Duże badanie kliniczne pokazało, że suplementy witaminy D3 nie zwiększają wytrzymałości kości ani nie zapobiegają złamaniom u dzieci z niedoborem tego składnika. Odkrycie podważa szeroko rozpowszechniony pogląd dotyczący wpływu witaminy D na zdrowie kośćca.
Witamina D3 - działanie
- Należy zauważyć, że dzieci z krzywicą były wykluczone z udziału w badaniu, bo podawanie im placebo byłoby nieetyczne. Zatem nasze ustalenia mają znaczenie wyłącznie dla dzieci z niskim poziomem witaminy D, u których nie wystąpiły jeszcze powikłania kostne. Nie należy też ignorować znaczenia odpowiedniego spożycia witaminy D w zapobieganiu krzywicy. Aktualne wytyczne zalecające dzienne spożycie 400 jm witaminy D u najmłodszych pozostają ważne i nadal należy ich przestrzegać - zaznacza prof. Adrian Martineau, współautor badania.
Witamina D3 wpływa na prawidłowe funkcjonowanie organizmu, przede wszystkim na gospodarce wapniowo-fosforanowej oraz utrzymywaniu prawidłowej struktury i funkcji kośćca.Ocenia się, że ok. 80–100% potrzebnej dla organizmu ilości witaminy D3 pochodzi z biosyntezy w skórze, a tylko w niewielkim stopniu wspomagane jest to przez źródła pokarmowe. Jednak na produkcję w skórze ma wpływ wiele czynników, m.in.: pora roku i dnia, zachmurzenie i zanieczyszczenia powietrza, szerokość geograficzna, stosowanie kremów z filtrem, powierzchnia ciała wystawiona na słońce, pigmentacja oraz starzenie się skóry.
Skórna produkcja witaminy D często nie jest wystarczająca dla zaspokojenia dobowego zapotrzebowania przez większość dni w roku, szczególnie w krajach wysoko uprzemysłowionych. Dlatego chętnie stosowane są preparaty zawierające witaminę D3.
Witamina D na mocne kości?
Szacuje się, że około jedna trzecia dzieci doznaje co najmniej jednego złamania przed ukończeniem 18. roku życia. Jest to poważny globalny problem zdrowotny, ponieważ złamania w młodym wieku mogą skutkować przyszłą niepełnosprawnością lub pogorszeniem jakości życia. W ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem cieszą się suplementy witaminy D3 jako potencjalny czynnik sprzyjający poprawie wytrzymałości kości, ponieważ wiele badań pokazuje jej kluczową rolę w procesie mineralizacji tej tkanki. Jednakże nigdy wcześniej nie przeprowadzono badań klinicznych w celu sprawdzenia, czy suplementacja witaminą D może faktycznie zapobiegać złamaniom kości u najmłodszych.
Lukę tę postanowili wypełnić naukowcy z Queen Mary University of London oraz Harvard T.H. Chan School of Public Health. Na miejsce badania wybrali Mongolię z uwagi na szczególnie wysoki wskaźnik złamań w tym kraju oraz bardzo powszechne niedobory witaminy D. Wyniki swoich ustaleń opisali na łamach „Lancet Diabetes & Endocrinology”. Przez trzy lata podawali cotygodniową, doustną suplementację witaminy D 8851 mongolskim dzieciom w wieku 6-13 lat.
Naukowcy obalili powszechny mit
Na początku badania aż 95,5 proc. uczestników miało stwierdzone niedobory tego składnika. Okazało się, że objęte analizą suplementy skutecznie zwiększyły stężenie witaminy w organizmach dzieci do normalnego zakresu, jednak nie miało to wpływu na ryzyko złamań ani na wytrzymałość kości mierzoną za pomocą badania ultrasonograficznego.
- Uderzający jest brak jakiegokolwiek wpływu długotrwałej, obfitej suplementacji witaminą D na ryzyko złamań lub wytrzymałość kości u dzieci z niedoborem tego składnika. Wcześniej udowodniono, że u dorosłych taka suplementacja pomaga zapobiegać złamaniom, gdy jednocześnie podaje się im wapń. Może zatem fakt, że nasi uczestnicy go nie przyjmowali, ma wpływ na tak rozczarowujące wyniki – zastanawia się dr Ganmaa Davaasambuu, jedna z autorek badania.
Autorzy uważają, że ponieważ było to duże, sumiennie przeprowadzone badanie, skłoni ono lekarzy i specjalistów ds. zdrowia publicznego do ponownego rozważenia wpływu suplementów witaminy D na zdrowie kości.
Tomasz Wypych
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
