Nie od dzisiaj wiadomo, że za zdrowie i odporność organizmu w dużym stopniu odpowiedzialne są bakterie żyjące w jelitach. Teraz okazało się, że mogą mieć wpływ także na nasz wzrok.
Bakterie jelitowe mogą odpowiadać za ślepotę
W układzie pokarmowym dorosłego człowieka znajduje się ok. 100 bilionów bakterii (100.000.000.000.000). Flora bakteryjna jelit pełni wiele funkcji i waży ok. 1,5 kg i bywa nazywana mianem narządu bakteryjnego.
Wyniki badań , o których informuje pismo „Cell” wskazują, że mutacja genu o nazwie CRB1 prowadzi do ślepoty, ponieważ pozwala bakteriom jelitowym przedostać się do oczu i uszkodzić je. Inaczej mówiąc to bakterie jelitowe mogą być przyczyną ślepoty uwarunkowanej genetycznie
Uwarunkowane genetycznie choroby oczu są w Wielkiej Brytanii główną przyczyną ślepoty wśród osób w wieku produkcyjnym. Pierwsze objawy mogą pojawiać się w różnym czasie - od wczesnego dzieciństwa do dorosłości, jednak pogorszenie wzroku jest nieodwracalne. Szukając sposobów zapobiegania utracie wzroku, naukowcy skupiali się dotychczas przede wszystkim na terapiach genowych. Międzynarodowy zespół naukowców z University College London Institute of Ophthalmology i Moorfields Eye Hospital NHS Foundation Trust (Wielka Brytania) oraz chińskiego Zhongshan Ophthalmic Center, Sun Yat-sen University przeprowadził badania na mysim modelu chorób genetycznych, prowadzących do utraty wzroku.
Myszy z wadliwym genem CRB1
Chodziło o myszy z wadliwym genem CRB1. Mutacje tego genu prowadzą u ludzi do chorób uszkadzających siatkówkę oka, zwłaszcza wrodzonej ślepoty Lebera (LCA) i barwnikowego zwyrodnienia siatkówki (RP). Gen CRB1 jest przyczyną 10 proc. przypadków LCA i 7 proc. przypadków RP na całym świecie.
Wcześniejsze prace wykazały, że gen CRB1 ulega ekspresji w siatkówce, cienkiej warstwie reagujących na światło komórek w tylnej części oka. Jeśli działa prawidłowo, przyczynia się do tworzenia ochronnej bariery pomiędzy siatkówką a krwią. Krew dostarcza do oka tlen i substancje odżywcze, ale może też przynosić mikroorganizmy i szkodliwe substancje, przed którymi bariera krew-siatkówka powinna chronić.
Zaskakujące odkrycie. Wiemy więcej o bakteriach
Nowe badania na mysim modelu przyniosły zaskakujące odkrycie: gen CRB1 okazał się także kluczem do kontrolowania szkodliwych bakterii i innych patogenów w dolnym odcinku przewodu pokarmowego. Gdy w genie CRB1 występuje konkretna mutacja, tłumiąca jego ekspresję, naruszone mogą zostać zarówno bariery w siatkówce, jak i jelitach. W rezultacie przemieszczające się wraz z krwią szkodliwe bakterie jelitowe mogą przedostać się do oka, co prowadzi do powodujących utratę wzroku zmian w siatkówce. W uszkodzonej tkance pobranej z oczu myszy znaleziono bakterie jelitowe. Możliwe, że do zapobiegania utracie wzroku przynajmniej u części osób z mutacjami genu CRB1 wystarczyłoby podawanie odpowiedniego antybiotyku - udało się to osiągnąć w przypadku myszy.
– Odkryliśmy nieoczekiwane powiązanie między jelitami a okiem, które może być przyczyną ślepoty u niektórych pacjentów. Nasze odkrycia mogą mieć ogromne implikacje dla zmiany sposobu leczenia chorób oczu związanych z CRB1. Mamy nadzieję kontynuować te prace w badaniach klinicznych, aby potwierdzić, czy mechanizm ten rzeczywiście jest przyczyną ślepoty u ludzi i czy leczenie ukierunkowane na bakterie może zapobiec ślepocie. Dodatkowo, ponieważ odkryliśmy całkowicie nowy mechanizm łączący zwyrodnienie siatkówki z jelitami, nasze odkrycia mogą mieć wpływ na szersze spektrum chorób oczu, co mamy nadzieję kontynuować w dalszych badaniach – powiedział, prof. Richard Lee (Institute of Ophthalmology UCL i Moorfields Eye Hospital NHS Foundation Trust), współautor badań.
Tomasz Wypych
Fot. Badanie bakterii, zdjęcie przykładowe. Źródło: Pixabay.com
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
