Mamy do czynienia z okrutną grą cywilami dla własnych interesów politycznych. To może też doprowadzić do exodusu mieszkańców ze strefy Gazy, co będzie wielkim problemem dla Europy. Palestyńczycy zostaną uznani za uchodźców i cała debata o relokacji uchodźców wojennych w Europie zmieni swój charakter – mówi Salonowi 24 Witold Waszczykowski, były minister Spraw Zagranicznych.
Od kilku dni tematem numer jeden na świecie jest to, co dzieje się w Izraelu. Z czym mamy do czynienia, jak sytuacja może się rozwinąć i jaki jest jej wpływ na nasze bezpieczeństwo?
Witold Waszczykowski: Niestety ciągle możemy tylko spekulować. Najbardziej prawdopodobna spekulacja jest taka, że ta część obozu arabskiego, która nie akceptuje porozumień z Izraelem, wspierana przez Iran i zapewne Rosję, zdecydowała się przypuścić atak na Izrael. Chodzi też o to, aby przypomnieć sprawę palestyńską i nie dopuścić do normalizacji relacji z wieloma państwami arabskimi. Trzecim celem jest chęć uwikłania Stanów Zjednoczonych w kolejnym regionie świata – po konflikcie na Ukrainie, napięciach w Azji, na Kaukazie, teraz dochodzi do destabilizacji Bliskiego Wschodu. Czyli wszystkie siły antyzachodnie jednoczą się, aby stworzyć kilka frontów. To sytuacja bardzo niepokojąca.
Skoro zaangażowana może być tu Federacja Rosyjska, może dojść do sytuacji, że uwaga Waszyngtonu zamiast na naszym regionie, skupi się na Bliskim Wschodzie, a Amerykanie wycofają się z Ukrainy, zostawią też nas samymi sobie?
Nie, nie spodziewam się tego. Choć jest oczywiście pewne, że to, co się dzieje na Bliskim Wschodzie, mocno utrudni amerykańskie wsparcie dla Ukrainy i Europy Środkowo-Wschodniej. Amerykanie będą musieli dzielić uwagę i środki pomiędzy nasz region i Izrael. Natomiast nie ma niebezpieczeństwa, że całkowicie odwrócą się od Ukrainy, czy tym bardziej że zostawią wschodnią flankę NATO. Tu możemy być spokojni.
Przerażające są nie tylko same doniesienia o śmierć ludzi, ale też to, że doszło do kompromitacji izraelskich służb. Wiadomo, że ostatnie miesiące sytuacja wewnętrzna w Izraelu daleka była od stabilności. Czy istnieje szansa, że ta tragedia doprowadzi do jakiegoś przesilenia i otrzeźwienia, zostaną wyciągnięte wnioski, by zniwelować ryzyko kolejnych takich ataków w przyszłości, a państwo działało stabilnie?
Na pewno nie możemy liczyć na to, że sytuacja ustabilizuje się z dnia na dzień. Dziś Izrael dążyć będzie przede wszystkim do ukarania Hamasu. Otwarte pozostaje pytanie, jaki zasięg będzie miała ta operacja. Po drugie, jak wpłynie na stabilność czy niestabilność sytuacji w samym Izraelu.
Dziś nie ma odpowiedzi na te pytania.
W związku z tym, co się dzieje jakiekolwiek rozmowy pokojowe na Bliskim Wschodzie wydają się utrudnione. Czy można stwierdzić, że Hamas dopuszczając się tych ataków, podpisał wyrok na „zwykłych” Palestyńczyków, którzy za zbrodnie nie odpowiadają, ale będą cierpieć przez działania terrorystów?
Oczywiście. Hamas zakładał, że konsekwencją jego operacji musi być odwet, będą poważne straty także po stronie palestyńskiej. Oni zakładają, że te straty palestyńskie będą ceną, aby kraje arabskie wstrzymały proces normalizacji z Izraelem. Chodzi o to, by tragedia ofiar wstrząsnęła środowiskami arabskimi. Mamy więc do czynienia z okrutną grą cywilami dla własnych interesów politycznych. To może też doprowadzić do exodusu mieszkańców ze strefy Gazy, co będzie wielkim problemem dla Europy. Palestyńczycy zostaną uznani za uchodźców i cała debata o relokacji uchodźców wojennych w Europie zmieni swój charakter.
Źródło zdjęcia: Muzułmanie z Pakistanu palą flagi Izraela na znak poparcia dla Palestyny. Fot. PAP/EPA/NADEEM KHAWAR
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Polityka
