Nawet 150 tys. osób może chorować w Polsce na półpasiec. Zachorowaniu sprzyjają stres, osłabienie i starszy wiek.
Czy półpasiec jest zaraźliwy
Półpasiec to niebezpieczna choroba. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych co roku jest 1 mln nowych zachorowań, w Europie ok. 1,7 mln, w Chinach 1,5 mln. W Polsce zachorowalność wynosi 400 przypadków na 100 tys. osób, ale po 50 roku życia wzrasta ona prawie dwukrotnie.
Półpasiec nazywany jest reaktywacją wirusa ospy wietrznej oraz półpaśca (VZV). Do choroby może dojść nawet wiele lat po przebyciu ospy wietrznej. Sprzyja jej starszy wiek i osłabienie organizmu. Statystycznie nawet jedna na trzy osoby w ciągu całego swojego życia zachoruje na półpasiec. Wprawdzie jest on mniej zaraźliwy niż ospa wietrzna, bo o ile po kontakcie z ospą wietrzną zachoruje 9 na 10 osób wrażliwych na zachorowanie, to po kontakcie z półpaścem „tylko” około 4 na 10 wrażliwych osób, ale to bardzo nieprzyjemna choroba i warto jej unikać. Choroba dotyczy głównie osób powyżej 50. roku życia oraz osób z obniżoną odpornością.
Jak wygląda półpasiec
Półpasiec najczęściej występuje pod postacią bolesnych wykwitów wzdłuż przebiegu nerwu i prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego. Po kilku dniach bólu i tkliwości unerwionej skóry przez zajęte nerwy następuje w tym miejscu wysyp pęcherzyków przypominających pęcherzyki ospy wietrznej, nieco jednak większych i głębiej umiejscowionych. Pojawiające się wykwity nie przekraczają pośrodkowej linii ciała. Wysypce towarzyszy często powiększenie okolicznych węzłów chłonnych oraz gorączka. Wykwity skórne wycofują się na ogół po 7-14 dniach. U 50 proc. osób powyżej 60. roku życia w miejscach po wykwitach utrzymuje się bolesność, trwająca nawet kilka miesięcy.
Zakażenie wirusem odbywa się zwykle w wieku dziecięcym w wyniku kontaktu z osobą chorą na ospę wietrzną (drogą kropelkową lub po kontakcie z płynem z pęcherzyków na skórze chorego). Możliwe jest również zarażenie się od osoby chorej na półpaśca po kontakcie z jej zmianami skórnymi. Przykrycie zmian skórnych odzieżą dodatkowo zmniejsza zaraźliwość. U osób z półpaścem zaraźliwość utrzymuje się do tygodnia od wystąpienia wysypki.
GIS podaje, że wśród osób, które chorowały na ospę wietrzną ok. 1/3 zachoruje na półpaśca, a wśród nich kolejne 1/3 będzie chorowało z objawami długotrwałego bolesnego półpaśca. Wyzwaniem jest wtedy leczenie bólu.
https://www.salon24.pl/newsroom/1365655,bakterie-moga-doprowadzic-do-niepelnosprawnosci-naukowcy-ostrzegaja
Szczepionka przeciw półpaścowi
W Polsce dostępna jest szczepionka przeciw półpaścowi. Główny Inspektor Sanitarny przypomina, że wskazana jest do profilaktyki półpaśca oraz neuralgii półpaścowej, czyli długotrwałego bólu nerwu występującego po przebytym półpaścu u osób w wieku 50 lat i starszych oraz dorosłych o zwiększonym ryzyku zachorowania na półpasiec. Od 1 stycznia 2024 roku szczepionka dostępna jest z 50 proc. refundacją dla pacjentów w wieku 65 lat i starszymi z grup ryzyka. Wśród nich można wymienić przewlekłą chorobę serca, przewlekłą chorobę płuc, cukrzycę, przewlekłą niewydolność nerek, wrodzony lub nabyty niedobór odporności, uogólnioną chorobę nowotworową, zakażenie HIV, zachorowanie na chłoniaka Hodgkina, immunosupresję jatrogenną, białaczkę, szpiczak mnogi, przeszczep narządu miąższowego, reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycę, łuszczycowe zapalenie stawów, nieswoiste zapalenie jelit, chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, chorych na stwardnienie rozsiane oraz chorych na toczeń rumieniowaty układowy.
50 proc. refundacja na szczepionkę Shingrix oznacza, że cena szczepionki dla pacjenta wynosi 375,53 zł za jedną dawkę. Cykl szczepienia składa się z 2 dawek podawanych w odstępie 2 miesięcy. W razie potrzeby drugą dawkę można podać później, najlepiej w ciągu 6 miesięcy po pierwszej dawce.
Więcej informacji na stronie https://szczepienia.pzh.gov.pl/
Tomasz Wypych
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
