Duńska premier Mette Frederiksen ogłosiła w niedzielę królem Danii 55-letniego Fryderyka X po abdykacji jego matki - 83-letniej królowej Małgorzaty II. Uroczystość przekazania tronu odbyła się na Zamku Christiansborg w Kopenhadze. Z gratulacjami dla nowego króla pospieszyli już m.in. król Karol III i prezydent Andrzej Duda.
Dania ma nowego króla
To pierwsza zmiana tronu w Danii od ponad 50 lat. Cały ceremoniał przeprowadzono zgodnie z tradycją. Frederiksen jako szefowa rządu proklamowała następcę tronu z balkonu zamku po Radzie Stanu, organu który tworzą premier, ministrowie oraz panujący monarcha.
Podczas tego spotkania Małgorzata II podpisała dokument o abdykacji; odkładając pióro powiedziała: "Boże chroń króla". Następnie Małgorzata wzięła laskę, którą się podpiera po ubiegłorocznej operacji i wyszła. Honorowe miejsce monarchini przy długim stole zajął książę Fryderyk, stając się królem Fryderykiem II. Nie było aktu koronacji.
Na balkonie jako pierwszy pojawił się wyraźnie wzruszony Fryderyk X. Premier Frederiksen podziękowała królowej za 53 lata jej rządów. Na cześć nowego króla wzniesiono kilkukrotnie okrzyki "hurra!".
Królową została - pochodząca z Australii księżna Maria (Mary). Natomiast ich najstarszy syn 18-letni Chrystian został księciem koronnym, czyli następcą tronu. Oni również wraz z pozostałymi członkami rodziny wyszli na balkon i pozdrowili tłum.
Fryderyk X w pierwszym przemówieniu z balkonu Zamku Christiansborg w Kopenhadze obiecał, że będzie starał się być królem jednoczącym społeczeństwo. - To zadanie, do którego przygotowywałem się całe życie. To odpowiedzialność, którą podejmuję z szacunkiem, dumą i wielką radością - mówił.
Monarcha przyznał, że potrzebuje całego wsparcia, jakie może uzyskać. - Od mojej ukochanej żony (królowej Marii), od mojej rodziny, od ciebie i od tego, co jest od nas większe. Patrzę w przyszłość z przekonaniem, że nie jestem sam. Zjednoczony, zobowiązany, dla Królestwa Danii - zakończył.
Gratulacje od rodzin królewskich i od prezydenta Dudy
Brytyjski pałac opublikował list króla Karola III skierowany do Fryderyka i jego żony Marii: "Moja żona przyłącza się do mnie w przekazywaniu Wam naszych najlepszych życzeń w dniu wstąpienia na tron w Królestwie Danii. Z niecierpliwością czekam na współpracę z wami, aby zapewnić, że trwała więź między naszymi krajami i naszymi rodzinami pozostanie silna". Karol złożył też hołd kilkudziesięcioletniemu panowaniu abdykowanej królowej.
Ale Karol nie jest jedynym członkiem rodziny królewskiej, który wysyła gratulacje do Danii. Harald z Norwegii najpierw entuzjastycznie odniósł się do osoby królowej Małgorzaty, a potem zwrócił do nowej królewskiej pary. "Teraz będziecie kontynuować dziedzictwo i towarzyszyć Danii w nowej erze. Jestem przekonany, że doskonale wykonasz swoje nowe zadania. Moja rodzina i ja mamy nadzieję i modlimy się, abyście otrzymali siłę i wsparcie, których potrzebujecie w waszych wysiłkach" - napisał.
Gratulacje ze Szwecji były równie osobiste. Król Karol Gustaw oświadczył: "Panu i królowej Marii chciałbym również przekazać najszczersze życzenia mojej rodziny dobrego życia. Ten dzień przypomina nam o historycznej więzi solidarności i ciepła, która łączy nasze dwa kraje i rodziny. Mam nadzieję, że i tak już bardzo bliskie stosunki duńsko-szwedzkie pogłębią się jeszcze bardziej w nadchodzących latach".
"Gratulacje dla Jego Królewskiej Mości Króla Danii Fryderyka X w dniu koronacji. Chciałbym także podziękować Jej Królewskiej Mości Królowej Małgorzacie II za jej inspirujące panowanie" - napisał prezydent Duda na platformie X. Dodał, że "Polska i Dania są bliskimi sąsiadami, wyznającymi te same wartości". "Nie mogę się doczekać naszej przyszłej współpracy" - podkreślił prezydent Andrzej Duda.
Burzliwe życie nowego króla Danii
Data przekazania tronu Fryderykowi X nie jest przypadkowa. 14 stycznia 1972 roku Małgorzata objęła władzę po śmierci swojego ojca, króla Fryderyka IX. Decyzję o abdykacji Małgorzata II nieoczekiwanie ogłosiła ostatniego dnia 2023 roku podczas tradycyjnego przemówienia noworocznego. Swoją decyzję tłumaczyła upływem czasu oraz obawami o zdrowie i sprawne wykonywanie swoich obowiązków. Duńska władczyni w lutym ub. r. przeszła operację kręgosłupa. Wówczas zdecydowała się rzucić palenie po 66 latach nałogu.
Fryderyk był od najmłodszych lat przygotowywany do roli króla, jest z wykształcenia politologiem, służył w jednostce specjalnej duńskiej marynarki wojennej. W młodości uchodził za playboya i imprezowicza, swoją przyszłą żonę Mary poznał w 2000 roku w pubie w Sydney podczas letnich igrzysk olimpijskich.
Królowa Małgorzata II jest ulubienicą Duńczyków; mimo to sondaże pokazują, że zdecydowana większość poddanych wyraziło zrozumienie dla decyzji swojej władczyni o przejściu na zasłużoną emeryturę. Formalnie Małgorzata zachowa tytuł Jej Królewska Mość.
Według duńskiej policji w centrum Kopenhagi przed Zamkiem Christiansborg zebrało się około 150 tys. osób. Tłumy machały duńskimi chorągiewkami Małgorzacie II, gdy po raz ostatni jako królowa jechała karocą ze swojej rezydencji w Pałacu Amalienborg. Królowa całą drogę pozdrawiała poddanych. Po abdykacji Małgorzata wyjechała już samochodem.
Wieczorem w ogrodach Tivoli w Kopenhadze odbył się w niedzielę wieczorem największy w historii Danii spektakularny pokaz fajerwerków na cześć nowego duńskiego króla Fryderyka X oraz królowej Marii. W ten sposób podziękowano również królowej Małgorzacie II. Na niebie przez 12 minut na wysokości 180 metrów rozbłysło tysiące gwiazd. Sztuczne ognie miały m.in. kolory biały oraz czerwony, czyli duńskiej flagi, a światła momentami tworzyły serca. Fajerwerki były widoczne nawet z dalekich przedmieść miasta.
ja
Na zdjęciu król Fryderyk II całuje swoją żonę Marię, fot. PAP/EPA/IDA MARIE ODGAARD
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Polityka
