Rośnie liczba zgonów z powodu oporności na antybiotyki
Nadmierne przepisywanie antybiotyków i uodparnianie się na nie mikroorganizmów to globalny problem. Bakterie są coraz bardziej odporne na leki i istnieje ryzyko, że klasyczne antybiotyki przestaną być skuteczne. Już dwa lata temu w europejskim regionie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) odnotowano 500 tys. zgonów związanych z opornością mikroorganizmów na antybiotyki, z czego 110 tys. stanowiły infekcje, na które nie było dostępnego skutecznego antybiotyku.
Poziom antybiotykooporności zależy przede wszystkim od poziomu konsumpcji. A Polska należy właśnie do pięciu krajów, które „zużywają” najwięcej antybiotyków, szczególnie w Podstawowej Opiece Zdrowotnej. Tylko w 2022 r. wykupiono w naszym kraju 45 mln opakowań tych leków. Nad Wisłą stosuje się ponad 30 razy więcej antybiotyków niż w wielu innych krajach UE.
Sztuczna Inteligencja pomogła w ograniczeniu podawania dzieciom antybiotyków
Swój system naukowcy w czasie 11 miesięcy przetestowali w 20 przychodniach z udziałem ponad 23 tys. pacjentów w wieku do 15 lat. Wyniki porównali z danymi na temat ponad 20 tys. osób w tym samym przedziale wiekowym, leczonych w 20 przychodniach w tradycyjny sposób. Lekarze stosujący ePOCT+ przepisywali antybiotyki w nieco ponad 23 proc. przypadków, a pozostali – w 70 proc. Skuteczność leczenia była podobna w obu grupach. Autorzy publikacji piszą, że wykorzystanie ePOCT+ mogłoby pomóc w poradzeniu sobie z problemem antybiotykoodporności mikroorganizmów, poprzez bezpieczne ograniczenie przepisywania antybiotyków.
Antybiotyki - historia i mechanizm działania
Antybiotyki swoją nazwę zawdzięczają swojemu zabójczemu działaniu w stosunku do bakterii. Już w XIX wieku naukowcy wiedzieli, że niektóre organizmy przeciwdziałają rozwojowi bakterii. Zjawisko to nazwano antybiozą. Pierwszy antybiotyk w 1928 roku odkrył Alexander Fleming. Była to penicylina. Fleming zauważył, że przypadkowe zanieczyszczenie podłoża pleśnią Penicillium chrysogenum powstrzymuje wzrost kultur bakterii z rodzaju Staphylococcus (gronkowce). Oprócz pleśni zdolnością wytwarzania antybiotyków wyróżniają się promieniowce (proste organizmy jednokomórkowe) i niektóre bakterie. Praktycznie zaraz po odkryciu penicyliny pojawiły się następne antybiotyki: naturalne, półsyntetyczne i syntetyczne.
Wprowadzenie antybiotyków do lecznictwa było przełomem dającym lekarzom oręż do walki z chorobami zakaźnymi, które do tej pory były przyczyną śmierci i chorób setek milionów osób. Pod względem budowy chemicznej antybiotyki należą do różnych grup związków organicznych. Z tysięcy naturalnie występujących antybiotyków zaledwie kilkadziesiąt mogło być włączonych do leczenia ludzi i zwierząt. Pozostałe nie znajdują zastosowania w medycynie ze względu na toksyczność lub działania niepożądane. Działanie antybiotyków polega na powodowaniu śmierci komórki bakteryjnej (działanie bakteriobójcze) lub wpływaniu w taki sposób na jej metabolizm, aby ograniczyć jej możliwości rozmnażania się (działanie bakteriostatyczne).
Tomasz Wypych
Czytaj także:
Komentarze
Pokaż komentarze (15)