Najnowsze badanie ePsycholodzy.pl pokazuje, że 41 proc. z nas cieszyło się na spotkanie z bliskimi, ale jednocześnie 22 proc. odczuwało zmęczenie związanie z przygotowaniami do Bożego Narodzenia, a prawie 18 proc - bezsilność wobec drożyzny w sklepach. Niemal tyle samo osób miało problemy związane z zakupami, w tym z wyborem prezentów, a 17 proc. przeżywało kłopoty finansowe. Do tego blisko 16 proc. jest zapracowanych w związku z końcem roku.
Co Polacy czuli w święta? Nie tylko dobre uczucia
To tylko pięć najczęściej wskazywanych negatywnych emocji i doświadczeń. Ich lista jest znacznie dłuższa. Wprawdzie najwięcej osób miało w święta poczucie bliskości, bo 41 proc., ale eksperci komentujący wyniki badania podkreślają, że okres wymagający większych wydatków wielu Polaków zostawił z nadszarpniętym portfelem.
- Okres świąteczny w handlu z roku na rok wydłuża się i w niektórych sklepach zaczyna się już jesienią. Generuje to większe oczekiwania wobec samych świąt. Reklamy często sugerują nieuchronność Bożego Narodzenia i są wyjątkowo perswazyjne. Wielu klientów bombardowanych tymi przekazami przez kolejne tygodnie chce mieć już to wszystko za sobą - komentuje Michał Pajdak z platformy ePsycholodzy.pl. - Dodatkowo te święta były najdroższymi w historii. Temat inflacji, jak pokazały inne wyniki naszych badań, budzi wciąż największy lęk wśród Polaków. Stąd nie dziwią negatywne emocje związane ze wzrostem cen w sklepach.
Bezsilność związana z drożyzną
I dlatego na drugim miejscu w rankingu negatywnych emocji jest poczucie bezsilności w związku z drożyzną w sklepach.
- Bezsilność wobec drożyzny może odzwierciedlać szersze obawy, związane z niestabilnością ekonomiczną i inflacją. Są one szczególnie odczuwalne w okresach wymagających większych wydatków, a święta z całą pewnością do nich należały. Wszechobecna presja na wydawanie pieniędzy mogła prowadzić do wzrostu poziomu stresu, zwłaszcza w grupach społecznych, w których nierówności ekonomiczne są znaczące – tłumaczy dr Magdalena Nowak-Paralusz z Uniwersytetu WSB Merito.
Czwarte na liście są problemy finansowe. - Co roku słyszymy w mediach informacje o tym, ile planujemy wydać na święta, które są wyjątkowym czasem w roku dla Polaków. Nie bez powodu w tym okresie szczególnym powodzeniem cieszą się kredyty i chwilówki. Wiele osób, chcąc mieć pięknie ozdobiony dom, stół uginający się od wielu potraw i wspaniałe prezenty dla bliskich, wydaje więcej niż może. Na tym zresztą opiera się cały przedświąteczny biznes, który wzbudza w konsumentach potrzebę kupowania tak naprawdę niepotrzebnych rzeczy i pozostawia wiele osób z nadszarpniętym portfelem – mówi Anna Wierzbicka z platformy ePsycholodzy.pl.
Media lukrują świąteczne obrazy. A nie każdego stać na wystawną konsumpcję
Z kolei Małgorzata Osowiecka-Szczygieł z Uniwersytetu SWPS zwraca uwagę na porównywanie swoich świąt z wyidealizowanym obrazem. - Jest on znany z telewizji i mediów społecznościowych, w których każdy chce pokazać, jak bardzo jest spełniony, pozując pod choinką. Jednak jej zakup dla wielu Polaków może odbyć się kosztem zapewnienia sobie czegoś ważniejszego. Najtrudniej może być osobom ubogim – przekonuje ekspertka.
Ponad 15 proc. rodaków przeżywało napięcia rodzinne, 12 proc. było przytłoczonych lub przygnębionych, a 10 proc. ankietowanych miało problemy w relacjach z rodziną. Co ciekawe 7 proc. doświadczało znudzenia kolejnymi świętami i spotkaniami i tyle samo spotkało się z osądem na swój temat, np. z powodu „złego” zdaniem innych przygotowania uroczystości. Przeszło 6 proc. przeżywało stres związany z podróżą i przemieszczaniem się oraz doświadczyło osamotnienia, m.in. z powodu braku obecności bliskich w święta. A 4 proc. było rozczarowanych, np. prezentami.
Na szczęście święta to także pozytywne emocje
Na szczęście święta to także pozytywne emocje. Tutaj najczęściej (41 proc.) wskazujemy poczucie bliskości, radość z dawania i otrzymywania prezentów - ponad 40 proc., kultywowanie tradycji – 37proc., poczucie szczęścia – 36 proc., a także uczucie miłości i akceptacji – ponad 34 proc. Dalej znalazły się relaks związany z atmosferą świąt oraz uczucie spokoju, entuzjazm dzieci i bliskich – ponad 30 proc., duma z przygotowań do świąt – 26 proc. , wspólne przeżycie religijne – 24 proc., ekscytację z powodu samych świąt i przygotowań – blisko 23%, optymizm z nadejścia czegoś nowego – niecałe 21 proc., a także uczestniczenie we wspólnocie – niespełna 18 proc.
Tomasz Wypych
Źródło zdjęcia: Jak Polacy emocjonalnie przeżyli święta? Fot. MondayNews
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości