Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przyjrzał się działalności dwóch firm, które obiecywały korzyści finansowe uzależnione przede wszystkim od wprowadzania do systemu kolejnych uczestników. Okazało się, że to była tzw. piramida.
Systemy promocyjne typu piramida
Systemy promocyjne typu piramida są zakazaną przez prawo nieuczciwą praktyką rynkową. Polegają na budowie sieci sprzedaży poprzez obietnice korzyści uzależnionych przede wszystkim od wprowadzenia do systemu kolejnych osób. Osoba, która decyduje się na dołączenie do takiego systemu wpłaca pieniądze, a następnie namawia do tego innych. Za wprowadzenie nowych uczestników płacone jest wynagrodzenie. Nieuczciwe firmy budują struktury sprzedażowe, wykorzystując różne atrakcyjne dla konsumentów tematy – zdrowie, fitness, naukę czy inwestowanie. Zdaniem UOKiK w ten sposób działała spółka Wisepro Foctral, która założyła, prowadziła i propagowała Program Partnerski Properly, a firma Vital Trading wspierała ją w aktywnościach promocyjnych oraz marketingowych.
Szkolenia dla traderów na rynku Forex
Properly to internetowa platforma szkoleniowa dla osób, które chcą zostać traderami, czyli dokonywać transakcji na rynku Forex, deklarująca stworzenie bezpiecznych warunków do inwestowania. Przypomnijmy, że Forex albo inaczej FX (ang. Foreign Exchange) to pozagiełdowy rynek walutowy, w ramach którego banki, wielkie korporacje międzynarodowe, rządy, banki centralne oraz inwestorzy instytucjonalni z całego świata przeprowadzają operacje wymiany walut 24 godziny na dobę przy wykorzystaniu sieci telefonicznych, łączy informatycznych oraz systemów informacyjnych (np. Agencja Reutera).
Forex jest największym rynkiem na świecie. Dla przykładu szacowane dzienne obroty w styczniu 2020 wynosiły około 6,6 bilionów dolarów amerykańskich. W 2019 roku najczęściej wymienianymi walutami według kolejności były: dolar amerykański (44 proc.), euro (16 proc.), jen (8,5 proc.) oraz funt szterling (6,5 proc). Rynek ten otwarty jest 24 godziny na dobę, poza weekendami, tj. od otwarcia giełdy w Sydney w poniedziałek o godz. 8 (GMT+10) do zamknięcia handlu w Nowym Jorku w piątek o godz. 17 (GMT-5). Zaletą tego rynku jest jego ogromna płynność powodująca, że sprzedaż lub kupno dowolnej ilości waluty w każdym momencie nie stanowi problemu, poza przypadkami zleceń zbyt małych lub specyficznych, w zależności od brokera obsługującego daną transakcję. Traderzy na rynku Forex wykorzystują zmienność do spekulacji, dzięki czemu mogą odnosić zyski niezależnie od tego czy kurs rośnie, czy spada.
Dochody z programu partnerskiego wyższe niż z tradingu
Aby skorzystać z oferty spółki Wisepro, należało wykupić pakiet szkoleniowy w cenie 1000, 2000 lub 4000 euro. Dodatkowo można było przystąpić do programu partnerskiego i zwiększyć swoje zyski poprzez wprowadzanie do systemu kolejnych osób. Wysokie ceny pakietów nie wynikały jednak z oferowanej uczestnikom adekwatnej wartościowo usługi, miały jedynie zapewniać przedsiębiorcy stały dopływ gotówki. Każdy wprowadzający mógł uzyskać wynagrodzenie z maksymalnie pięciu poziomów budowanej struktury. Zarabiał zatem nie tylko na wprowadzonych bezpośrednio przez siebie osobach, ale i na kolejnych, zachęconych przez te osoby. System przewidywał też dodatkowe bonusy za wygenerowanie wysokich poziomów sprzedaży pakietów. UOKiK ustalił, że dochody z programu partnerskiego były zdecydowanie wyższe niż z tradingu, dotyczyło to zarówno dochodów przedsiębiorcy jak i poszczególnych traderów. Przykładowo jeden z traderów-partnerów uzyskał w analizowanym okresie z tradingu 533 euro, a z tytułu prowizji za wprowadzenie nowych osób kwotę 14 razy wyższą.
- Internet, media społecznościowe ułatwiają szybką komunikację i budowanie zasięgów. To idealne środowisko dla nieuczciwych przedsiębiorców, decydujących się na tworzenie systemów promocyjnych typu piramida. Dlatego też podejmujemy intensywne działania, by efektywnie chronić konsumentów oraz wyeliminować te groźne i nieuczciwe praktyki rynkowe. Obecnie prowadzimy 15 postępowań dotyczących tego negatywnego zjawiska. Takie systemy po pewnym czasie muszą upaść, bo wpłacane pieniądze trafiają tylko do ich organizatorów i osób zajmujących wyższą pozycję w strukturze piramidy. Apelujemy do konsumentów o rozważne podchodzenie do inwestowania swoich oszczędności – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Prezes UOKiK stwierdził naruszenie zbiorowych interesów konsumentów przez spółki Wisepro Foctral i Vital Trading oraz nałożył łącznie 156 587 zł kar na przedsiębiorstwa i dwie osoby zarządzające z Vital Trading, którzy byli także udziałowcami Wisepro Foctral. Wydane przez UOKiK decyzje nie są prawomocne.
Tomasz Wypych
Czytaj także:
Inne tematy w dziale Gospodarka