Prawie 80 proc. Polaków nigdy nie było w wojsku i nie odbyło żadnego przeszkolenia wojskowego.
Szkolenie z samoobrony powszechnej w sytuacji kryzysowej odbyło tylko 14 proc. Odsetek osób, które odbyły służbę lub szkolenie wojskowe dramatycznie spadał w latach 1999-2022. Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) przedstawiło wyniki sondażu na temat obronności i bezpieczeństwa narodowego.
Sondaż CBOS na temat szkolenia wojskowego
Odbycie służby wojskowej zadeklarowało 19 proc. osób, doświadczenia takiego nie ma natomiast 80 proc., a 1 proc. odmówiło odpowiedzi. Tylko 21 proc. badanych zadeklarowało, że odbyło kiedyś przeszkolenie wojskowe. Służbę wojskową odbyło 39 proc. mężczyzn i 2 proc. kobiet. W przypadku uczestnictwa w przeszkoleniu wojskowym różnice pomiędzy płciami są nieco mniejsze i wynoszą: 36 proc. dla mężczyzn i 8 proc. dla kobiet. Ponad cztery piąte (81 proc.) respondentów, którzy zadeklarowali, że odbywali przeszkolenie wojskowe lub służbę wojskową, to osoby w wieku 45+, trzy piąte (60 proc.) ma co najmniej 55 lat, jedna trzecia (34 proc.) to osoby w wieku 65+, a tylko 8 proc. nie ma jeszcze ukończonych 35 lat. Takie wyniki to efekt odejścia od zasadniczej służby wojskowej i uzawodowienia armii.
Polko: Koniec z polityką rozbrajania się
- To także efekt nieprzemyślanej polityki rozbrajania się, która przez wiele lat realizowana była nie tylko w Polsce, ale w większości krajów Europy Zachodniej. Powstała luka pokoleniowa, jeśli chodzi o kadry wojskowe, ale też sprzętowa i w przemyśle zbrojeniowym, bo nie inwestowano w nowe wyposażenie, a jaka ważne to są inwestycje, pokazała wojna na Ukrainie - wyjaśnia Salon24 generał dywizji Roman Polko, były dowódca GROM.
- Dobrze, że teraz to się w Polsce zmienia, bo wreszcie kupujemy nowoczesne uzbrojenie, ważne jest jednak, by miał je kto obsługiwać. Dlatego trzeba wspierać wszelkie formy przeszkolenia wojskowego, strzeleckiego, także z pierwszej pomocy i zachęty do zaciągania się do armii by w niej pozostać. Dobrze, że są Wojska Obrony Terytorialnej, potrzebujemy jeszcze więcej fachowców w armii zawodowej - dodaje.
Kto odbył szkolenie wojskowe
CBOS sprawdził strukturę wieku osób, które zadeklarowały, że odbyły służbę lub szkolenie wojskowe. Blisko 34 proc. to osoby w wieku powyżej 65 lat (33 proc. w ubiegłym roku i 24 proc. w 2014 r.), 26 proc. to osoby w wieku 55-64 lata (odpowiednio 27 proc. w 2022 r. i 28 w 2014 r.), 21 proc. to osoby w wieku 45-54 lata (tyle samo w 2022 r. i 2014 r.), 11 proc. - w wieku 35-44 lata (odpowiednio 12 proc. w 2022 r. i 18 proc. w 2014 r.), 6 proc. - w wieku 25-34 lata (12 proc. w 2022 r. i 18 proc. w 2014 r.). Tylko 2 proc. stanowią osoby w wieku 18-24 lata, tyle samo ile w 2022 r. i 1 proc. więcej niż w 2014 r.
Tylko 14 proc. respondentów brało udział w jakichkolwiek szkoleniach przygotowujących do udziału w powszechnej samoobronie na wypadek klęsk żywiołowych, katastrof, zagrożeń środowiska, zagrożeń terrorystycznych lub wojny. Rok temu było to 17 proc., a w 2014 r. b- 22 proc. Dokładnie 36 proc. zadeklarowało, że zdecydowanie nie chciałoby wziąć udziału w takim szkoleniu w, 32 proc. , że „raczej" nie chciałoby wziąć udziału, 19 proc., że „raczej" chciałoby wziąć, a "zdecydowanie" - 9 proc. badanych. 3 proc. udzieliło odpowiedzi „trudno powiedzieć", a 1 proc. odmówił odpowiedzi na takie pytanie.
Wśród osób, które dotąd nie brały udziału w takich szkoleniach lub ćwiczeniach zainteresowanie udziałem w nich jest minimalnie mniejsze niż w roku 2014 i w roku 2022 (w porównaniu z majem ubiegłego roku spadek z 31 proc. do 27 proc.). Zauważono związek między chęcią udziału w ćwiczeniach, a wiekiem badanych, osoby poniżej 45 roku życia wykazują zainteresowanie nimi znacznie częściej niż starsze, a najczęściej chęć udziału w takich szkoleniach deklarują badani w wieku 18-24 lata (54 proc.).
Wyposażenie wojska
W ocenie 22,5 proc. badanych polskie wojsko jest wyposażone wystarczająco, a według 58,4 proc. niewystarczająco; 19,1 proc. badanych nie umiało jednoznacznie ocenić tej kwestii. W 2014 r. wyposażenie wojska za wystarczające uznało 11 proc., a 68 proc. - za niewystarczające; 21 proc. badanych wstrzymało się wtedy od odpowiedzi.
Zdaniem 18 proc. badanych, Polska „zdecydowanie może być pewna" zaangażowania NATO i sojuszników w obronę naszego kraju, 52 proc. uważa, że raczej może być pewna. Przeciwnego zdanie jest 15 proc., które uważają, że Polska „raczej nie może być pewne" zaangażowania NATO, a kolejne 5 proc. odpowiada, że „zdecydowanie nie może być pewne".
Fot. ilustracyjna
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Społeczeństwo