Warszawa wprowadziła prawie 400 programów prozdrowotnych, ale Opole i Chorzów wydają najwięcej na zdrowie w przeliczeniu na jednego mieszkańca.
Indeks Zdrowych Miast
Właśnie ukazała się najnowsza edycja raportu „Indeks Zdrowych Miast” przygotowany przez Grupę LUX MED, Szkołę Główną Handlową w Warszawie oraz Open Eyes Economy Summit (Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej). We wstępie autorzy piszą, że obecnie około 60 proc. populacji w Polsce mieszka w miastach. Proces urbanizacji stale postępuje. Miasta oferują wiele korzyści, jednak na tych obszarach znacznie szybciej rośnie odsetek mieszkańców chorujących przewlekle. Statystyki wskazują m.in. na większą liczbę osób z miast, w porównaniu z terenami wiejskimi, u których diagnozuje się choroby układu oddechowego, w tym dolegliwości astmatyczne czy choroby układu krążenia. W miejscowościach, w których długotrwale utrzymuje się stężenie pyłów PM 10 i PM 2,5 w powietrzu, ryzyko wystąpienia alergii wziewnych u dzieci zwiększa się dwukrotnie, a astmy czterokrotnie. Dane dotyczące zależności między środowiskiem i zmianami klimatycznymi a zdrowiem są coraz bardziej niepokojące.
Raport zawiera wyniki, które dla wielu z nas mogą być zaskoczeniem. Można dowiedzieć się np. tego, że prawie jedną czwartą powierzchni Chorzowa i Olsztyna zajmują tereny zielone, a Leszno to miasto przyjazne rowerzystom, bo na 100 km2 przypada w nim 186,4 km dróg rowerowych, przy średniej dla polskich miast wynoszącej 74,1 km. Z kolei Sopot najbardziej stawia na aktywność fizyczną. Na 100 tys. osób przypada tam 189 obiektów sportowych. Średnia dla Polski wyniosła to 19,7. Ciekawe jest również o to, że wprawdzie Warszawa wprowadziła aż 359 programów polityki zdrowotnej, podczas gdy średnia badanych miast wyniosła 42, ale najwięcej na zdrowie w przeliczeniu na mieszkańca wydają władze Opola i Chorzowa.
Ranking miast ułożono na podstawie ośmiu kategorii: zdrowie, ludność i pokolenie, usługi komunalne i społeczne, mieszkalnictwo, środowisko, infrastruktura, przestrzeń oraz edukacja. Po raz kolejny wygrała Warszawa, za nią znalazło się Opole oraz Chorzów. Kolejne miejsce zajęły: Gdańsk, Rzeszów, Koszalin, Białystok, Gdynia, Sopot i Poznań. A stawkę zamykają znajdujące się na 56 miejscu zestawienia Mysłowice oraz zajmujące jeszcze dalsze lokaty: Włocławek, Sosnowiec, Piotrków Trybunalski, Bytom, Jaworzno, Zabrze, Częstochowa, Jelenia Góra, Świętochłowice i Dąbrowa Górnicza.
Co ciekawe wyniki w poszczególnych kategoriach wyglądają inaczej niż klasyfikacja główna.
I tak w kategorii „Zdrowie”, w której brano pod uwagę liczbę programów i działań realizowanych przez poszczególne miasta na prawach powiatu średni koszt realizacji tych działań w przeliczeniu na mieszkańców danego miasta na prawach powiatu wygrywa Opole, a za nim są Warszawa, Chorzów, Gdańsk, Koszalin, Gdynia. Poznań, Rzeszów, Rybnik i Tychy.
W obszarze „Ludność i pokolenia” uwzględniono wskaźniki ilustrujące stan zdrowia Ludności dotyczące m.in. liczby urodzin relatywnych do liczby zgonów z powodu chorób o charakterze cywilizacyjnym: układu krążenia, chorób nowotworowych, a także umieralności noworodków i osób w wieku do 65 lat (przedwczesne zgony). Tutaj najlepszy jest Rzeszów, a potem Warszawa, Suwałki, Kraków, Olsztyn, Siedlce, Białystok, Łomża, Ostrołęka i Zielona Góra.
W sekcji „Usługi Publiczne” analizie poddano w szczególności usługi, których wpływ na jakość zdrowia mieszkańców jest kluczowy, tj. usługi wodno-kanalizacyjne, zaopatrzenie w ciepło, gospodarka odpadami, kultura fizyczna i sport czy bezpieczeństwo publiczne. Najlepiej pod tym względem znowu wypadł Rzeszów, a za nim Kraków, Leszno, Przemyśl, Żory, Zamość, Płock, Skierniewice, Tychy i Opole.
W kategorii „Edukacja” brano pod uwagę m.in. uczestnictwo dzieci w wieku 3-5 lat w edukacji przedszkolnej, wyniki egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, a także udział dzieci w wieku do 17 lat, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny, w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku, Tutaj wyniki wyglądają następująco: Białystok, Nowy Sącz, Warszawa, Krosno, Lublin, Tarnów, Kraków, Łomża, Rzeszów, Chełm. Natomiast za zdrowe i przyjazne środowiska palmę pierwszeństwa otrzymał Sopot, a za nim były Olsztyn, Poznań, Grudziądz, Rzeszów, Białystok, Zamość Elbląg, Koszalin i Chorzów.
Pełny raport znajduje się w tym miejscu.
Tomasz Wypych
n/z: panorama starego miasta w Opolu. fot. SuperGlob - Own work, CC BY 3.0
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Społeczeństwo