Reakcje alergiczne na powszechnie stosowane produkty spożywcze, takie jak mleko czy orzeszki ziemne mogą znacznie zwiększyć ryzyko chorób serca i śmierci z przyczyn sercowo-naczyniowych. Nawet u osób bez wyraźnych objawów alergii pokarmowych.
Zwiększone ryzyko śmierci
Jak sugerują wyniki badań, które przeprowadzili dr Jeffrey Wilson i jego współpracownicy z University of Virginia, nadwrażliwość na powszechne alergeny pokarmowe, takie jak nabiał i orzeszki ziemne, może być ważną i wcześniej niedocenianą przyczyną chorób serca, a zwiększone ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych obejmuje osoby bez oczywistych alergii pokarmowych. Według naukowców ryzyko może być porównywalne ze stwarzanym przez palenie, a także cukrzycę i reumatoidalne zapalenie stawów lub przewyższać je.
Autorzy przyjrzeli się danym dotyczącym tysięcy dorosłych i odkryli, że u osób, które wytwarzały przeciwciała w odpowiedzi na nabiał i inną żywność, występowało zwiększone ryzyko śmierci z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Było to prawdą nawet wtedy, gdy wzięto pod uwagę tradycyjne czynniki ryzyka chorób serca, takie jak palenie tytoniu, wysokie ciśnienie tętnicze i cukrzyca. Najsilniejszy związek dotyczył mleka krowiego, ale inne alergeny, takie jak orzeszki ziemne i krewetki, również były istotne.
To niepokojące odkrycie pozwoliło po raz pierwszy powiązać przeciwciała klasy IgE przeciwko popularnym rodzajom żywności ze zwiększonym ryzykiem śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych. Przeciwciała IgE, wytwarzane są przez układ odpornościowy organizmu w alergiach i chorobach pasożytniczych, jako odpowiedź na wniknięcie do organizmu alergenów, czyli substancji, które są rozpoznawane jako obce, a także na zarażenie pasożytnicze. Zapoczątkowują odpowiedź prowadzącą do uczulenia na nie organizmu. Około 15 proc. dorosłych wytwarza przeciwciała IgE w odpowiedzi na mleko krowie, orzeszki ziemne i inne pokarmy. Chociaż przeciwciała te powodują u niektórych osób ciężką alergię pokarmową, wiele dorosłych osób wytwarzających te przeciwciała nie ma oczywistych alergii pokarmowych.
Zgon z przyczyn sercowo-naczyniowych
Tymczasem związek ze zgonem z przyczyn sercowo-naczyniowych zaobserwowano w przypadku osób, które miały przeciwciała, ale nadal regularnie spożywały daną żywność, co sugeruje, że nie miały one ciężkiej alergii pokarmowej.
- Przyjrzeliśmy się obecności przeciwciał IgE przeciwko żywności w próbkach krwi – powiedział dr Jeffrey Wilson, ekspert w dziedzinie alergii i immunologii na Wydziale Lekarskim UVA. - Nie sądzimy, aby większość z tych pacjentów rzeczywiście miała jawną alergię pokarmową, dlatego nasza historia dotyczy raczej cichej reakcji immunologicznej na pokarm. Chociaż reakcje te mogą nie być wystarczająco silne, aby wywołać ostre reakcje alergiczne na żywność, mogą jednak powodować stan zapalny i z czasem prowadzić do problemów, takich jak choroby serca.
Choroba serca zwiększa ryzyko alergii pokarmowych
Inspiracją dla naukowców było wcześniejsze powiązanie prze nich nietypowej formy alergii pokarmowych przenoszonych przez kleszcze z chorobami serca. Alergia ta, zidentyfikowana po raz pierwszy przez doktora medycyny Thomasa Platts-Millsa. Powodowana przez ukąszenie kleszcza alergia – powszechnie, choć niedokładnie nazywana „alergią na czerwone mięso" – uwrażliwia ludzi na określony cukier (alfa-występujący w mięsie ssaków. Objawowa postać alergii, znana jako "zespół alfa-gal", może powodować pokrzywkę, rozstrój żołądka i trudności w oddychaniu, a nawet potencjalnie śmiertelną anafilaksję od trzech do ośmiu godzin po zjedzeniu wołowiny lub wieprzowiny przez dotkniętą osobę. Drób i ryby nie zawierają cukru, więc nie wywołują reakcji. Anafilaksja to ciężka, szybko rozwijająca się reakcja nadwrażliwości na jakiś czynnik (np. pokarm, jad owadów), w której występuje obniżenie ciśnienia tętniczego zagrażające życiu.
Aby sprawdzić, czy inne alergie pokarmowe mogą wpływać na serce dokonano przeglądu danych zebranych od 5374 osób uczestniczących w innym badaniu, z których 285 zmarło z przyczyn sercowo-naczyniowych. Naukowcy odkryli, że również uczulenie na orzeszki ziemne i krewetki jest istotnym czynnikiem ryzyka śmierci z przyczyn sercowo-naczyniowych u osób, które je często spożywały.
Po raz pierwszy powiązano przeciwciała alergii na powszechnie stosowane produkty spożywcze ze śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych. Jednak inne schorzenia alergiczne, np. astma i swędząca wysypka zwana egzemą, atopowe zapalenie skóry, były już wcześniej identyfikowane jako czynniki ryzyka chorób układu krążenia.
Zdaniem naukowców możliwe jest, że to choroby układu krążenia mogą zwiększać ryzyko uczulenia pokarmowego, co oznacza, że choroba serca może zwiększać ryzyko alergii pokarmowych, a nie odwrotnie.
Tomasz Wypych
Ból serca. Fot. Rawpixel/CC0
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości