Już jedna czwarta z nas cierpi na przewlekły ból. Mimo tego wciąż go źle leczymy. Czy można to zmienić? Lekarze mają pewien plan, ale na przeszkodzie stoją pieniądze.
Co to jest przewlekły ból? Lekarze mają definicję
Międzynarodowe Stowarzyszenie Badania Bólu definiuje ból przewlekły jako „taki, który utrzymuje się dłużej niż normalny czas gojenia się tkanek”. Definicja przewlekłego bólu określa go jako trwający lub nawracający w okresie dłuższym niż trzy miesiące. Utrzymuje się znacznie dłużej niż przyczyna, która go spowodowała. Może to powodować nie tylko dolegliwości związane z pogorszeniem stanu zdrowia, ale w wielu przypadkach wyłączać chorych z aktywności zawodowej i życia rodzinnego. To bardzo poważna choroba.
Przynajmniej jedna piąta obywateli Europy, czyli ok. 150 mln osób, cierpi z powodu bólu przewlekłego. W Polsce liczbę tę szacuje się przynajmniej na 8,5 mln osób.
Eksperci: Źle leczymy przewlekły ból
Eksperci są zgodni, że pomimo tak dużej skali problemu ból przewlekły w naszym kraju jest źle leczony, brakuje standardów postępowania, a stosowane leki nie dają szansy na skuteczne przyniesienie ulgi pacjentom. Dlatego Polskie Towarzystwo Badania Bólu opracowało i właśnie przedstawiło rekomendacje, które mają poprawić jakość leczenia bólu przewlekłego w naszym kraju.
- O tym, jak leczymy ból w Polsce świadczy to, że silnych leków przeciwbólowych opioidowych, potocznie nazywanych lekami o działaniu narkotycznym, w leczeniu bólu stosujemy pięć razy mniej niż średnia europejska. Niestety w zużyciu opioidów, czyli również w jakości medycyny bólu, jesteśmy jeszcze na poziomie Czarnogóry, Rosji, Albanii - powiedziała dr Magdalena Kocot-Kępska, prezes Polskiego Towarzystwa Badania Bólu (PTBB). - Ból przewlekły jest jednym z najistotniejszych problemów współczesnej medycyny, ponieważ u pacjenta występuje niezwykle wysokie ryzyko rozwoju depresji, lęku, zaburzeń poznawczych, zaburzeń snu. Jest to problem nie tylko pacjenta, ale i jego rodziny. Ból przewlekły jest bardzo drogim schorzeniem dla systemu ochrony zdrowia, dla pracodawców ze względu na wysoką absencję w pracy i społeczeństwa. Te koszty są większe niż koszty chorób sercowo-naczyniowych, raka i cukrzycy.
Dr Kocot-Kępska podkreśliła, że w ostatnim roku udało się po wielu latach starań wprowadzić rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych. Dotyczy ono przede wszystkim podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. „To rozporządzenie to rzeczywiście jest przełom. Wprowadziło ono standard i pokazało, w jaki sposób oceniać nasilenie bólu oraz w jaki sposób wdrażać leczenie bólu, przede wszystkim przewlekłego i istotnego klinicznie.
Lekarze: Podnieśmy wycenę świadczeń
Kolejnym krokiem jest opracowanie przez Polskie Towarzystwo Badania Bólu we współpracy z Fundacją Eksperci dla Zdrowia rekomendacji dotyczących wdrażania profilaktyki bólu przewlekłego oraz jego leczenia. Konieczne jest podniesienie wyceny świadczeń udzielanych w ramach poradni leczenia bólu. Obecna ich wycena nie pokrywa rzeczywistych kosztów i bólu po prostu nie opłaca się leczyć. Lekarze wiedzą także, że w leczeniu bólu bardzo pomaga wsparcie psychologiczne, tymczasem taka porada nie jest refundowana. Ważne jest również utworzenie oddziałów wysokospecjalistycznych, w których pacjenci z bólem przewlekłym byliby leczeni wielokierunkowo nie tylko za pomocą leków, ale także przy zastosowaniu metod alternatywnych, psychoterapii, a także pomocy w zmianie stylu życia. Powinno to być oddziały prowadzone przez specjalistów medycyny bólu, czyli osoby mające doświadczenie w medycynie bólu, posiadające specjalizacje europejskie albo po studiach podyplomowych w tej dziedzinie.
W opinii dr Kocot – Kępskiej obecnie najbardziej realne do zrobienia jest poszerzenie liczby specjalności lekarskich, których reprezentanci będą mogli przyjmować w poradniach leczenia bólu i będzie to zakontraktowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Będą to lekarze posiadający umiejętność: medycyna bólu.
Tomasz Wypych
Fot. Mężczyzna u lekarza. Źródło: Pixabay.com
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
