Co roku w Polsce wzrasta liczba zgłaszanych zakażeń szpitalnych. W tym superbakterią odporną na antybiotyki.
GIS bije na alarm. Coraz więcej zakażeń w szpitalach
Główny Inspektorat Sanitarny opublikował właśnie raport "Stan sanitarny kraju w 2022 roku". Eksperci zaznaczają w nim, że od kilkunastu lat widać wyraźną tendencję wzrostową zgłaszalności liczby ognisk zakażeń szpitalnych i jednocześnie podkreślają, że nie jest powód wyłącznie do niepokoju, bo zwiększająca się na przestrzeni ostatnich lat zgłaszalność zakażeń w klinikach wiąże się nie tylko z rzeczywistą większą liczbą zakażeń, ale także z lepszym nadzorem i kontrolami epidemiologicznymi w szpitalach i podmiotach leczniczych, wykorzystaniem badań z zakresu diagnostyki mikrobiologicznej pozwalającymi wykrywać zakażenia, które wcześniej były nieuchwytne. Dużą rolę odgrywa również wysoka świadomość personelu szpitalnego, który nie pozwala sobie na zaniedbania, oczekiwania pacjentów domagających się „czystości” i przestrzegania zasad higienicznych oraz coraz lepsza i w praktyce restrykcyjna realizacja obowiązujących przepisów związanych ze zgłaszalnością ognisk epidemicznych. Weszła także w życie nowa ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, do której wprowadzono przepisy o obowiązkowym zgłaszaniu wszystkich ognisk epidemicznych.
2022 rok należał do koronawirusa
W 2022 r. do organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgłoszono 5107 ognisk epidemicznych. Najwięcej, bo 40 proc. wszystkich zgłoszeń z podmiotów leczniczych w 2022 r. zaraportowały szpitale i powiatowe i miejskie oraz szpitale specjalistyczny, przede wszystkim psychiatryczne i rehabilitacyjne - 31,4 proc.
W 2022 roku, podobnie jak w latach 2020-2021, najczęstszym czynnikiem chorobotwórczym był wirus – SARS-CoV-2. Powoli już zapominamy o pandemii, ale jeszcze w ubiegłym roku z 5107 wszystkich zgłoszonych zakażeń, aż 4175 ognisk wywołanych było przez SARS-CoV-2, co stanowiło 81,7 proc. (w 2021 r. było to tylko 77,2 proc.) całkowitej liczby zakażeń. Spośród wszystkich ognisk zakażeń SARS-CoV-2, 287 (7 proc. ) dotyczyło zgłoszenia zakażeń wyłącznie wśród personelu szpitala lub innego podmiotu leczniczego, reszta zakażeń wystąpiła u pacjentów. Oprócz wirusa COVID innymi najczęstszymi przyczynami zakażeń były bakterie (805 przypadków), w szczególności: Acinetobacter baumani, Acinetobacter baumani, Acinetobacter baumanii, Pseudomonas aureginosa (Gronkowiec Złocisty) oraz wirusy (97 zdarzeń), pasożyty (6) i grzyby (2 zdarzenia).
Superbakteria w Polsce. Antybiotyki na nią nie działają
Epidemiolodzy i eksperci przestrzegają, że niekorzystnym zjawiskiem epidemiologicznym w zakresie zakażeń szpitalnych jest szerzenie się zakażeń wywołanych przez Klebsiella pneumoniae typu NDM (New Delhi) To pałeczka zaplenia płuc, należąca do grupy bakterii jelitowych. W swoim genomie zawiera gen kodujący wytwarzane przez bakterie karbapenemazy i betalaktamazy, czyli enzymy, które „unieszkodliwiają” antybiotyki. Dzięki temu New Delhi jest niewrażliwa na antybiotyki, nawet te nazywane „ostatniej szansy”.
Ogniska epidemiczne wywołane właśnie przez Klebsiella pneumoniae zostały zarejestrowane we wszystkich województwach. W 2022 r. zgłoszono do państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych 143 ognisk epidemicznych wywołanych przez pałeczkę Klebsiella pneumoniae, z czego 98 spowodowała bakteria New Delhi. Przypomnijmy, że po raz pierwszy została odkryta w 2009 r. przez brytyjskich naukowców z uniwersytetu w Cardiff. Zakaził się nią Szwed, który leczył się w Indiach w New Delhi. Stąd potoczna nazwa. Bakteria New Delhi jest groźna także dlatego, że dzięki możliwości współdzielenia genu superodporności z innymi bakteriami, nawet niegroźnymi, powoduje, że nawet one mogą stać superbakteriami.
Tomasz Wypych
fot. ca.garcia.s, pixnio.com, CC0
Czytaj dalej:
Inne tematy w dziale Rozmaitości
