lub użytkowy) będzie sprzedawany lub wynajmowany. Wcześniej taki zapis był już w Prawie budowlanym, ale nie był obligatoryjny.
Kto nie musi mieć świadectwa energetycznego
Świadectwo charakterystyki energetycznej nie jest konieczne kiedy wykorzystujemy istniejący budynek (lub lokal) „na własny użytek” i nie zamierzamy go sprzedawać lub wynajmować, ale kiedy chcemy zbyć nieruchomość, musimy o nie wystąpić.
Z obowiązku sporządzania świadectw zwolnieni są inwestorzy/właściciele budynków: wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2; mieszkalnych, przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku; podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; używanych jako miejsce kultu i do działalności religijnej; przemysłowych oraz gospodarczych niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego; gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(m2·rok).
Do sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej uprawniona jest osoba wpisana do wykazu osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej (obecnie w Polsce uprawnionych do tego jest ponad 20 tys. specjalistów). Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej zleca właściciel lub zarządca budynku (w przypadku sprzedaży lub najmu), osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (w przypadku najmu lub zbycia tego prawa) lub inwestor (przed złożeniem zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie).
Jak długo ważne jest świadectwo energetyczne
Warto zaznaczyć, że w przypadku gdy sprzedaż/najem dotyczy całego budynku, sporządzone i przekazane świadectwo charakterystyki energetycznej również musi dotyczyć całego budynku. Jeśli części budynku (np. pojedynczego lokalu), to świadectwo charakterystyki energetycznej musi odnosić się do tej konkretnej części budynku.
Od 28 kwietnia 2023 roku inwestorzy muszą dołączyć świadectwo charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. Wyłączenie z tego obowiązku dotyczy jedynie budynków mieszkalnych o powierzchni zabudowy do 70 m2, jeśli powstały do własnych celów mieszkaniowych (czyli gdy właściciel nieruchomości jest także inwestorem, budował dom dla siebie i nie zamierza go sprzedawać).
Świadectwo charakterystyki energetycznej może mieć formę papierowego lub elektronicznego dokumentu. Ważne, by był tam odpowiedni numer nadany w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków. "Ekopaszport" jest ważny przez 10 lat od dnia jego sporządzenia. Świadectwa przekazane przed dniem wejścia w życie ustawy (28 kwietnia 2023 r.) zachowają ważność przez okres, na jaki zostały sporządzone. Świadectwo straci jednak ważność przed upływem tego terminu, jeżeli zostaną przeprowadzone roboty budowlano-instalacyjne, w wyniku których zmianie ulegnie charakterystyka energetyczna budynku lub części budynku (np. wymiana okien, wymiana źródła ciepła, docieplenie budynku).
Kupują fałszywe świadectwa energetyczne, żeby nie płacić grzywny
Fakt przekazania świadectwa musi zostać odnotowany w akcie notarialnym. W przypadku braku jego przekazania notariusz pouczy zobowiązanego do przekazania świadectwa o karze grzywny do 5 tys. zł za niewywiązanie się z tego obowiązku. Karę grzywny za brak świadectwa energetycznego może nałożyć nie tylko nadzór budowlany i sąd, ale również gmina lub policja, jeśli np. zawiadomi ją nabywca lokalu. Policja na wniosek rozpocznie postępowanie mandatowe, (maksymalna wysokość mandatu to 500 zł). Jeżeli jednak właściciel nieruchomości odmówi jego przyjęcia, to sprawa kierowana jest do sądu, który może nałożyć maksymalną karę grzywny.
Świadectwo energetyczne budynku można kupić online za pośrednictwem wielu firm dostępnych w internecie. Na stronie rządowej znajduje sięwykaz osób uprawnionych do sporządzania świadectw energetycznych:https://rejestrcheb.mrit.gov.pl/rejestr-uprawnionych . Kosztuje to 200-500 zł za dokument, a certyfikat energetyczny można otrzymać już nawet po 24 godzinach.
Serwis prawo.pl zwraca uwagę, że w internecie kwitnie handel lewymi świadectwami energetycznymi. Ofert jest mnóstwo, a ceny niskie. Takie świadectwa sporządzane są ogólnie i powierzchownie, podane w nich wartości nie zgadzają się ze stanem faktycznym podanym przez zlecającego, a pieczęcie i podpisy nie należą do uprawnionych osób. Prawo.pl ostrzega, że masowo kupowane w sieci świadectwa energetyczne są generowane przez boty, a jakość takiego dokumentu jest praktycznie zerowa. Niektórzy kupują je tylko po to, bo przepisy tak każą, a kupujący ma potem problem, bo takie świadectwo jest bezwartościowe.
ja
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Polityka
